Bu listeyi Fil’m Hafızası ekibinden Efe Efeoğlu hazırlamıştır, haberiniz olsun.
Zaman yolculuğu hem bilimin hem de sinemanın heyecan verici konularından biridir. Sinema, yanlışlıkla geçmişe gidip komik durumlara düşen karakterlerle ya da geleceğe gideyim derken zaman çizgisine dolananlarla dolu. Bu listede, zaman yolculuğuna odaklanmış filmlerle beraber yolculuğu geri planda bıraksa bile güçlü bir dramatik altyapıya sahip filmleri listeliyorum.
1. 12 Monkeys
Bugünlerde dizi uyarlamasıyla tekrar heyecan yaratan “12 Monkeys” (1995), Terry Gilliam’ın nadide işlerinden biridir. Çok tehlikeli bir virüs yüzünden insanlık yok olmak üzeredir. Bilim adamları James Cole’u geçmişe göndererek virüs yayılmadan virüsü yok etmeyi amaçlar.
Yardımcı oyuncu olsa bile Brad Pitt’in muhteşem performansından ve filmin sert bir sistem eleştirisi üzerine kurulduğundan bahsetmemek olmaz.
2. About Time
Lake ailesinin erkekleri irsî olarak babadan oğula geçen bir yetenekle zamanda yolculuk yapabilmektedir. Bu yeteneği keşfeden Tim’in kendi hayatını daha iyi bir hâle getirmeye çalışmasını izleriz. Buram buram İngiliz komedisi kokan bir film, “About Time” (2013).
3. Army of Darkness
Sam Raimi‘nin yazıp yönettiği “Army of Darkness” (1992), “Evil Dead” serisinin son filmi. Kazayla 13. yüzyıla giden Ash’in buradan kurtulmak için karanlıklar ordusuyla savaşmasını konu alan bir kara komedi. Konusu her ne kadar klasik olsa da Ash’in macerası türünün en iyilerinden.
4. Bill & Ted’s Excellent Adventure
Kafayı müzikle bozmuş ergenlerimiz Bill ve Ted, tarih dersinden geçebilmek için geçmişe gider. Bununla da yetinmeyen liseliler, tarihi kendi zamanlarına getirir. Zamane gençliğinin dilinden konuşması, filmin başarıyı yakalamasındaki en önemli etkenlerden biri.
5. Back to the Future Trilogy
Bu sene Ekim ayında insanları Hill Valley’e toplayacak kadar fenomen olmuş bu filmi anmadan olmaz. Herkesin bildiği üzere Marty, Doctor’un hayatını kurtarmak için geçmişe gider ve maceramız başlar. Olayları çözebilmek için Marty ile Doctor, bir geleceğe bir geçmişe gidip zaman çizgisinin altını üstüne getirir ve üç filmlik tadına doyulmaz bir seri ortaya çıkar.
Filmin başarısında en önemli etkenlerden biri de geleceğin betimlenmesidir. Gelecekteki hoverboard, akıllı kıyafet, hologram ve daha birçok fikir hâlen konuşulur ve gerçekleştirilmeye çalışılır.
6. Deja Vu
Genel olarak aksiyon severleri tatmin edecek bir film olsa bile artık her yere giren güvenlik kameralarının ne boyutlara ulaşabileceği üzerine farklı bir fikir sunuyor.
Gizli bir birim, tüm güvenlik kameralarındaki bilgileri toplayıp sonrasında onların içinde dolaşmayı sağlayan bir teknoloji geliştirmiştir. Bir patlamanın sorumlularını bulmak için patlama öncesi görüntüler içerisinde dolaşırken kendini davaya çok kaptıran Ajan Carlin, geçmişe giderek patlamayı durdurmaya çalışır.
7. Groundhog Day
Rezil bir kişiliğe sahip olan Phil Connors, artık karmadan mıdır yoksa başka güçler tarafından mıdır bilinmez, küçük bir kasabada bir güne sıkışır.
Her sabah 2 Şubat gününe uyanan Phil, akıllanıncaya kadar aynı günü tekrar yaşar. Fikrin gücünden kaynaklansa gerek, sonrasında başka yönetmenler tarafından da aynı konu birçok kere işlendi.
8. Frequency
İtfaiyeci babasını küçük yaşlarda yangında kaybeden John, bir gün babasının eski telsizini bulur. Telsizin bir zaman makinesi olduğunu fark eder ve otuz yıl önceki babasıyla konuşmaya başlar.
Zamanın değişmezliği kuralını hiçe sayan kahramanımız babasını yangından kurtarmaya çalışır ancak bu onları bambaşka olaylara sürükler. Bütün bu koşuşturmaca esnasında da babayla oğul birbirlerini tanımak için iyi bir fırsat bulmuş olur.
9. Frequently Asked Questions About Time Travel
Bir barda içip geyik yapan üç ‘geek’, kazayla zamanda yolculuk yapar. Düştükleri durumdan kurtulmak için de birçok kez zaman yolculuğu yaparak her şeyi arap saçına döndürürler. İzlerken bir süre sonra kimin hangi zamanda olduğunu kaçırsanız bile ortaya eğlenceli ve bol yolculuklu bir film çıkar.
10. Interstellar
Son zamanlarda çenemizi en çok yoran filmlerden biri olan “Interstellar” (2014), izleyenlerini bıçak gibi ortadan ikiye bölüyor. Filmde; zaman yolculuğu, kara delik, solucan deliği gibi birçok bilim kurgu konusuna değinmeye çalışan Nolan, oldukça ağır bir taşın altına elini soktu ve taşın altında hafifçe ezildi.
Interstellar” bir bilim kurgu filmi olmasının yanında dramatik açıdan da oldukça iyi kurgulanmış bir film. Belki en büyük eleştiri, drama ile bilim kurgu dengesinin tam oturamamasından dolayı geliyor. İçinden geçildiğinde ne olacağı belli olmayan kara deliği ise zamanın her yeri olarak tanımlaması, aslında önemli bir iddia ve bunun üzerine daha çok kafa yorulacağa benziyor.
11. Primer
Filmin yazarı, yönetmeni, başrolü yani her şeyi olan Shane Carruth’un dâhiyane projesi. Film, küçük bütçeli olsa bile büyük ses getirmeyi başardı. Filmin herhâlde en güçlü yanı, zaman yolculuğu üzerine en yoğun bilimsel konuşmaları barındırıyor olması. Bu, izleme zorluğu getirse bile konunun meraklıları için biçilmiş bir kaftan olacaktır.
12. Midnight in Paris
Film aslında zaman yolculuğunun en romantize edilmiş hâli. Çekingen yazar Gil, Paris sokaklarında dolaşırken kazayla 1920 Paris’ine gidince sanatın rüya takımıyla tanışır. Bu tanışma hem onun bitirmeye çalıştığı kitabı için yeni bir kapı açar hem de yeni tanıştığı Adriana’ya âşık olan bünyesine, kendi zamanındaki ilişkisini sorgulatmaya başlar.
Filmde zaman yolculuğu ya da bilim adına pek bir şey olmasa da Paris’in şatafatlı gecelerine göz atarken; Hemingway, Picasso, Dali, Stein gibi birçok ünlünün aynı zaman diliminde yaşayıp yaşamadıklarını düşünmek, filme dair yaptığımız en önemli sorgulama.
13. Safety Not Guaranteed
Zaman yolculuğunu teğet geçen başka bir film daha. Film, geçmişe gitmeye çalışan Kenneth ile gazete ilanıyla bulduğu Darius’un zaman makinesi yapma çalışmalarına ve aralarında doğan aşka odaklanıyor.
14. Summer Time Machine Blues
Üniversitenin bilim kurgu kulübünde olan beş ‘geek’ genç, artık bilimle ilgilenmeyi bırakmışlardır. Zamanlarını sağda solda takılarak, beyzbol ya da kart oynayarak geçirirler.
Kulüp odalarında aniden ortaya çıkan zaman makinesi onların kanındaki ‘geek’i uyandırır ve bir gün öncesine gitmeye karar verirler. Tabii ki bu karar kendi zaman çizgilerini karıştırmaktan başka bir işe yaramayacaktır. Film, Japon zaman makinesini merak edenler için eğlenceli birkaç saat vaat ediyor.
15. The Girl Who Leapt Through Time
“About Time”daki gibi hayatını güzelleşirmek için zamanda bir tık geriye gidebildiğini fark eden liseli kızımız Makoto’ya odaklanan bir film. Anime olması nedeniyle bilim kısmının biraz daha uç noktalarda gezinmesi beklentisi olabilir. Ancak hikâyenin Makoto’nun yaşamı üzerinden şekillenmesi, daha içsel bir yolculuğa çıkmamıza neden oluyor.
16. Time Bandits
İngiliz gerçeküstücülüğünün en önemli isimlerinden Terry Gilliam’ın bir başka filmi olan “Time Bandits” (1981), zaman yolcuğuna fantastik dünyaları da ekliyor. Terry Gilliam’ın en önemli özelliklerinden biri de yarattığı mekânlardır ve “Time Bandits”te ufuk açıcı bir yolculuğa çıkıyoruz.
17. Timecrimes
‘Küçük bütçe ile nasıl bilim kurgu yapılır?’ın peşinde koşan İspanyol yönetmen Nacho Vigalondo’nun ilk uzun metraj çalışması. Gerilim ile bilim kurgu başarılı bir şekilde harmanlanınca, klişelerden uzak senaryo usta oyunculuklarla birleşince izlerken sürekli merak uyandıran bir zaman yolculuğu filmi ortaya çıkıyor.
Hector, yeni taşındığı evinde otururken ormanda çıplak bir kadın görür ve kadını bulmak için ormana gider. Bu merakı onun başına çok büyük olaylar açacaktır. Film boyunca Hector ile beraber biz de tüm bulmacaları tek tek çözeriz.