Önce şuradan başlayalım William James kimdir?
İrlanda asıllı göçmen bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. En başta düzenli bir öğrenim görememiştir fakat daha sonrasından Harvard Üniversitesi’nde profesör olmuştur. Adını Psikolojinin Prensipleri ve Pragmatizm adlı kitaplarıyla beraber duyurmuştur.
William James ABD’nin yeni bilimsel psikolojinin öncüsü olarak görülür fakat düşünceleri herkes tarafından kabul görmemiştir hatta mantığa aykırı olduğu düşünülen pek çok düşüncesi olduğu düşünülürken, birçok meslektaşı tarafından bilimsel psikolojinin gelişmesinde olumsuz etki olarak görülmüştür.
James mistik olaylara olan ilgisi ile biliniyordu. Bunlar arasında zihinsel terapiler, telepatik yöntemler, ruhçuluk, ölmüş kişilerle iletişim kurmalar vardı. Bu yapılan mistik yöntemleri birçok meslektaşı psikolojinin içerisinden söküp atmaya çalışırken o tam tersine bu yöntemlere yönelerek onların daha da çok tepkisini kazanmıştır.
Bizler de onun ölüm yıl dönümünde psikolojiye olan katkılarını ve düşüncelerini oluşturan bir liste hazırlayalım istedik.
1. William James resmi bir şekilde psikoloji sistemi oluşturmamış ve bunu kimseye diretmemiştir
Psikoloji aslında James için “kötü küçük bilim” olduğu için bir tutku değildi. Psikoloji alanında da bilimsel ve deneysel çalıştı fakat hiç bir ideolojiye katılmamıştır. Bu alanda bir süre çalıştıktan sonra başka alanlarda da çalışmalar yapmıştır.
2. James kimsenin takipçisi değildir ve bir bilim dalı kurmamıştır
Psikolojiyi bütünüyle anlıyordu ve farkındaydı aynı zamanda bir parçası da olmuştu fakat ortada olan her düşünceyi kabul etmiyor kendi görüşüne uygun olanları değerlendirip geri kalanını reddedebiliyordu.
3. Psikolojiye birçok katkısı bulunan James hayatının son dönemlerinde psikolojiye sırtını dönmüştür
Psikolojinin “apaçık olanı detaylandırma” olduğunu iddaa etmiştir.
4. İşlevsel psikolojiyi kuran kişi James değildir
Belki kuran kişi değildi fakat işlevselci atmosfer içerisinde yazıp düşündüğünden kaynaklı kendisinden sonra gelenlere parlak fikirler sunarak bu hareketi derinden etkilemiştir.
5. Psikolojinin ilkeleri adlı kitabıyla psikolojiye büyük bir katkı sağlamıştır
Bu kitabı her ne kadar büyük bir kısım tarafından sorgusuz kabul görse de bir kısım kitabı sadece edebiyat olarak adlandırmıştır.
6. James psikoloji için pragmatizmin değeri üzerinde önemle durmuştur
Pragmatik bakış açısının temeli: Bir fikrin veya bilginin güvenilirliği, o fikrin veya bilginin sonuçlarının göz önüne alınarak test edilmesidir. Yani bir şey işliyorsa doğrudur. Bu fikir James sayesinde bu denli yayılmıştır.
7. Heyecanlarla ilgili de teorisi vardır
James var olan teorilerin aksine fiziksel tepki verdikten sonra heyecanımız ortaya çıktığını iddaa etmiştir. Yani bir şeyden kaçmamız gerektiği zaman önce koşar sonra korkarız. Heyecan bedensel değişikliklerin olduğu anda hissedilendir.
8. James’e göre din oldukça yararlı bir varsayımdır
Din James’e göre, tümüyle doğrudur ve din konusunda, dinin sonuçlarına bakarak yargıda bulunmak gerekir.
Kaynak:vikipedi, felsefe.gen