Mimarlık dünyasının en prestijli ödülü olan Pritzker Mimarlık Ödülü’nü kazanan ve bu ödülü kazanan ilk kadın olan Zaha Hadid, mimari geometriyi özgürleştirip eserlerine yenilikçi bir ifade katmayı başaran eşsiz bir mimardır. Dünyaca ünlü mimar, Londra’dan Barcelona’ya, Glasgow’dan Pekin’e, New York’tan Bakü’ye ve Roma’dan Zaragoza’ya kadar birbirlerinden farklı şehirlerde pek çok eşsiz mimari esere imza atmıştır. Sizler için Zaha Hadid kimdir, eserleri ve projeleri nelerdir, hangi ödülleri kazanmıştır gibi merak edilen soruların yanıtlarını bu listede bir araya getirdik.
Irak asıllı İngiliz Zaha Hadid, 1950 yılında Irak’ta doğdu
Ünlü mimar, 1950 yılında Bağdat’ta dünyaya geldi. Beyrut Amerikan Üniversitesi’nde matematik bölümünü bitirdikten sonra Londra Architectural Association okulunda mimarlık okudu. Mezun olduktan sonra ise okuldaki hocalarıyla beraber Office For Metropolitan Architecture’da çalıştı. 1977 yılında buranın ortaklarından biri olmayı başardı. Üç yıl sonra, 1980’de kendi mimarlık ofisini açtı ve kendine has projelerini özgür bir şekilde çalışmaya başlayabildi.
İlk büyük projesini 1993 yılında Almanya’da bitirdi
Hadid, 90’lı yılların başında pek çok yarışmaya katılıp ödül kazandı ve sadece istek üzerine inşaat yaptı. 1993 yılında ise ilk büyük projesini Almanya’da tamamladı. 1989 yılında Weil am Rhein şehrinde inşası başlayan itfaiye istasyonu dört yıl sonra 1993’te bitti. Sonraki yıl, Cardiff’e inşa edilmesi planlanan opera binası için yapılan yarışmada projesi birinci oldu. Ancak proje fazla modern bulununca sponsorlar çekildi ve projenin inşası gerçekleşmedi.
1999 yılından sonra projeleri hak ettiği değeri görmeye başladı
Önceki projesinde sponsorlar çekilince büyük bir hüsran yaşayan Hadid, hırslı bir şekilde çalışmalarına devam etti. 1999 yılındaki bir yarışmayı kazandıktan sonra Hadid, Bergisel Kayak Merkezi’nin binasını ve atlama platformunu inşa etti. Bina, 2002 yılında açıldı ve kısa süre içinde bölgenin en önemli sembollerinden biri oldu. Yakın dönem içerisinde Cincinnati’de Çağdaş Sanatlar Merkezi’ni yaptı ve dünyanın her yerinden talep görmeye başladı. Böylece dünyanın en önemli mimarlarından biri olmayı başardı.
2004’te sektörün en prestijli ödülü olan Pritzker Mimarlık Ödülü’nü kazandı
Hadid, 2004 yılında kazandığı Pritzker Mimarlık Ödülü’nü ile bu başarıya ulaşan ilk kadın olarak tarihe geçti. Uzun kariyeri boyunca dünyanın farklı ülkelerinde eşsiz eserlere imza attı ve eserleri çok geçmeden önemli simgeler haline geldi. Ayrıca, Harvard gibi pek çok farklı prestijli üniversitede mimarlık üzerine dersler verdi.
Hadid, 31 Mart 2016 yılında hayatını kaybetti
30 Mart 2016 yılında Zaha Hadid’e bronşit tanısı kondu ve hastaneye kaldırıldı. 31 Mart tarihinde ise kalp krizi geçirdi ve hayatını kaybetti. Hadid, 2016 yılında hayatını kaybetmiş olsa da, yaptığı eserler onu ölümsüzleştirdi.
Zaha Hadid eserleri
Zaha Hadid projeleri ile dünyanın gelmiş geçmiş en iyi mimarlarından biri olarak sayılıyor. İşte Zaha Hadid tarafından tasarlanan yapılar.
1994: Vitra yangın istasyonu, Weil am Rhein, Almanya
2001: Kuzey Hoenheim Araba Parkı, Hoenheim, Fransa
2002: Bergisel Kayak Pisti, İnnsbrück, Avusturya
2003: Rosenthal Çağdaş Sanatlar Merkezi, Cincinnati, Ohio, ABD
2005: BMW Merkez Binası, Leipzig, Almanya
2005: Ordrupgaard ek binası, Kopenhag, Danimarka
2005: Phaeno Bilim Merkezi, Wolfsburg, Almanya
2006: Meggie’s Centres Victoria Hastanesi, Kirk Caldy, İskoçya
2006: Tondonia Şaraphane Otağı, Haro, İspanya
2007: Eleftheria Meydan Yenilemesi, Lefkoşa, Kıbrıs
2007: Hungerburgbahn Yeni İstasyonları, İnnsbrück, Avusturya
2008: Chanel Mobile Sanat Pavyonu, Tokyo, Hong Kong, New York, Londra, Paris, Moskova (2006-2008)
2008: Köprü Pavyonu, Zaragoza, İspanya
2009: Johann Sebastian Bach Pavyonu, Manchester, Birleşik Kralllık
2010: CMA CGM Kulesi, Marseille, Fransa
2010: MAXXI Ulusal XXI. Yüzyıl Sanatları Müzesi, Roma, İtalya
2010: Guangzhou Opera Binası, Guangzhou, Çin Halk Cumhuriyeti
2012: Haydar Aliyev Kültür Merkezi, Bakü, Azerbaycan
Zaha Hadid’in kazandığı ödüller
Pritzker Mimarlık Ödülü, 2004
Stirling Ödülü, 2010-2011
Birleşik Krallık Çelik Yapı Tasarım Ödülü, 2010
Ünlü mimarın kazandığı tüm ödülleri görmek için buraya tıklayınız.
Adım Caner Cem Martı, 1996 yılında Bartın'da doğdum. 2010 yılında geçirdiğim kaza sonucunda vücudumun %99'u felç kaldı. 2015'ten bu yana bazı cihazlar yardımıyla internet ortamında çalışabiliyorum. İçerik editörlüğü ve sosyal medya uzmanlığı gibi alanlarda tecrübe sahibiyim, ancak asıl uzmanlık alanım SEO uyumlu makale yazmak. Ayrıca front-end tasarımlar yapıyorum. Sinema, spor ve tarih gibi konular çok dikkatimi çekiyor. Özellikle sinema tutkunuyum.
