İmza, bir metnin en az içeriği kadar önemlidir. İmzayı yaratan ise içeriğin niteliği ve zenginliğidir. Zamanla oluşan ve kendini büyüten içerik olgusu, doğrudan imzanın sahibini ortaya koyan ve kanıtlayan nitelikler barındırmaktadır.
Edebiyat tarihimize emek veren pek çok yazar, yazın yolculukları boyunca çeşitli imzalarla yazdıkları yazıları yayınlayarak okur karşısına çıkmışlardır. Bunun kişisel veya sosyal pek çok sebebi olabilir. Dönemin siyasi koşulları da aynı şekilde önemli etkiler yaratmıştır. Keza sosyal etkiler de söz konusu olduğu gibi, tamamen yazarın kişisel tercihleri de etkili olmuş olabilir.
Hazırladığımız liste, edebiyatımıza yön veren yazarların bir zamanlar kullandığı takma isimleri ve kısmen de olsa sebeplerini içeriyor.
Her şeye rağmen iyi ki yazmışlar…
1. Orhan Kemal
Asıl adı Mehmet Raşit Öğütçü olan yazar, 1943’te İkdam Gazetesi’nde yayınlanan öyküsüyle birlikte Orhan Kemal imzasını kullanmaya başlar. Bunun dışında Yıldız Okur, Hayrullah Güçlü ve Raşit Kemali gibi takma isimleri de kullanmıştır.
2. Aziz Nesin
Edebiyat tarihimiz boyunca en fazla takma isim kullanan yazar Aziz Nesin‘dir. Asıl adı Mehmet Nusret Nesin olan yazar, çeşitli dergi ve gazetelerde birbirinden farklı imzalar kullanarak metinler kaleme almıştır. Bu isimlerden bazıları Bahri Filefil, Berdi Birdirbir, Fettane Şatifil, Kerami Pestenkerani, Kerim Kihkih, Ord. Prof. Paf-Puf, Dr. Daim Değer, Oya Ateş, Vedia Nesin olarak bilinmektedir.
3. Kemal Tahir
Yazar, ilk olarak Yedigün ve Karikatür dergilerinde takma isimle şiirler kaleme alır. Asıl adı Kemal Tahir Demir‘dir. Ardından polisiye romanlar ve mizah öyküleri yazmaya başlayan yazar, 1954 yılına kadar Kemal Tahir imzasını eserlerinde kullanamaz. Yazar, 1950’li yıllarda Körduman, Bedri Eser, Samim Aşkın, F. M. İkinci, Nurettin Demir, Ali Gıcırlı gibi imzalarla birlikte yazın hayatını sürdürür.
4. Melih Cevdet Anday
1958’den itibaren çeşitli dergi ve gazetelerde takma isim kullanarak yazılar kaleme alan Melih Cevdet Anday, eserlerinde Yaşar Tellidede, Niyaz Niyazoğlu, A. Mecdi Velet, M. C. A., H. Mecdi Velet, Yaşar Tellidere, Gani Girgin, Zater, Yaşar Tellioğlu gibi takma isimleri kullanmıştır.
5. Faruk Nafiz Çamlıbel
Ankara ve İstanbul’daki öğretmenlik görevleri sırasında çeşitli dergi ve gazetelerde yazılar kaleme alan Faruk Nafiz Çamlıbel, mizah yazıları yazdığı dergi ve gazetelerde sırasıyla Deli Ozan ve Çamdeviren gibi isimleri kullanarak metinler kaleme almıştır.
6. Nazım Hikmet Ran
Nazım Hikmet Ran, yasaklı olduğu yıllarda pek çok kez takma isim kullanarak yazılar kaleme almıştır. Bunlardan bazıları; Orhan Selim, Ahmet Oğuz Saruhan, Mümtaz Osman ve Ercüment Er olarak bilinir.
7. Nurullah Ataç
Asıl adı Ali Nûrullah Atâ‘dır. Cumhuriyet döneminin en önemli eleştiri ve deneme yazarı olarak bilinir. Yazılarında alay ve öfke ağırlıklı olarak gözlenen Nurullah Ataç’ın pek çok kez kullandığı takma isimlerden bazıları Sabiha Yağızlar, Alkan, Ahfeş, Süha Kavafoğlu, Ali Gümrükçü olarak sıralanabilir.
8. Orhan Veli Kanık
Garip akımının kurucularından olan Orhan Veli Kanık, Varlık dergisinde pek çok kez Mehmet Ali Sel takma ismiyle şiirler yayımlamıştır. Konuyla ilgili yaptığı açıklama ise şu şekildedir. “O zamanlar çok şiir yayınlıyordum. Adımın her zaman görünmesi hem benim için hem de dergi için doğru değildi. Bir de şu var: Mehmet Ali Sel benim bazı tecrübelerime alet olmuş bir isimdir.”
9. Peyami Safa
Türk edebiyatına ilk psikolojik roman olan Dokuzuncu Hariciye Koğuşu‘nu kazandıran Peyami Safa, Server Bedi takma adıyla uzun yıllar gazetecilik yapmıştır. Kazandırdığı diğer eserler ise Cingöz Recai ile Cumbadan Rumbaya olarak bilinmektedir. Yazarın kullandığı diğer takma isimler ise Serazad, Safiye, Peyman ve Çömez olarak bilinmektedir.
10. Reşat Nuri Güntekin
Cumhuriyet döneminin en önemli edebiyatçıları arasında yer alan Reşat Nuri Güntekin, Çalıkuşu, Yeşil Gece ve Anadolu Notları gibi pek çok önemli esere imza atmıştır. Yazar, Kelebek dergisinde kaleme aldığı yazılarında Ateş Böceği, Ağustos Böceği, Yıldız Böceği, Cemil Nimet, Hayreddin Rüştü, Mehmet Ferit, Sermet Feri takma isimlerini kullanmıştır.
11. Rıfat Ilgaz
Türk edebiyatının önde gelen mizah yazarlarından olan Rıfat Ilgaz, 1956 yılında Turhan Selçuk’la birlikte çıkardıkları mizah dergisi Dolmuş‘ta Stepne takma adını kullanarak hikayeler yazmıştır. Bu hikayeler daha sonrasında Hababam Sınıfı romanını oluşturmuştur.
12. Halide Edip Adıvar
İlk yazılarını Tevfik Fikret‘in Tanin gazetesinde kadın hakları üzerine yazdığı yazılar oluşturan Halide Edip, eşinden dolayı Halide Salih takma adını kullanmıştır. Eşinin kendisinden ayrılarak başka bir kadınla evlenmesi üzerine kendi adını kullanan yazar, edebiyat tarihimizin önemli kadın yazarları arasındadır.
