Kentlerde daha fazla nefes alabileceğimiz yeşil alanlar olsa ya da iş ortamındaki stresimizden yeşilliklerle kurtulsak, koşuşturmalarımızı yeşillikler içinde yapsak ne güzel olmaz mıydı? Yaşayan duvarlar ya da diğer adıyla dikey bahçeler, bina duvarlarını kaplayan birer dekoratif malzeme olmanın çok ötesinde, soğuk bir avluya, kasvetli gri bir caddeye ya da kötü tasarlanmış bir yapıya yeşilliklerle adeta can veriyor. Yaşayan duvar uygulamasının mucidi Patrick Blanc, binaların iç-dış yüzünde, dikey bahçeler yetiştiriyor. “Yeşil adam” lakaplı Blanc, Malezya’daki yağmur ormanlarında yaptığı araştırmalarda 8 bin bitki türünden 2 bin 500’ünün topraksız ve az ışıklı ortamda, ağaçlarla kayaların üzerinde, yalnızca nemden beslenerek yetiştiğini tespit etmiş. Çalışmalarını 1982’den bu yana Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nde (CNRS) sürdüren Patrick “Yaşayan Duvarlar” adını verdiği uygulamayı ilk kez 1994’te Chaumont Bahçe Festivali’nde görücüye çıkarmış. Yaşayan duvarların gurusu hakkında daha ayrıntılı bilgi için şuradaki yazımıza bakabilirsiniz.
Ortaya çıkan, herhangi bir peyzaj düzenlemesi değil, daha çok “eko sanatsal” bir uygulama. Dikey bahçe uygulamasında toprağa ihtiyaç yok. Bitkiler bulundukları ortamın iklim koşullarına göre seçilip kullanılıyor. Eğer bu uygulama bir iç mekanda olacaksa suni bir aydınlatmaya ihtiyaç var. Sulama ve gübreleme otomatik bir sistemle yapılıyor. Mekanı görsel olarak yeşillendirmenin dışında, doğal ses ve ısı yalıtımı ve havayı temizleme özellikleri de bulunuyor. Kışın binayı soğuktan korurken, yazın da doğal serinlik sağlıyor ve böylelikle enerji tüketimini azaltıyor. Dikey bahçelerin “yenilenebilir” bitki ile donatılmasında ise yine topraksız sistem bahçe ilkeleri kullanılıyor. Hidrofonik sistem adı verilen bu sistemde bitkiler, çözünmüş besinler içeren suda yetiştiriliyor. Paris, New York, Londra, Tokyo gibi şehirlerde her geçen gün ilgi gören bu çalışmalar, şimdiden 200’ün üzerinde yapıya uygulanmış durumda. Sizin için seçtiğimiz yaşayan duvar örneklerine bir göz atmak isteyebilirsiniz.
Quai Branly Müzesi-Paris
Patric Blanc’ın en çok beğenilen projesi Fransa’daki bu müzenin duvarı. Sadece binanın görünümünü iyileştirmekle kalmamış, binanın hava kalitesini artırmış ve enerji tüketimini azaltmış.
CaixaForum Müzesi-Madrid
Patric Blanc tarafından İspanya’da oluşturulan bir başka şaşırtıcı yaşayan duvar örneği. Popüler turist ilgisinin bu yaratımda büyük katkısı var. 24 metre yüksekliğindeki duvar, 250 farklı türden 15 bin bitki ile kaplanmış.
Vancouver Akvaryumu-Vancouver
Kanada’daki bu yaşayan duvar, şehrin sokak gürültüsüne tampon oluşturmak ve binaların ve ekolojinin şehirleri daha yeşil hale getirmek adına entegre edilebileceğini kanıtlamak için gerçekleştirildi. 500 metrelik duvar, kalın modüler panellerden yapılmış ve galvanizli çelik çerçeve ile desteklenmiş. Bitkilerin yerinin değiştirilmesi ve kurulumu hem kolay hem de maaliyeti oldukça düşük.
Marche des Halles-Avignon
Patric Blanc’ın Fransa’daki başka bir muhteşem tasarımı daha… Bu tasarım sadece kentsel dikey bahçelerin yararını değil aynı zamanda son derece sanatsal kreasyonlar olduğunun bir başka kanıtı. Bu dahice tasarım, toprak gerektirmiyor ve bitkilerin dikkatli bir biçimde seçimi bakımını asgariye indiriyor.
Sydney Havaalanı-Quantas Birinci Bekleme Salonu-Sydney
Amacı tatil olsa dahi seyehatler çok stresli olabilir. Havaalanları meşgul ve gürültülü yerlerdir ve bir uçuşu beklemek, inanılmaz derecede sıkıcı ve sinir bozucu olabilir. Ama Avustralya’daki bu havaalanına uğradıysanız şanslı insanlardan birisiniz. Buradaki yaşayan duvar, basit, zarif ve tam anlamıyla bir sanat eseri. Kesinlikle Patric Blanc’ın en iyi işlerinden biri.
Parabienta-Tokyo
Bu çevre dostu yaşayan duvar, Shimizu ve Minoru Industries adlı Japonya’daki iki şirketin işbirliğinin sonucu. Oluşturulması ve korunması nispeten ucuz olan bu yaşayan duvar binanın soğutma ve enerji tüketim masraflarının düşürülmesine önemli bir katkı sağlıyor.
Siam Paragon Alışveriş Merkezi-Bangkok
Stratejik bir kararla bu alışveriş merkezinin içine yerleştirilmiş yaşayan duvarlar olmasaydı Tayland’daki Siam Paragon kesinlikle bu derece olumlu karşılanan bir yer olmazdı. Binanın iç mimarisine renklendiren ve sakin bir atmosfer yaratan duvarlar çok çarpıcı görünüyor. Yine bir Patrick Blanc eseri.
Rica Talk Hotel-Stockholm
İsveç’teki Rica Talk Hotel restaurantı peyzaj mimarı olan Michael Hellgren tarafından bir botanik vaha haline getirilmiş. 82 metre kare alanı doldurmak için 100’den fazla farklı türden yaklaşık üç bin bitki kullanılmış.
Oulu Bar & Eco-Lounge-Williamsburg
New-York Brooklyn’deki bu ilk yaşayan duvar kesinlikle dikkat çekici. ETL adındaki bir şirket tarafından üretilen ve Green Living Technologies tarafından kurulan bu dikey bahçe binanın tüm ön cephesini kaplıyor ve ahşap kapı ve pencere kenarlarıyla müthiş bir uyum içinde.
Changi Havaalanı-Singapur
Tom Hanks’in “The Terminal” filmini izleyenler, ülkesine dönemeyen ve gittiği ülkeye de alınmayan bir adamın havaalanında mahsur kaldığı için aylarca burada yaşamak zorunda kaldığını hatırlarlar. İçinde sadece yaşayan duvarların değil, tropikal yağmur ormanlarının yetiştiği ve her yıl 53,7 milyon yolcunun kullandığı havaalanının 3. Terminali, sanki havaalanı değil de yaşam alanı.
Athenaeum Hotel-Londra
Yine bir Patric Blanc çalışması… Dikkatle seçilmiş 280 farklı bitkinin bir kombinasyonuyla 2009’da tamamlanmış ve Londra’da bir ilk.
Longwood Bahçeleri-Philedelphia
Bu yaşayan duvar, yaklaşık 91,5 metre uzunluğu ve 4,2 metre yüksekliği ile Kuzey Amerika’nın en büyüğü… Ünlü İngiliz peyzaj mimarı Kim Wilkie tarafından tasarlanmış ve 2010’da kurulmuş. 47 bin bitkinin yeşerdiği duvarın fikri, bir kokteyl peçetesine çizilen kroki ile başlamış.
Costume National Aoyama Complex-Tokyo
Japonya’daki bu çok lüks cafe barın içindeki ve dışındaki iki duvar da yine bir Patrick Blanc şaheseri… 2011’de tamamlanan çalışmada, barın içindeki yaşayan duvar, 12 metre uzunluğunda ve 3 metre yüksekliğinde.
Art House-İstanbul
Eğer Türkiye’de Patrick Blanc’ın bir yaşayan duvar çalışmasını görmek istiyorsanız, Galata’daki Art House’a mutlaka uğramalısınız.
