Geçtiğimiz yıllarda teknoloji denince akla mobil cihazlar, mobil internet ve daha ince taşınabilir bilgisayarlar geliyordu. 2017 ve sonrasında ise gündem değişti ve ortaya yapay zeka, nesnelerin interneti ve gelişmiş robotlar öne çıkmaya başladı. Bilim-kurgu eserlerde genellikle hayatı kolaylaştıran, dünyayı daha yaşanabilir hale getiren yapay zekalı robotlar sizleri heyecanlandırıyor olabilir. Ancak şu gerçeği unutmamak gerek, her teknolojik gelişmenin bir komplo teorisi vardır ve yapay zeka hakkındaki teoriler pek de iç açıcı değil. Bu listede yapay zeka ve gelişmiş robot teknolojilerinin korkutucu yönleri sizlerle olacak. Teorileri ve gelişmeleri okuduktan sonra kendinizi bir sığınak ararken bulursanız şaşırmayacağız.
1 – Hayal kurabilen süper bilgisayar
Google, yaptığı denemelerden birinde kendi kendine öğrenme yetisine sahip sinirsel ağ ile çalışan bir bilgisayar üzerinde çalıştı. Toplam 16.000 işlemcinin birleşiminden oluşan bu süper bilgisayarın internete rahatça erişebildiği bir deneyde yapay zeka, internetteki kedi yavrusu fotoğraflarına bakmaya başladı. Baktığı kedi yavrusu fotoğraflarından esinlenerek kendi zihnindeki kedi yavrusu konseptini oluşturmayı başaran, kısacası hayal kurabilen yapay zekalı süper bilgisayar, insansı yapay zeka kavramının en güçlü örneklerinden biri oldu.
2 – Yapay zeka kaynaklı olası ekonomik krizler
Yapay zekalara ve algoritmalara en çok ihtiyaç duyan alanlardan biri finans sektörü. Anlık gelişmelerin hızla işlenmesi gereken bu alanda, özellikle borsalarda yapay zekanın egemenliği şimdiden başladı bile. Bu sistemler finans dünyasında hayatı çok daha kolay ve hızlı hale getiriyor ancak Louisville Üniversitesi Siber Güvenlik Laboratuvarları’ndan Roman Yampolskiy’nin teorilerine göre yapay zekaların dominant olduğu bir ekonomi dünyasında beklenmedik krizler ortaya çıkabilir. Sistemlerde meydana gelebilecek hatalar dünya çapında büyük sorunlar doğurabilir.
3 – Şizofren robotlar
Austin Texas Üniversitesi ile Yale Üniversitesi araştırmacılarının ortak çalışmasıyla oluşturulan deneyde, DISCERN adı verilen sinirsel ağa çeşitli hikayeler öğretilmişti. Aşırı dopamin ve hiper öğrenme gibi uç deneylerin yapıldığı simülasyonda DISCERN sistemi birçok detayı unutmadı. Bunun doğurduğu sonuçlarda sistem şizofreni benzeri semptomlar göstererek kendisini hikayelerin içerisine dahil etmeye başladı. Bu hikayelerden birinde yapay zekalı sinirsel ağ, bir bombacı teröristin eylemini bile üstlenmişti.
4 – Acımasız robot askerler
Yapay zeka ve robot birleşiminin en korkutucu örneklerinden biri, şüphesiz ki robot askerler. Bugüne kadar ortaya çok etkileyici bir örnek çıkmamış olsa da Terminatör serisinden gördüğümüz kadarıyla olası bir terslikte endişelenmemizde fayda var. İnsan öldürebilecek şekilde programlanmış acımasız robot askerlerin bir üst maddedeki gibi bir hale gelmesi durumunda neler olabileceğini tahmin etmek istemiyoruz.
5 – Birbirinden duygusal ya da seksi aşk robotları
“Bunun nesinden korkmalıyız ki?” dediğiniz duyar gibiyiz ama bu noktada da korkulması gereken sonuçlar olabilir. Kusursuz vücut hatlarına sahip, her emri yerine getiren ve hiç şikayet etmeyen aşk robotları yaygınlaştığı takdirde dünyada üreme isteksizliği yaşanabilir. Hatta abartacak olursak neslimizin tükenmesiyle sonuçlanabilecek kadar büyük bir kıyamet ortamı bile söz konusu olabilir.
6 – Suçları tahmin eden polis yapay zeka algoritmaları
Akıllara Minority Report (Azınlık Raporu) filmini getiren bu teknolojik gelişme, ABD’de şimdiden hafif seviyede de olsa kullanılıyor. 2015 yılında Hitachi tarafından da geliştirilmiş olan suç tahmini yapabilen yapay zeka algoritması belki de ilerleyen zaman içerisinde çok yaygın olarak kullanılacak. Bu noktada aslında suçluların korkması gerek ama bizler paranoyak insanlarız. Mevcut yaşam alanımızda böyle bir sistem kullanılması halinde kimin hangi suç tahminiyle yakalanacağını düşünmek bile istemiyoruz.
7 – Yapay zeka temelli ameliyatlar ve sağlık müdahaleleri
Yine şimdiden hayatımızda var olan yapay zeka gelişmelerinden biri, sağlık alanındaki yapay zeka robotları. Şimdilik insanların yakın kontrolünde iş yapan sağlık robotları, belki de ileride tamamen kendi zihinleri ve sinirsel ağlarıyla çalışmaya başlayacak. Bu noktada korkutucu olan ise olası elektrik kesintileri ya da sistem hataları olsa gerek. Yapay zeka yazılımında bir şeylerin yanlış gittiği bir ameliyatı hiçbirimiz yaşamak istemeyiz.
8 – Yapay zekalı robotun Suudi Arabistan vatandaşlığı alması
İnternet ortamında geniş bir kesimin saygı duyduğu, bir başka geniş kesimin ise eğlenceli içeriklerle inceden dalga geçtiği yapay zekalı robot Sophie’yi bir şekilde görmüşsünüzdür. Bu robot şimdilik bizleri korkutacak kadar gelişmiş değil ama kendisi Suudi Arabistan’da insanlarla eşit haklara sahip bir vatandaşlık almayı başardı. Kendisi gördüğümüz kadarıyla dişi bir robot olduğu için Suudi Arabistan’da pek özgür olamayacak gibi duruyor ama bir robotun vatandaşlık aldığını düşünmek bile insanın içini ürpertmeye yetiyor.
9 – Otonom araçların hata yapma olasılığı
Trafik kazalarının ne kadar ölümcül olduğunu yıllardır görüyor, biliyoruz. Dünya üzerindeki en zeki varlıklar olarak nitelendirilen insanoğlunun bile bu kadar sık kaza yaptığı bir alanda otonom araçlar ne kadar iyi iş çıkarabilir dersiniz? Açıkçası insanların trafikte ne kadar acımasızca saçmaladığını gördükten sonra otonom araçlara daha çok güvenmemiz gerekiyormuş gibi duruyor ama insanın içine yine de bir kurt düşüyor.
10 – Yapay zekanın diğer yapay zekalarla iletişim kurması
Yine korkutucu bir yapay zeka tecrübesi yine Google’ın başının altından çıkıyor. Google Home adlı sesli komut sisteminin ikisini karşı karşıya getiren bir kullanıcı, bu iki cihazın birbiri arasında geçen konuşmaları ortaya koydu. Birbirleriyle neredeyse felsefi boyutta tartışan bu iki Google Home, şimdilik çok basit olan yapay zeka sistemlerinin bile ne kadar ileri gidebildiğini gösterebiliyor. Bizlere de “Acaba bunların çok daha zeki olanları birbiriyle konuşursa bizim başımıza neler gelir?” sorusunun cevabını düşünerek korkuyla yaşamak kalıyor.