Dünya edebiyat tarihi, bünyesinde barındırdığı nitelikli eserler kadar akıbeti belli olmayan ya da bizzat yazarı tarafından yok edilen eserlerle doludur. Yaşadıkları dönemin koşulları ve bireyler üzerindeki etkisi elbette en etkili durum olmuştur. Yazarın kutsalı olan metin, kendi yaratım sürecine sağladığı katkıyla birlikte yazarın hayatından aldığı şeylerle de yazarının karşısında olmuştur. Bu yüzdendir ki bazı eserler yazdıkları halde günümüze ulaşamamıştır. Yani edebiyat tarihi, akıbeti belli olmayan ya da bizzat yazarı tarafınfan yakılan pek çok eserle doludur.
Sylvia Plath
Sylvia Plath’in Sırça Fanus dışında başka bir romanı bulunmuyor. Ancak yazarın eski eşi Ted Hughes, Sylvia’nın Double Exposure adını vermeyi düşündüğü ve 130 sayfa kadar da yazdığını bir romanının olduğunu ancak dosyanın 1970’lerde bilinmeyen bir nedenle ortadan kaybolduğunu söyledi. Bu haberin okurlarını üzmesinin temel nedeni, kayıp romanın yazıldığı dönemin Sylvia’nın en özgün metinler kaleme aldığı dönemle aynı olması. Düşününce gerçekten de üzücü bir durum.
Nikolay Vasilyeviç Gogol
Yazdığı Palto öyküsüyle dünya edebiyatının seyrini önemli ölçüde değiştiren Gogol, hayatının büyük bir bölümünü ahlak ve din meseleleriyle mücadele ederek geçirmişti. Ölü Canlar romanı da yıllarca verdiği bu mücadeleden doğan bir eserdi. Ancak yazar, Ölü Canlar romanının devamı niteliğinde yazdığı eserini, edebiyat yapıtının ve edebiyatın putperestlik olduğunu telkin eden bir papazın sözünü dinleyerek yaktı. Delirmenin eşiğine gelen Gogol, bu olaydan 10 gün sonra hayatını kaybetti.
Jane Austen
Jane Austen öldüğünde yeni bir roman üzerinde çalışıyordu. Ölümünden sonra ailesinin Kardeşler (The Brothers) adını verdiği kitap, bizzat Jane tarafından tamamlansaydı etkisi nasıl oldurdu hala merak konusu. Çünkü ilk cümleyi koymakla son noktayı koymak her anlamda önemli bir şeydir. Jane, bunu gayet iyi biliyordu.
James Joyce
James Joyce, henüz 18 yaşındayken A Brilliant Career (Mükemmel Kariyer) adını verdiği dört perdelik bir tiyatro oyunu kaleme aldı. Fakat eleştirmen William Archer, oyunun oldukça karmaşık bir yapıya sahip olduğunu sötleyerek daha sınırlı bir konuda oyun yazmasını önerdi. Joyce, bunun üzerine oyun metnini yaktı. Oyundan günümüze iki sayfalık bir bölüm kaldığı söyleniyor.
Ernest Hemingway
Hemingway’in eşi Hadley, 1922 yılında içinde Hamingway’in öyküleriyle şiirlerinin bulunduğu çantayı bindiği trende unutur ve bir daha bulamaz. Hamingway’in ilk gençlik yıllarında yazmış olduğu öyküleriyle şiirleri bu talihsiz olan sonucu kaybolur ancak bazı eleştirmenler bu durumun yazarın kendi özgün dilini yaratmasına zemin oluşturduğunu savunmaktadırlar. Haksız da sayılmazlar.
William Shakespeare
Yaşamı üzerine dahi pek çok şey söylenen ünlü oyun yazarı ve şair Shakespeare’in Aşkın Çabası Galip Geldi metni üzerine de uzmanlar tarafından yürütülen yoğun bir çaba bulunuyor. Eser, ilk olarak 1598’de Shakespeare komedilerini sıralayan bir belgede yer almış. Bir sonraki kayıt ise 1603 yılına ait. Shakespeare uzmanları, söz konusu metnin Aşkın Çabası Boşuna‘nın devamı olup olmadığı konusunda henüz bir karara varabilmiş değiller ve bir yerlerden yeni bir metnin çıkma ihtimali ise bir hayli yüksel.
Philip Larkin
Philip Larkin de ölümünden sonra eserlerinin yakılmasını isteyen yazarlardan. Ancak yazar, bu işlemin sadece günlükleriyle sınırlı kalmasını istemiş. Zaten o zamana kadar yayınlanan eserleri insanlara ulaşmış. Günlüklerinin yakılmasını istemekte haksız bir sebep görmüyoruz. Ancak bazı edebiyat tarihçileri, 20. yüzyılın en büyük şairlerinden biri olarak kabl edilen Philip Larkin’in iç dünyasına dair hiçbir şey öğrenemeyecekleri için bir hayli üzgünler.
Kaynak: 1