Nice şarkılar, türküler bestelendi; şiirler, romanlar yazıldı; filmler çekildi yollar üzerine… Yalnızca varacağımız menzilin değil, seyahatin içindeyken yaşayacağımız maceraların ifadesi oldu çıktığımız yollar… Yol; hayatın kendisiydi her zaman… Bu, iş ile ev arasında her gün katedilen yeknesak bir yol olsa dahi böyle… Tüm hikayelerimizde de esasen bu durumu anlattık yaşadıklarımızla. Bazılarımız manzaranın tadını yeterince çıkaramazken, bazılarımız keyifle seyir etti onu. Erken ya da geç, hızlı ya da yavaş, tenha ya da kalabalık… Her birimizin değişik bir yolda olma algısı var. Kimi zaman nereye gideceğimizi bilmeden, “sadece gitmek” istediğimiz için çıktık yola… Kimi zaman da belirlediğimiz bir varış noktasına her ne olursa olsun ulaşmaktı nihai hedefimiz… Bazan vardık, bazan varamadık; yolda kaldık ama neticede hepimiz hep bir yoldayız. Aşağıya katederken müthiş ilhamlara gark olabileceğimiz birkaç güzergahı koyduk… İyi seyirler…
1. Marmaris-Bodrum-Türkiye
Bir yanınızda deniz diğer yanınızda ağaçlar, harika bir atmosfer içinde yaklaşık 100 km süren yol, o denli virajlı ve bazı noktalarda o kadar daralıyor ki, aracı kullanan için bu manzarayı seyretmek sakıncalı olabilir. Özellikle tehlikeli bir güzergah olan Sakar Geçidi, aynı zamanda Gökova Körfezi’nin nefes kesici bir manzarasına sahip.
2. Ruta 23-Patagonya-Arjantin
Patagonya’daki Chaltén’e giden Mt. Fitz Roy’un manzarası, Güney Amerika’daki en ikonik görüntülerinden biri haline geldi. Kuzey-güney karayollarının hala bazı kesimlerinin kapalı olduğu Arjantin’de, Chaltén’e giden yoldan daha açık olan Ruta 40 karayolu.
3. Milford Yolu-Yeni Zelanda
Yeni Zelanda’nın Fiordland ve Güney Alpleri’nden geçiyor.
4. Panamericana Sur-Peru
Panamericana; Alaska’dan Arjantin’e uzanan yaklaşık 48.300 km’lik bir karayolu sistemi. Kolombiya’daki Darien Gap (Peru’daki Nazca yakınlarında) bu yolun tek araba sürülemez bölümü.
5. Cabot Yolu-Nova Scotia-Kanada
Nova Scotia’nın kuzey ucu boyunca yaklaşık 298 km’lik pitoresk manzaralara sahip. Bu yolun bir kısmı, Cape Breton Highlands Ulusal Parkı ve Atlantik’teki en gelişmemiş kıyı şeridinden geçiyor.
6. Servis Yolu-Denali Ulusal Parkı-ABD
Denali Ulusal Parkı’ndaki Mt. McKinley’in doğu tarafı. Yaz sezonunun neredeyse tamamında, özel araçların bu yoldan geçmesine izin verilmiyor. Bununla birlikte, her yıl bir çekiliş düzenleniyor ve kazananlara, hava şartlarının uygun olduğu Eylül ayında, bu yolculuğa çıkma izni veriliyor.
7. Güney Dakota 240 Yolu-Badlands Ulusal Parkı-ABD
Burası başka bir gezegendeymişsiniz hissini veren ender eski yeryüzü köşelerinden biri. Aracınızı ara sıra durdurarak tümseklere ve tepelere tırmanmayı ve manzaranın tadını çıkarmayı ihmal etmeyin.
8. Transalpina-Romanya
Romanya’nın Güney Karpatlar’ından geçen Transalpina’nın en yüksek noktası Urdele Pass…
9. Atlantik Yolu-Norveç
Kuzeybatı Norveç’teki adalar ile bağlantı kuran Atlantik Yolu fotoğrafta görülen Storseisundet Köprüsü’nü de içeriyor.
10. The Blue Ridge Parkway-ABD
Kuzey Carolina’daki Great Smoky Dağları Ulusal Parkı’ndan Virginia’daki Shenandoah Ulusal Parkı’na uzanan otoyol, Güney Appalachia’daki son kalan vahşi bölgelerden bir çoğunu içine alıyor ve 469 adet maden işletmesini birbirine bağlıyor. Parkur boyunca hız sınırı saatte 75 km ve yol üzerinde folklorik sanat ve doğa merkezleri gibi tesisler bulunduğundan “milli park” havasında bir güzergah. Fotoğraftaki köprü, Linn Cove Viyadüğü; Kuzey Carolina’daki Büyükbaba Dağı çevresindeki parkurun yükseltilmiş bir bölümü.
11. Ruta 40-Patagonya-Arjantin
Güneybatı Santa Cruz’da bulunan Rio Gallegos yakınlarındaki Punta Loyola’dan, Jujuy eyaletindeki La Quiaca’ya kadar And dağlarına paralel uzanan bir rota. Seyrek nüfuslu topraklarda bulunan ve büyük ölçüde asfaltsız olan yol, macera turizmini sevenlerin güzergahları arasında ancak yolun tamamına asfalt dökülmesi planı mevcut. Bu güzergahı asfaltsızken kat etmek isteyenler, bir an önce yola koyulmalı…
12. Filistin
Ortadoğu’ya gelene kadar bu bölgeyi haritalarda küçük bir yer olarak görmüş olabilirsiniz. Hem İsrail hem de Filistin inanılmaz açık alanlara sahip. Fotoğrafçı J.J. Merelo yukarıdaki fotoğrafı için “Filistin çölünün ortasında Mar Saba’ya doğru uzanan sarmal yüksek yol” diyor.
13. Columbia River Kanyonu-ABD
Columbia River Kanyonu’na eyaletlerarası otoyollardan (1-84) ulaşım var ama esas erişim çeşitli kanyonlar, şelaleler ve nehir boyunca uzanan yan yollar aracılığıyla oluyor.
14. Mendoza-Arjantin
Şili sınırına yakın olan Mendoza eyaleti, Arjantin’in uzak köşelerine ve vahşi doğasına en iyi erişim imkanına sahip. Andların bir parçası olan Aconcagua, Güney Amerika’nın en yüksek dağı ve Mendoza da bir geçit görevi görüyor. Bölgede seyahat etmek için muazzam genişlikte açık yollar var; özellikle Santiago ve Mendoza arasındaki güzergahta arabayla seyahat etmeniz tavsiye ediliyor. Yukarıda fotoğrafını gördüğünüz eğlenceli yolun adı “Paso Internacional Los Libertadors”.
15. Whiteface Memorial Otoyolu-New York-ABD
New York’u ziyaret etmemiş olanlar eyaletin yalnızca kentsel alanlarla sınırlı olduğu yanılgısına kapılabilirler. Oysa şehir dışına çıkıldığında şaşırtıcı derecede bir Appalaş vahşi doğası sizi bekliyor olacaktır.
16. Salar De Uyuni-Bolivya
Güneybatı Bolivya’daki bu tuz düzlüğünde geçici yollar var. Arazi o kadar geniş, açık ve düz ki; şeritler otoyol hakkı gibi şeyler hiçbir anlam ifade etmiyor.
17. Eyalet Yolu 12-Utah-ABD
Güneybatıdaki çölündeki vahşi doğanın ve ulusal parkların en yoğun olduğu bir bölgeden geçen “State Route 12”, Dixie Ulusal Ormanı ve Bryce Kanyonu Milli Parkı’nın yanısıra Büyük Merdiven-Escalante Ulusal Anıtı’nın çeşitli yerlerinde, Capitol Reef Milli Parkı’nın beş kilometre batısındaki bitimine kadar 122 km boyunca ilerliyor.
18. Powder Highway-British Columbia-Kanada
British Columbia’daki birbirine bağlantılı bir dizi resmi otobandan daha az resmi tek bir karayolu olan “Powder Highway”, dünyanın en iyi kar sporları şartları ve altyapısını sunan Revelstoke, Fernie ve Golden dahil birçok epik dağ kasabasına ulaşımı sağlıyor.
19. Hawaii State Otoyolu 378-Maui-ABD
Haleakala Yolu olarak da bilinen bu yol, adanın topoğrafyasını belirleyen dev volkanın zirvesine kadar devam ediyor.
20. Baja-Meksika
Baja, sanki kara yolculukları için varolan bir yer gibi görünüyor. Sahilden uzaklaşıp Sierra’ya vardığınızda kalabalıklardan hızlı biçimde uzaklaşmış olacaksınız.
21. Doğu Oregon-ABD
Doğu Oregon geniş açık alanlara ve seyrek bir nüfusa sahip.
22. İzlanda
Güney İzlanda’daki bu güzergah, sonsuza uzanıyor gibi görünen bir kıyı şeridini geçiyor.
23. Karakurum Yolu-Pakistan
Çin ve Pakistan’ı birbirine bağlıyor. Yaklaşık 4700 metre yükseklikteki dağ geçitlerinden geçen yol, dünyanın en yüksekteki karayolu…
24. İran
Fotoğrafın sahibi Kuster & Wildhaber Photography’nin notu: “İran’ın herhangi bir yerindeki basit bir yol, hiçbir şeyin güzelliği, barışın ve kamyonun önündeki yoğun dumanın görünümü…”
25. Neuquen-Patagonya-Arjantin
Neuquén, Patagonya’nın kuzey sınırıdır ve genellikle Bariloche çevresindeki daha popüler noktalara yolculuk yapan veya daha güneydeki yerleri gezen kişiler tarafından gözden kaçırılıyor.
26. Trollstigen-Norveç
“Trollün Ayakizi” de denen bu yol, Norveç Ulusal Yolu 63’ün geniş bir vadiyi tırmanan bölümü.
27. Uluru-Kuzey Bölgesi-Avustralya
Uluru, en yakın büyük şehir merkezine 280 mil uzaklıkta, Orta Avustralya’daki süper ıssız kumtaşı kaya oluşumu.
28. Utah Karayolu 163-Anıt Vadisi-ABD
ABD’deki yolun en ikonik bölümlerinden biri olan Utah Anıtı Vadisi.
29. Kaliforniya Karayolu 236-ABD
Bir manzaranın ferah hissettirmesi için illa arazinin çorak olması gerekmiyor. Bu sık ağaçlarla örülü yol, Big Basin Redwoods Eyalet Parkı’na doğru ilerliyor.
30. Çanakkale-Karaburun-Türkiye
Türkiye’nin en güzel manzaralarından birine sahip olan bu güzergah, yaklaşık 500 km’lik bir yolculuk rotası. Troia’dan başlayarak, bir çok ören yerini gezebilirsiniz.
31. Tanopah Yolu-ABD
Phoenix, Arizona’nın yaklaşık 100 km batısında. Palo Verde Nükleer Güç Santrali yakınlarında seyrek yerleşim bölgesi.
32. 13. Karayolu-Laos
13 numaralı karayolu tüm ülkeyi kuzeyden güneye geçiyor.
33. Nevada Karayolu 374-ABD
Fotoğrafta bu karayolunun Doris Montgomery Geçidi görülüyor; karayolu Beatty’den başlıyor ve Ölüm Vadisi’ne gidiyor. Vadinin ortasından geçen bu ince çizgi halindeki şerit, Ölüm Vadisi Ulusal Parkı’nın sınırını oluşturuyor.
34. N1 Yolu-İzlanda
Bu çevre yolu, İzlanda’nın çevresinde dolaşarak ülkenin en kalabalık bölgelerini birbirine bağlıyor. Yolun büyük bölümünde manzara geniş açık alanlardan ibaret.
35. Baobab Caddesi-Madagaskar
Morondava ile Batı Madagaskar’ın Menabe bölgesindeki Belon’i Tsiribihina arasındaki toprak yol boyunca sıralanan Baobab ağaçlarının manzarası, dünyanın en ikonik görüntülerinden biri. Üstelik henüz ulusal bir park veya turistik bir bölge haline gelmiş değil…
36. I-40 West-ABD
ABD genelinde dolaşan klasik rotalardan biri olan I-40 yolunun koşulları boğucu trafikten geniş açık alanlara kadar uzanıyor. Fotoğraf kuzey-orta Arizona’da, Flagstaff yakınlarında çekilmiş.
37. İpek Yolu
Bu listenin olmazsa olmazı… Dünyanın bilinen en eski ticaret yolu. Çin’deki Han Hanedanlığı döneminden başlayarak (MÖ. 206) bir kısmı bugün de kullanılan Doğu, Güney ve Batı Asya’yı Akdeniz ve Avrupa ülkeleriyle bağlayan, Kuzey ve Doğu Afrika’nın da bir kısmını kapsayan yaklaşık yedi bin km’lik bir güzergah…
38. Kırsal Pennsilvanya-ABD
Pennsilvanya kırsalını gezerken kasabalar, yollar ve araziler dışında başka sürprizlerle karşılaşmanız mümkün.
39. Flatruetvägen-İsveç
Fotoğrafçı Michael Grube’dan: “Flatruetvägen, İsveç’in deniz seviyesinden yaklaşık 975 metre yüksekteki en yüksek karayolu ve çok az insanla ren geyiği topluluklarının doldurduğu tundra benzeri bir alana kadar uzanıyor.”
40. Trabzon-Artvin-Türkiye
Karadeniz’in şahane sahilleri, yaylaları ve Kaçkar Dağları’yla süslü yaklaşık 300 km’lik bu yol, bahar ve yaz aylarında çok daha keyifli.
BONUS 1: Yol
Senaryosunu Yılmaz Güney’in yazdığı, Şerif Gören’in yönetmenliğini yaptığı Tarık Akan, Şerif Sezer ve Halil Ergün’ün oynadığı Altın Palmiye Ödüllü 1981 yapımı film.
BONUS 2: Samanyolu
Sarmal şeklinde çubukları olan Samanyolu Galaksisi, Güneş’imiz dahil yaklaşık 200 milyar yıldız içeriyor. 100 bin ışık yılı çapında ve bin ışık yılı kalınlığında… Galaksinin oldukça tenha bir bölgesinde bulunan Güneş, kendisine 26 bin ışık yılı uzaklıktaki Samanyolu’nun merkezinin etrafında döner ve bu dönüşünü yaklaşık 220 milyon yılda tamamlar.