Merkeziyetsiz borsa kavramına çoğumuz aşinayız. Peki Uniswap nedir? Uniswap, Ethereum blok zincirinde çalışan en büyük merkeziyetsiz borsadır (DEX). Dünyanın herhangi bir yerindeki kullanıcıların bir aracı olmadan kripto ticareti yapmalarını sağlar. Kullanıcıların önemli protokol değişikliklerine oy vermelerini sağlayan yönetim token’ı UNI, Nisan 2021 itibariyle Coinbase’deki piyasa değerine göre dördüncü en büyük kripto para birimidir ve toplam değeri 18 milyar dolardan fazladır.
Uniswap nedir?
Uniswap, tamamen merkeziyetsiz, otomatik likidite protokolü adı verilen farklı bir borsa türüdür. Uniswap platformu, 2018 yılında, piyasa değerine göre dünyanın en büyük ikinci kripto para birimi projesi olan Ethereum blok zincirinin üzerine inşa edildi. Bu nedenle MetaMask ve MyEtherWallet gibi tüm cüzdan hizmetleri, ERC-20 token’ları ve altyapı ile uyumlu çalışıyor.
Uniswap ayrıca tamamen açık kaynaktır. Yani herkes kendi merkeziyetsiz borsalarını oluşturmak için kodu kopyalayabilir. Hatta kullanıcıların borsada token’ları ücretsiz olarak listelemelerine izin verir. Normal merkezi borsalar kâr odaklıdır ve yeni kripto paraları listelemek için çok yüksek ücretler talep eder, bu nedenle tek başına bu dikkate değer bir farktır. DEX, kullanıcıların fonlarının kontrolünü her zaman kendilerinin sağladığı anlamına gelir. Kullanıcılar için özel anahtarların kontrolünü elinde tutarak, borsa hack’lenirse varlıkları kaybetme riskini ortadan kaldırır. 17 Ağustos 2022 verilerine göre Uniswap en büyük DEX’tir.
Uniswap borsası ne işe yarar?
Uniswap nedir sorusunu kavradıktan sonra ne işe yaradığını inceleyebiliriz. Uniswap’ın merkezi borsaların likidite sorununu çözme yolu, otomatik bir likidite protokolüdür. Protokol, borsada işlem yapan kişileri likidite sağlayıcıları (LP’ler) olmaya teşvik eder. Uniswap kullanıcıları, platformda gerçekleşen tüm işlemlerin yürütülmesinde kullanılacak bir fon için havuz oluşturur. Listelenen token’lar için kullanıcıların katkıda bulunabileceği bir havuzu bulunur. Her token’ın fiyatı, bir bilgisayar tarafından yürütülen bir matematik algoritması kullanılarak hesaplanır. Bu algoritma sistemi ile alıcı yada satıcı bir işlemi tamamlamak için karşı tarafı beklemek zorunda değildir. Havuzda yeterli likidite olduğu sürece, herhangi bir trade’i belirlenen bir fiyattan gerçekleştirebilirler.
Fonlarını yatırmanın karşılığında, her bir LP, havuza katkıyı temsil eden bir token alır. Uniswap, platformda gerçekleşen her işlem için kullanıcılardan sabit %0,30 ücret alır ve bunu otomatik olarak bir likidite rezervine gönderir.
Bir likidite sağlayıcısı çıkmak istediğine karar verdiğinde, o havuzdaki stake miktarına göre toplam ücretlerin bir kısmını rezervden alır. Aldıkları payın kaydını tutan token daha sonra imha edilir.
Uniswap nasıl çalışır?
Uniswap iki akıllı sözleşmeyle çalışır; bir “Exchange” sözleşmesi ve bir “Factory” sözleşmesi. Sözleşmeler belirli koşullar sağlandığında belirli işlevleri yerine getirmek için tasarlanmıştır. Bu durumda, factory akıllı sözleşmesi platforma yeni token’lar eklemek için kullanılır ve değişim sözleşmesi tüm token takaslarını veya “ticaretleri” kolaylaştırır. Herhangi bir ERC20 tabanlı token, güncellenmiş Uniswap v.2 platformunda bir başkasıyla değiştirilebilir.
Bu içerik sadece bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. İçerikte yer alan yorum ve ifadeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmetinin kişiye özel olduğu unutulmamalıdır. İçerikteki bilgiler, sizin mali durumunuz ile uygun olmayabilir. Bu nedenle içerikte yer alan bilgilerin yatırım kararınızı destekleyecek yeterli bilgileri kapsamayacağı dikkate alınmalıdır. İleriye dönük yatırım ya da işlemlerinizin sonucunda ortaya çıkabilecek zarardan ListeList ve yazarları sorumlu tutulamaz.
