Honore de Balzac’ın öz yaşam öyküsünden de büyük parçalar içeren Vadideki Zambak (orijinal ismi “Le Lys dans la vallée”), Felix’in yazdığı bir aşk mektubundan oluşur aslında. Bu mektupta Felix neredeyse tüm hayatını anlatır, aşklarını da…
M.E.B.’in yayımlamış olduğu “100 Temel Eser”den birisidir aynı zamanda. O kadar fazla çevirisi var ki; bu yüzden aynı sözleri farklı farklı biçimlerde duymanız mümkün. Bu çevirmenler arasında büyük usta Cemal Süreya da var.
Kitabın yaklaşık yarısının çok fazla betimlemeden oluşmasından dolayı okumayı yarıda bırakanları duymuşsunuzdur belki de veya siz de onlardan biri olabilirsiniz. Fakat şunu söylemeliyiz ki; siz yalnızca çorbayı içip ana yemeği yemeden kalkmışsınız sofradan.
Neden bunu yaptığı bilinmez ama Balzac, kitabın bir kısmından sonra hikâyeyi daha akıcı bir biçimde anlatmaya başlar. Hatta o noktadan sonra kitabı elinizden bırakamaz olursunuz.
Ve okuduktan sonra, asla unutamazsınız…
“Her şey olmayan sevgili, hiçbir şeydir.”
“Acılar sonsuz oluyor, sevinçlerin ise bir sınırı var.”
“Biz insanlar, sırlarımızı kendimize saklar, en yakınımızla bile paylaşmamayı prensip sayar, kendimizle övünürüz ama zaman olur yeni tanıdığımız birine tüm sırlarımızı açmaktan hiç çekinmeyiz.”
“Bazen dakikalar, mutluluk getirmesi beklenen yüzyıllardır.”
“Birçok mutsuz kişi için ‘yarın’ anlamsız bir sözcüktür.”
“O, hiçbir zaman kalbimde kendine yer arayan bir kadın olmadı. Tersine, kalbimin ta kendisi oldu.”
“Manevi acıların mutlak bir ölçüsü yoktur; ruhların duyarlılığıyla orantılıdır bu acılar.”
“Gerçek bir duygu bölünemez ki; ya tam olmalıdır, ya da hiç olmamalıdır.”
“Bazı kimseler için bir güç kaynağı olur sefalet, ama bazılarını iyice uyuşturduğu da doğrudur.”
“Ruhumun derinliklerinde, sakin havalarda görülen ve fırtınanın dalgalarıyla parça parça kumsala atılmış deniz mahsulleri gibi nice nice büyük anılar vardır.”
“Yoksa bağışlanmak için benim sırlarımın öğrenilmesini gerekli kılan sırların mı var senin de?”
“Her çiçek solar, bütün mutlulukların ertesi günü kötüdür, ertesi günü varsa. Gerçek hayat bir sıkıntıdır.”
“Sevilen kadın bütün kadınların en güzeli değil midir?”
“Onu, ne insanın beşiğini sevmesi gibi severim ne de çölde bir vahanın sevilişi gibi severim. Onu, bir artist sanatı nasıl severse öyle severim…”
“Hayatın sabahında kaptığımız izlenimler ne derin çizgiler bırakıyor yüreğimizde.”
“Yersiz yasaklar çocukların tutkularını büyüklerden daha fazla keskinleştirir; çocuklar sadece yasaklanan şeyi akıllarına takarlar.”
