Sürrealist hareket, 1920’lerde Paris’te Dada akımından doğarak ortaya çıkmış ve Sigmund Freud’un bilinçaltı zihne dair teorilerinden büyük ölçüde etkilenmiştir. Bu hareket, Salvador Dalí’nin rüya gibi sahneleri gerçekçi bir şekilde resmetmesinden Joan Miró’nun soyut çalışmalarına kadar geniş bir yelpazeye yayılmıştır. Sürrealist ressamlar farklı şekillerde ün kazanmışlardır. Hareketin erkek egemen yapısına rağmen, Dorothea Tanning ve Leonora Carrington gibi kadın sanatçılar da sürrealizm dendiğinde akla gelen iki önemli isimdir. İşte büyük başarılara ulaşmış ünlü sürrealist ressamlar 👇
1. Salvador Dalí
Ünlü sürrealist ressamlar dendiğinde akla ilk gelen kişi olan Salvador Dalí, 1904 yılında doğdu ve Madrid ile Barselona’da sanat eğitimi aldı. 1920’lerin sonunda, Freud’un cinsellik ve bilinçaltı imgeler hakkındaki yazılarıyla tanıştı ve sürrealist grubun resmi bir üyesi oldu. Dalí, bilinçaltı imgeleri açığa çıkarmak için “paranoyak eleştirel yöntem” adını verdiği bir teknik geliştirdi. Resimlerinde, gerçekçi tasvirlerle birleştirildiğinde, objeler genellikle rüya gibi ve bazen ürkütücü bir atmosferde çarpıtılmış olarak görünür. Dalí, bu tarz resimlerini “elle boyanmış rüya fotoğrafları” olarak adlandırmıştır.
Dalí’nin eserleri ve sıra dışı kişiliği, onu sürrealist hareketin en tanınan ismi yapmıştır. Özellikle eriyen saatlerin yer aldığı “Hafızanın Kalıcılığı” adlı eseri, Sürrealizmin en bilinen çalışmaları arasındadır. Dalí, ayrıca İspanyol yönetmen Luis Buñuel ile “Bir Endülüs Köpeği” ve “Altın Çağ” isimli iki sürrealist filmde işbirliği yapmıştır. Dalí’nin eksantrik kişiliği ve kendini tanıtma şovları da dikkat çekicidir; örneğin, 1936’da Londra Uluslararası Sürrealist Sergisi’nde bir dalgıç kıyafeti giymiş ve bu kıyafetin, insan zihninin derinliklerine yapılan bir dalışı temsil ettiğini söylemiştir.
Max Ernst, 1891 yılında Almanya’nın Brühl şehrinde doğdu. Bonn Üniversitesi’nde felsefe ve psikoloji okuduktan sonra sanatçı olarak kariyer yapmaya karar verdi. Birinci Dünya Savaşı’nda görev yaptıktan sonra Jean Arp ile birlikte Köln’de Dada hareketine öncülük etti. 1920 yılında, halka açık bir tuvaletten girilen ve eserlerin balta ile parçalanabileceği bir sergi düzenledi. Bu sergi, Dada hareketinin kışkırtıcı ruhunu yansıtıyordu.
Ernst, 1922’de Paris’e taşındı ve iki yıl sonra sürrealist hareketin bir üyesi oldu. “Erkekler Hiçbir Şey Bilmez” gibi eserleriyle tanınan Ernst, Sigmund Freud’un Daniel Paul Schreber’in kitabından esinlenmiş olabilir. Ernst, 1938’de sürrealist gruptan ayrıldı, ancak eserlerinde hareketin etkileri devam etti.
3. Rene Magritte
Belçikalı sanatçı René Magritte, 1898 yılında doğdu ve Brüksel Güzel Sanatlar Akademisi’nde eğitim aldı. Magritte, sıradan nesneleri garip ve düşündürücü bir şekilde resmetmesiyle tanınır. 1929’da yaptığı “Sahte Ayna” isimli eserinde, iris yerine bulutlu bir gözü tasvir etmiştir. Magritte, melon şapkalar, bulutlar ve yeşil elmalar gibi simgelerle özdeşleşmiştir. Onun sanatında, gözler içsel benlik ile dış gerçeklik arasında bir köprü rolü oynar.
4. Joan Miró
Joan Miró, 1893 yılında Barselona’da doğdu. Sanat eğitimi aldıktan sonra soyut sanat ve sürrealizm unsurlarını bir araya getiren eserler yaptı. Miró, 1924 yılında Sürrealist Manifesto’yu imzaladı ve bilinçdışını tasvir eden eserleri nedeniyle diğer sürrealistler tarafından beğenildi, ancak hareketin resmi bir üyesi olmadı. “Avcı” adlı tablosu, figüratif ve soyut öğeleri bir araya getirir ve İspanya’daki ailesinin çiftliğine göndermeler yapar.
Frida Kahlo, 1907 yılında Mexico City’de doğdu ve ilk başta tıp okumak istedi. Ancak 1925 yılında geçirdiği bir kaza sonucunda ağır yaralandı ve bu durum, sanat kariyerine yönelmesine neden oldu. André Breton, Kahlo’yu sürrealist olarak tanımladı, ancak Kahlo, eserlerinin rüyalardan ziyade kendi gerçekliğini yansıttığını belirtti. Eserleri genellikle otobiyografik olup kimlik ve acı gibi temaları işler.
6. Leonora Carrington
Leonora Carrington, 1917 yılında İngiltere’de doğdu ve sanat eğitimi aldıktan sonra sürrealist hareketle tanıştı. Max Ernst ile yaşadığı ilişkiden sonra Paris’e taşındı ve diğer sürrealistlerle yakın arkadaş oldu. Carrington, okültizm, mitoloji ve büyücülük gibi temalara ilgi duymuş ve eserlerinde bu konularla ilgili imgeler kullanmıştır. “
7. Dorothea Tanning
Ünlü sürrealist ressamlar yazımızın sonuna geldik. Dorothea Tanning, 1910 yılında Illinois’te doğdu ve sanat eğitimi aldıktan sonra sürrealizmle tanıştı. 1946’da Max Ernst ile evlendi ardından Fransa’ya taşındı. Tanning, 1943 yılında yaptığı “Eine Kleine Nachtmusik” adlı eseriyle tanınır. Bu eserdeki ayçiçeğini, gençliğin karşılaştığı zorlukların bir sembolü olarak tanımlamıştır.
