ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Tevfik Sağlam: Türkiye’de Salgın Hastalıklarla Mücadelenin Simge İsmi

Tevfik Sağlam: Türkiye’de Salgın Hastalıklarla Mücadelenin Simge İsmi

Gösterdiği özveriyle salgın hastalıklara karşın sağlık neferlerinin önderlerinden olan Prof. Dr. Tevfik Sağlam ölümünün 57. yılında saygıyla anılıyor.

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
13 Temmuz 2020
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Çağdaş tıbbın ülkemizdeki önemli isimlerinden biri olarak görülen Tevfik Sağlam, 11 Temmuz 1963’te 81 yaşındayken hayata gözlerini yumdu ama arkasında başarılarla dolu bir ömür bıraktı. Tevfik Salim Sağlam hakkında az bilinenleri derledik.

Tevfik Sağlam: Tıp dünyasının kahramanlarından biri

Tevfik Sağlam Osmanlı Devleti’nin geniş coğrafyadaki hakimiyetiyle ilgili derin şüphelerin uyandığı bir dönemde, 1882’de gözlerini açan Tevfik Sağlam, Sultanahmet’te geçirdiği ilkokul yıllarının ardından Sultan Abdülaziz döneminde 1876 yılında kurulan Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi ve sonrasında da Kuleli Askeri İdadisi öğrencilerinden oldu. Ardından Çengelköy’de bulunan Askeri Tıbbiye İdadisinde de 3 yıllık bir öğrenim gören Tevfik Sağlam, o yılların önemli kurumlarından Demirkapı Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane mezunlarından biri olduğunda takvimler 1903 yılını işaret ediyordu. Sağlam, bu yıl itibariyle Tabip yüzbaşı rütbesiyle orduya resmen katılmış oluyordu.

Mücadele edeceği tifüse yakalanınca İstanbul’a döndü

Tevfik Sağlam Yurdun her köşesi onun için görev yeriydi. 1912 yılında yaşanan Balkan Savaşları’nda da cephede görev üstlenen Sağlam, sonrasında büyük bir mücadele örneği sergileyeceği tifüse yakalanınca İstanbul’a dönmek zorunda kaldı. Hastalığın ağır evresini atlatmasıyla yeniden ayaklanan Sağlam, sağlık neferi olmanın hakkını fazlasıyla verdi.

Gösterdiği başarıyla Harp Madalyası’nı hak ettiğini gösterdi

Tevfik Sağlam Tevfik Sağlam, Kafkas Cephesi’ne III. Ordu Sağlık Dairesi Başkanı yetkisiyle atandığında yıl 1915’ti. Bu yılların karanlık zamanlar olarak anılmasına sebep olan tifüs ve kolera gibi salgınlara karşı mücadele edenler arasında yer alan Sağlam, takip eden yılda Erzurum ve Trabzon’daki kolera salgınına karşı yürüttüğü savaşın zafer nişanını göğsüne taktı ve “Harp Madalyası”na layık görüldü.

Ancak kaderin cilvesi olarak maskelenen iptidai zihniyetin Tevfik Sağlam’ı zorda bırakacağı hamleler gecikmedi.
İmkansızlıklara rağmen lekeli tifoya karşı hazırladığı aşıyı, gönüllü 5 er ve 4 subaya uygulayarak çığır açan Tevfik Sağlam, 1918’de yakın bir arkadaşının yönelttiği “aşıyla insanlara zarar verdiği” suçlamasıyla karşı karşıya kaldı ve Nemrut Mustafa Paşa Divanı’nda yargılandı. Yargılama sonucunda beraat edince görevine kaldığı yerden devam etmek için kolları sıvamayı ihmal etmedi.

Tevfik Sağlam için eğitim olmazsa olmaz

Tevfik Sağlam Türkiye’nin en özverili doktorlarından biri olarak anılmasının yanında öğretici olmasıyla da tanınan bu güzel insan, III. Orduda görev yaptığı dönemde hekimlerin katıldığı kurslar ve konferanslarla meslek eğitiminin önemi üzerinde durdu. Tevfik Sağlam’ın bu yıllara ait anılarını ölümsüzleştirdiği “Büyük Harpte III. Orduda Sıhhi Hizmet” ismini taşıyan yapıt, bugün hala akademik metinlere referans olma niteliği taşıyor.

Her kademede başarısıyla göz dolduran bu genç hekim 1927 yılında general rütbesini omuzlarında taşımaya başladı

Tevfik Sağlam Tarihler 3 Ocak 1921’i gösterdiğinde İnebolu üzerinden Ankara’ya geçen Sağlam, savaş boyunca bugünkü Cebeci Hastanesinde ter döktü. Bu tarihten iki yıl kadar sonra Gülhane Hastanesi Başhekimliğine atandığını öğrendi. Yaklaşık 4 yıllık bir görev süresinin ardından 1927’de ikinci kez Milli Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanı oldu ve apoletleri onun artık bir general olduğunu söylemeye başladı. Askeri hekim Tevfik Sağlam Paşa, aynı yıl içinde kendi isteği ile emekliliğe ayrıldı.

Üniformasını çıkardı ama mücadelesini sürdürmeyi ihmal etmedi

Tevfik Sağlam Emeklilik onun için yeni bir mücadelenin başlangıcı oldu. Çünkü aldığı kararla bir kez daha İstanbul’un yolunu tutan Tevfik Paşa, Verem Savaş Derneğini kurarak hastalığın yenilmesi için canla başla çalıştı.

Tevfik İsmail, Nusret Karasu, Neşati Üster gibi arkadaşlarının da katılımı ve katkısıyla yetkilileri yurt çapında sistemli bir Verem Savaş Programı başlatmaya ikna eden bu küçük grup, sağlık alanındaki yeni bir zaferin mimarı olacaklarının sinyalini veriyordu.

Aradan geçen 4 yıllık sürenin ardından Gureba Hastanesi onun çalışma alanlarından biri oldu. Cumhuriyet’in önem taşıyan adımlarından biri olan 1933 Üniversite Reformu ile birlikte İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğretim üyesi olan Sağlam, daha sonra kurumun dekanı oldu. Ancak üstleriyle anlaşma konusunda sorun yaşayan sağlık neferimiz, buradaki görevinden istifa etmeyi seçti.

Ancak Profesörler Kurulu tarafından yapılan bir davetle III. Dahiliye Kliniğinin Başkanı olunca İ.Ü Tıp Fakültesine yeniden dönme kararı aldı.

Tevfik Sağlam ve “Hemşirelik”

Tıp dünyasına kazandırdığı değerlerle anılan bilim insanımız, hemşirelik mesleği için de ayrıca önem taşıyor. Kızılay Hemşire Okulunun kurulmasının ardındaki isimlerden biri olan Tevfik Sağlam, aynı zamanda Florance Nightingale Yüksek Hemşire Okulunun da kurulmasını sağlayan aktörlerden biri oldu.

Öğrencilerinden Prof. Dr. Nusret Fişek’in ağzından Tevfik Sağlam

Türk toplumunun yetiştirdiği en büyük değerlerden biri olan Prof. Dr. Tevfik Sağlam’ın tıp dünyasına kazandırdığı öğrencilerden biri olan Prof. Dr. Nusret Fişek, “Çok büyük bir adam” olarak nitelendirdiği hocası için şu sözleri tarihe not düşüyor: “55 yılı aşan tıp öğrenciliği ve hekimlik yaşamımda hocalarımız arasında meslek ahlakında, tıp biliminde ve uygulamalarındaki üstün başarılarıyla seçkinleşen bir çok büyük adam tanıdım. Bunların arasında Prof.Dr.Tevfik Salim Sağlam’ın özel bir yeri vardır. O sadece iyi bir hekim, iyi bir hoca değil, hekimliğin çağdaş felsefesini, toplumsal yaklaşımını benimseyen ve uygulayan bir önderdi.

“Arkadaşım Nusret”

“Prof. Dr. Tevfik Salim Sağlam, Üçüncü İç Hastalıkları Kliniği Direktörü idi. Biz klinik sınıflarına geçtiğimizde, kürsüsü kapatılmış ve fakülteden ayrılmıştı. Ben kendisini ilk kez 1958 yılında Sağlık Bakanlığında yapılan bir Verem Savaş Danışma toplantısında tanıdım. Şimdi tartışılan konuyu hatırlamıyorum. Ben Paşa’ya karşı olan görüşümü oldukça sert bir biçimde açıkladım. Tartışmalar sürerken, Paşa, tekrar söz aldı. Sözüne “Arkadaşım Nusret haklı” diye başladı. Toplantıda Prof. Dr. Nusret Karasu’da bulunuyordu. Önce ondan bahsettiğini sandım. Sonra anladım ki, benden söz ediyor. Tevfik Sağlam, benden 32 yaş büyük idi ve büyük saygı duyulan bir kişiliği vardı. Kendine kıyasla çok genç ve deneyimsiz bir hekime karşı tutumu beni çok etkilemişti. O tarihten sonra ölümüne kadar 5 yıl onunla sık sık beraber olduk. Kimi zaman görüşlerimiz çelişti ama her zaman, bu ülkenin insanlarına daha sağlıklı bir yaşam sunma amacına ulaşmak için kendisine hizmet ettim, o da bana yardım etti.”

 

Salgın hastalıklarla mücadelenin simge isimlerinden Prof. Dr. Tevfik Sağlam saygıyla anılıyor

Toplum sağlığının yılmaz bekçisi Prof. Dr. Tevfik Sağlam, dur durak bilmez azmiyle, 1948-63 yılları arasında verem savaşının başarıya ulaşma­sındaki kilit isimlerden biri oldu.

Ölüm yıl dönümünde bu büyük ismi saygıyla anıyor ve kendisiyle ilgili referanslara, kaynaklara ulaşmamdaki katkısı nedeniyle İstanbul Haydarpaşa Numune Hastanesi eski çalışanlarından Okan Kerim Öztek’e teşekkür ediyorum.

Kaynak: 1 2 3

Paylaş11TweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 8 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum. İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak; 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerinde bulunmaya başladım. Bununla birlikte 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim. 2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
Protein tozu hakkında bilgiler

Vücut Geliştirenlerin Olmazsa Olmazı Protein Tozu Nedir? Çeşitleri ve Zararları Neler?

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?
Yaşam

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası
Seyahat

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Teknoloji - Bilim

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey
Yaşam

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı
Ekoloji

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?
Sağlıklı Yaşam

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti
Seyahat

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi
Film

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?
Ekoloji

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin
Yaşam

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

11 Eylül 2025
Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

11 Eylül 2025
Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

10 Eylül 2025
Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

10 Eylül 2025
Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

10 Eylül 2025
Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

9 Eylül 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu