“Hiç Türkçe bilmiyorum. Okuyamam da, yazamam da”
Diyor Marcin Wichary.
“Aslında delikanlı gibi söyleyeyim, Türkçe hakkında pek bir şey bilmiyorum. Peki o zaman neden Türkçe klavyeli bir daktilo sipariş ettim? Çünkü en etkileyici klavye dizilimlerinden biri de ondan.” Diye de ekliyor ve mükemmel bir klavye dizilimine sahip olduğumuz ile ilgili anlattıkça anlatıyor. Biz biraz ondan, biraz kendimiz, biraz da TDK’dan faydalanıp bir şeyler daha anlatmak istedik.
Bir kere Q.W.E.R.T.Y dizilimine muhtaç mıyız?
Hiç değiliz. Bu dizilim, hele ki daktiloda ellerinizin anasını ağlatmak konusunda birebir. Ortak kullanılan harfler bu kadar uzak olabilirdi birbirine. Bu haliyle beynin ergonomisini de zorluyor farkındasınız değil mi?
Almanlar ve Polonyalılar, olayı Q·W·E·R·T·Z’e, Fransızlar ise A·Z·E·R·T·Y’e evriltmeye başladılar bile.
Türkçe klavyede ise, 1955’ten beri yeni bir şey yapılıyor. Bu yeni “F dizilimi” açıklandıktan sonra tüm devlet dairelerinde bir standart olarak dayatılıyor. İyi de oluyor, çünkü bu dizilimin, beyin ergonomisi açısından en iyisi olduğu da kanıtlanıyor. Türkiye bu dizilime geçtiğinden beri yüzlerce daktilo da yazı yazma şampiyonu çıkarttı.
Dile özel karakterler her zaman ikinci sınıf vatandaş muamelesi görmese artık?
Sizi Türkçe’nin pangram cümlesine davet edelim. Yani Türkçe’deki tüm harfleri kullanarak kurulan bir cümle. The quick brown fox jumps over the lazy dog bu arkadaş da İngilizce’nin pangramı. Kısacası, Türkçe’de Ü ve Ş harfleri, V,P ya da D harflerinden daha fazla kullanılıyor. Yapmayın bunu artık.
Her lisanın kendi içinde bir sırrı vardır
İngilizce başta olmak üzere pek çok dilde bir i harfi vardır ve siz onu büyütünce I yaparsınız. Ama Türkçe’de, i’yi büyütünce o gene İ olarak kalır. O nokta bir yere gitmez yani. Ama I’da vardır! O dillerde I’nın küçüğü ı da yoktur.
Amma kafa karıştırıyor değil mi?
Dilde fedakarlık varsa, önce noktalama işaretlerine acımazlar
İngiliz Q klavye ile bizim F klavye, tamamen aynı zemin üzerine inşa ediliyor. Yani ekstradan bir tuş artmadığı için, hatta daha fazla harfimiz de olduğu için önce noktalama işaretlerinden fedakarlık etmişiz. Ama bu çok da acıtmamış. Aynı tuşta ulaşabildiğimiz, birbirinin alakası noktalama işaretleri el ergonomisini zorlamadan yerini bulabiliyor.
