Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgenin tektonik yapısı gündeme geldi. Depremlerin büyüklüğü ve etki alanı göz önüne alınarak, volkanik hareketler yakından takip edilmeye başlandı. Hal böyle olunca, vatandaşlar Türkiye’de yanardağ var mı diye merak etmeye başladı. Sizler için Türkiye’de yanardağ var mı, Türkiye’de hangi illerde yanardağ var, Türkiye’deki yanardağlar aktif mi ve deprem yanardağı tetikler mi gibi pek çok soruya yanıt verdik.
Ayrıca bu içeriğe bakmak isteyebilirsiniz: “30 Bin Kişiden Yalnızca Üçünün Kurtulabildiği Pelee Yanardağı Patlaması”
Türkiye’de yanardağ var mı?
Türkiye’de volkanik alanların oluşumu, III. Jeolojik Zaman olan Tersiyer’de başlamıştır. Yani günümüzden 20 milyon yıl önce. Tersiyer’de yerkabuğundaki kırıklardan çıkan lavlar Anadolu’da farklı yer şekillerinin oluşmasına neden olmuştur. Tersiyer başlarından tarihi çağlara kadar belirli aralıklarla devam eden volkanizma sonucu milyonlarca metreküp volkanik malzeme yüzeye yayılmış ve başta Doğu Anadolu’da olmak üzere yer yer 1000 metreden daha kalın volkanik bir kabuk eklenmiştir. Doğu Anadolu’nun yüksek olmasının sebeplerinden biri de kalın volkanik örtüdür. Bu dönemde oluşan volkanik dağlar Türkiye’nin en yüksek dağlarıdır. Erciyes ve Nemrut volkanında tarihi zamanlara ulaşan volkanik etkinlikler meydana gelmiştir. Fakat günümüzde Türkiye’de aktif yanardağ yoktur. Buna rağmen bilim insanları, volkanları tamamen sönmüş olarak kabul etmenin doğru olmadığını ve her zaman bir risk bulunduğunu savunmaktadır.
Ayrıca bu içeriğe bakmak isteyebilirsiniz: “Krakatoa: İnsanlık Tarihinde Duyulan En Yüksek Sesin Kaynağı Olan Yanardağ”
Türkiye’deki yanardağlar
Türkiye’de 15 tane yanardağ vardır. Bunlar, Ege, İç Anadolu, Doğu Anadolu, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunmaktadır. İşte Türkiye’deki yanardağların listesi:
- 3268 metre yüksekliğindeki Hasan Dağı – Son aktivite: Kasım 2021
- 3584 metre yüksekliğindeki Tendürek Dağı – Son aktivite: 1855
- 5137 metre yüksekliğindeki Ağrı Dağı – Son aktivite: 1840
- 2948 metre yüksekliğindeki Nemrut Dağı (Bitlis) – Son aktivite: 1692
- 3916 metre yüksekliğindeki Erciyes Dağı – Son aktivite: MÖ 253
- 4158 metre yüksekliğindeki Süphan Dağı – Son aktivite: Holosen Dönemi
- 2323 metre yüksekliğindeki Girekol – Son aktivite: Holosen Dönemi
- 2143 metre yüksekliğindeki Göllü Dağ – Son aktivite: Holosen Dönemi
- 750 metre yüksekliğindeki Kula Tepeleri – Son aktivite: Holosen Dönemi
- 1689 metre yüksekliğindeki Acıgöl-Nevşehir – Son aktivite: Holosen Dönemi
- 172 metre yüksekliğindeki Akyarlar – Son aktivite: Bilinmiyor
- 1957 metre yüksekliğindeki Karaca Dağ – Son aktivite: Bilinmiyor
- 2271 metre yüksekliğindeki Karadağ – Son aktivite: Bilinmiyor
- 3000 metre yüksekliğindeki Erzurum-Kars Platosu – Son aktivite: Bilinmiyor
- 1302 metre yüksekliğindeki Karapınar Düzlüğü – Son aktivite: Bilinmiyor
Deprem yanardağı tetikler mi?
Teorik olarak, depremlerin yanardağların tetikleme ihtimali her zaman vardır. Bununla birlikte yanardağların da deprem üretme olasılığı bulunmaktadır. Ancak bu, bir deprem yüzünden kesinlikle volkanik hareketlilik olacak anlamına gelmemektedir. Yani, Kahramanmaraş merkezli depremlerin meydana geldiği bölgede, Orta Anadolu’da ya da aktif parçalı fayların olduğu yerde bir deprem meydana geldikten sonra yanardağların kesin olarak aktif olacağını söylemek oldukça zor.
Kaynak: 1