Ana sayfa » Gündem » Türkiye’nin Kene Haritası Açıklandı: Hangi İllerde Risk Daha Fazla?
Türkiye’nin Kene Haritası Açıklandı: Hangi İllerde Risk Daha Fazla?
KKKA vakaları bu yaz rekor seviyelere ulaştı; sadece altı ayda 7.801 kişi sağlık kurumlarına başvurdu, 18 kişi hayatını kaybetti. Üstelik risk artık sadece kırsalda değil, şehir çevresinde de.
Yaz mevsimiyle birlikte Türkiye’de bir kez daha endişe verici bir sağlık tehdidi gündeme oturdu: Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA). Her yıl sıcak ayların başlamasıyla birlikte artan kene ısırığı vakaları, bu yıl alışılmışın da ötesinde bir hızla yayılıyor. Doğa ile iç içe olanlar, kırsal kesimde yaşayanlar ya da sadece hafta sonu kısa bir yayla kaçamağı yapanlar için bile ciddi bir risk söz konusu. KKKA, artık sadece uzak köylerin değil, şehirlerin hemen kıyısındaki semtlerin ve mesire alanlarının da gerçeği. Tarla kenarında otlayan bir koyunun sırtında taşınan bu küçük ama ölümcül parazitler, saniyeler içinde bir insanın hayatını kabusa çevirebiliyor. Üstelik bu tehdit, yalnızca bireysel sağlıkla sınırlı kalmıyor; halk sağlığı, tarım, hayvancılık ve hatta turizm gibi pek çok alanda domino etkisi yaratabilecek kadar geniş çaplı. 2025 yılının ilk altı ayında on binlerce kişinin sağlık kuruluşlarına kene ısırığı şüphesiyle başvurması ve ölümlerin artış göstermesi, bu tehlikenin göz ardı edilemeyeceğini bir kez daha ortaya koyuyor. Peki, bu sinsi hastalık nerelerde görülüyor, kimleri tehdit ediyor ve en önemlisi, ondan nasıl korunabiliriz? İşte Türkiye’deki kene haritası…
Türkiye, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakalarında alarma geçmiş durumda
2025 yılının ilk 6 ayında tam 7.801 kişi kene ısırığı şikâyetiyle sağlık kurumlarına başvurdu. Üstelik son gelen bilgilere göre, Sivas, Kayseri ve Çorum’dan gelen ölümlerle birlikte can kaybı sayısı 18’e yükseldi. Geçtiğimiz beş yılda (2020–2024 arası) 256 kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmişti.
Sadece köylerde değil, şehir çevresinde de tehlike çanları çalıyor
Eskiden sadece kırsal bölgelerde görmeye alıştığımız bu hastalık, artık şehir sınırlarına kadar ilerlemiş durumda. Özellikle İstanbul, Tokat, Kayseri, Sivas ve Erzurum, vaka sayılarının yüksek olduğu iller arasında. Uzmanlar, şehir merkezine yakın köy ve yaylaların da artık riskli bölge sayılması gerektiğini söylüyor.
En çok hangi bölgelerde görülüyor?
KKKA vakalarının en yoğun olduğu bölgeler şöyle sıralanıyor:
İç Anadolu’nun kuzeyi
Orta ve Doğu Karadeniz illeri
Doğu Anadolu’nun yaklaşık 30 ili
Özellikle Erzurum, Tokat, Sivas, Gümüşhane ve Bayburt, yüksek vaka sayılarıyla dikkat çekiyor. Bu bölgeler “hiperendemik alan” olarak tanımlanıyor, yani hastalığın yayılma potansiyeli burada çok daha yüksek.
Dünya üzerinde yaklaşık 900 farklı kene türü bulunuyor ama KKKA’nın başlıca sorumlusu Hyalomma marginatum adlı bir tür. Genellikle tarla, orman, otlak gibi yerlerde gizlenen bu keneler, hayvanlardan insanlara geçerek virüsü bulaştırıyor.
Nelere dikkat etmelisiniz?
Kene ısırdıysa ve üzerinden 3–7 gün geçtiyse, şu belirtilere dikkat edin:
Yüksek ateş
Halsizlik
Baş ağrısı
Kas ağrıları
Burun veya diş eti kanamaları
Bu belirtiler varsa zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.
Peki kendimizi nasıl koruyabiliriz?
Türkiye’deki kene haritası listemizi sonlandırmadan gelin, birkaç basit ama etkili önlemle kene tehlikesini nasıl savuşturabileceğimize bakalım:
Doğa yürüyüşlerinde ya da tarla işlerinde uzun kollu ve açık renkli kıyafetler giyin.
Dönüşte mutlaka vücudunuzu kontrol edin, özellikle diz arkası, koltuk altı ve saç dipleri gibi gizli bölgeleri.
Bir kene gördüğünüzde sakın çıplak elle çıkarmaya çalışmayın. En doğrusu bir sağlık merkezine gitmek.
Belirti gösteren biriyseniz, “geçer” demeyin, hemen bir doktora görünün.