İnanması zor görünebilir ancak yapımı yüzyıllar önce başlasa da tarihte tamamlanmamış birçok proje bulunuyor. Bu projelerden bazıları ölüm bazıları ise maddi kaynak yetersizliği nedeniyle tamamlanamadı. Edebiyat eserlerinden portrelere, anıtlardan katedrallere kadar bitmemiş 11 projeyi sizin için bir araya getirdik. İşte üzerinden yüzyıllar geçse de yapımı tamamlanmamış projeler …
1. George Washington’un 1 dolar üzerindeki portresi
Athenaeum Portresi, Martha Washington’un isteği üzerine 1796 yılında Gilbert Stuart tarafından yapıldı. Gilbert Stuart, günümüzde bir dolarlık banknotun üzerinde olan portreyi başkana teslim etse de resim hiçbir zaman tamamlanamadı. Stuart’ın ölümü üzerine, Athenaeum Portresi kızına miras kaldı ve Boston Athenaeum Kütüphanesi tarafından satın alındı. Yıllar sonra 1 dolarlık banknotun gravürü için Washington’un bu tasviri seçildi.
2. Franklin D. Roosevelt’in tamamlanmamış portresi
Elizabeth Shoumatoff 12 Nisan 1945 tarihinde, öğle saatlerinde Franklin D. Roosevelt’in portresi üzerine çalışmaya başladı. Kendisine öğle yemeği servisi yapılırken, Cumhurbaşkanının başının arkasındaki ağrıdan şikayet ettiği bildirildi. O gün 15:35’te, doktoru Roosevelt’in beyin kanamasından öldüğünü açıkladı. Portre, günümüzde bir zamanlar Franklin D. Roosevelt’in inziva yeri olan Georgia’daki Küçük Beyaz Saray’da asılı duruyor.
3. Geoffrey Chauser’ın Canterbury Hikayeleri
Canterbury Masalları, Geoffrey Chaucer’ın baş yapıtı ve İngiliz edebiyatının en etkili eserlerinden biri olarak kabul ediliyor. Hikaye, hac yolculuğuna çıkmak üzere olan 30 yolcuyla birlikte Tabard Hanı‘nda başlıyor. Hancı kafileye, her hacının yukarı çıkarken 2 ve dönüşte de 2 masal anlatmasını gerektiren bir hikaye anlatma yarışması öneriyor. Bu durum kazananla birlikte yarışmanın sonunda 120 hikaye olacağı anlamına geliyor. Ancak Canterbury Masalları’nda sadece 24 hikaye bulunuyor ve hiçbiri de uygun bir sonla bitmiyor. Chaucer’in 1400’deki ölümüne kadar on yıldan fazla bir süredir el yazması üzerinde çalıştığı düşünülüyor. Masallar onun ölümünden sonra yayınlansa da çoğu bilim insanı masalların tamamlanmadığına inanıyor.
4. Jane Austen’ın Sanditon’u
Birçok ünlü yazar geride tamamlayamadığı eserler bırakmıştır. Jane Austen’ın son romanı, günümüzde Sanditon adı verilen bir kitaptı. Ancak ölümünden sadece birkaç ay önce, 1817 Mart’ında kitap üzerine çalışmayı bırakmıştı. Austen, İngiltere’nin Worthing kentindeki sahil kasabası Sanditon’da geçen romanın 11 bölümünü tamamladı. Bir asırdan fazla bir süre sonra, kitap tamamlanmadan olduğu gibi yayınlandı.
5. Charles Dickens’tan Edwin Drood’un Gizemi
Charles Dicken’ın son romanının da çok benzer bir hikayesi bulunuyor. Edwin Drood’un Gizemi 12 bölüm olarak planlanmıştı. Ancak Dickens sadece yarısını tamamladı. Bu nedenle okuyucular yüzlerce yıldır aynı soruyu soruyor: Edwin Drood’a ne oldu?
6. Alejandro Jodorowsky – Dune
Tamamlanmamış projeler söz konusu olduğunda sinema sektörüne değinmeden olmaz. Sinema tarihinin en başarılı yapımların biri, Frank Herbert’in 1965 yılında yazdığı bilimkurgu romanı Dune’un uyarlamasıydı. Alejandro Jodorowsky filminin prodüksiyonuna 1975’te başlamıştı. Ancak projesi hiçbir zaman tamamlanamadı. Jadarowsky’nin sadece görsel taslakları 3000’den fazla bireysel çizimden oluşuyordu ve filmin 10 saatten fazla sürmesi bekleniyordu. Önceden hazırlanmış ayrıntılı kostümler ve hazır parçalarla, sadece yapım öncesi için milyonlarca dolar harcandı. Ancak film rafa kaldırıldı. Sonunda Dune, 1984 yılında sürrealist David Lynch tarafından sinema filmine uyarlandı. Başrollerini Timothee Chalamet ve Oscar Isaac’ın paylaştığı yeni bir uyarlama ise 2021’de gösterime girdi.
7. Cincinnati metrosu
Tamamlanmamış projeler sadece sanatçılara ait değil. Cincinnati Metrosu, Cincinnati metro inşaatı 20. yüzyılın başlarında, o zamanlar yer üstü tramvay sistemine dayanan şehrin toplu taşıma sistemini güçlendirmek amacıyla başladı. Metro, birkaç kilometrelik tüneller kazılarak inşa edilse de ne yazık ki projenin maliyeti çok yüksek oldu. Projeye 6 milyon dolar tahsis edilmişti ancak I. Dünya Savaşı’ndan sonra enflasyondan dolayı üretim maliyeti planlanan bütçeyi çok aştı. 1920’lerin sonunda, proje fiilen terk edildi. Günümüzde tüneller kısmen şehrin su şebekesini ve fiber optik kablolarını taşımak için kullanılıyor.
8. İlahi St. John Katedrali
Bir diğer tamamlanmamış yapı, Manhattan’ın Morningside Heights semtinde bulunan İlahi Aziz John Katedrali’dir. Katedralin inşaatı 1892’de başladı ve orijinal tasarımı Bizans mimarisine dayanıyordu. İnşaatın yaklaşık 15. yılında mimar öldü ve katedralin tasarımı Gotik tarza doğru kaydı. Katedraldeki nef, çeşitli finansal sorunlardan dolayı 1941 yılına kadar tamamlanamadı ve o zamandan beri inşaatta aksaklıklar yaşanmaya devam ediyor. 2001’de büyük bir yangın katedrale zarar verdi. Bugün, orijinal plana göre kilisenin sadece üçte ikisinin tamamlanmış olduğu tahmin ediliyor.
9. Basilica de la Sagrada Familia
Barselona’nın nefes kesici Basilica de la Sagrada Familia’sı bir başka ünlü bitmemiş kilisedir. Temel taşı bir asırdan fazla bir süre önce atıldı, ancak inşaatın 2026’dan önce tamamlanması beklenmiyor.
10. İskoçya Ulusal Anıtı
Dünyada tamamlanmamış projeler dendiğinde akla ilk gelen yerlerden biri İskoçya oluyor. İskoçya Ulusal Anıtı yerel halk tarafından “ulusal bir rezalet“ olarak anılıyor. Anıtın Yunanistan’daki Parthenon’un bir benzeri olması planlanmıştı. Ancak hiçbir zaman tam olarak o noktaya gelmedi. Anıtın temel taşı 1822’de atıldı. 1829 yılına gelindiğinde sadece 12 sütun dikilmişti. Yaklaşık 200 yıl sonra baktığımızda anıtın hala aynı durumda olduğunu görüyoruz. Anıtın yapım amacı Napolyon savaşlarında ölen İskoçları anmaktı. Fakat anıtı yapanlar, ihtiyaç duydukları bütçenin sadece yarısını alabilmişti. Bu nedenle inşaata devam etmediler.
11. Çernobil’in 5. ve 6. reaktörleri
Çernobil Nükleer Santrali’ndeki 4 numaralı reaktörde 26 Nisan 1986’da bir felaket meydana geldi. Çernobil felaketi sırasında, santralden yaklaşık bir kilometre uzakta inşa edilen iki reaktör daha vardı. Bildirildiğine göre, 5. ve 6. reaktörlerde çalışan 286 inşaat işçisi, felaket gecesi boyunca çalışmaya devam etmişti. Çernobil olayından sadece birkaç ay sonra inşaata kaldığı yerden devam edildi. Ta ki Nisan 1987’de Sovyet Bakanlar Kurulu’nun bölgeyi terk etmek için resmi bir karar almasına kadar. 5. reaktör o sırada yüzde 70 tamamlanmıştı. Günümüzde ise tarihin tamamlanmamış en ürkütücü yapılarından biri olarak kabul ediliyor.
Kaynak: 1