Suriye’de savaş tüm dehşetiyle sürmeye devam ediyor. İnsanlar ölüm kalım savaşı vererek bu savaştan kaçmaya çalışıyor fakat geride kalan evlerin, şehirlerin, kültürlerin, tarihi eserlerin maalesef kaçacak hiçbir yerleri yok.
2 bin yıl önce kurulmuş, UNESCO’nun Dünya Miras Listesi’nde olan antik kent Palmira’nın, terör örgütü IŞİD’in eline geçtikten sonra nasıl harabeye döndüğünü sizlerle paylaşmıştık.
Evlerini, hayatlarını ve sevdiklerini kaybeden milyonlarca insanın, üstüne bir de kültürel miraslarını kaybetmesi, özellikle Suriyeli sanatçıları yasa boğmuş durumda.
Ürdün’deki Zaatari mülteci kampında kalan bir grup Suriyeli sanatçıysa, kültürlerinin yok olmasına duydukları üzüntü ve kızgınlığı sanatlarıyla dışa vurmak için bir proje başlattılar. Kaldıkları mülteci kampında bulabildikleri kısıtlı malzemelerle ülkelerindeki tarihi eserlerin minyatürlerini yapan sanatçılar, tarihi kendi imkanlarıyla korumaya çalışıyor.
1. 25 yaşındaki Mahmoud Hariri tahta çöp şişlerden ve kilden, Palmira’nın modelini yapıyor
Mahmoud Hariri, 2013’te mülteci kampına gelmeden önce, Suriye’de sanat öğretmenliği yapıyordu ve aynı zamanda ressamdı.
2. “Amacımız mirasımızı korumak ve savaşı durdurmak”
Proje koordinatörü Ahmad al-Hariri ise amaçlarını şu sözleriyle anlatıyor: “Amacımız Suriye halkını tanımlamak, mirasımızı korumak ve en önemlisi savaşı durdurmak.”
3. Bu proje sayesinde ülkesini hiç görmemiş çocuklara anavatanlarını anlatabiliyorlar
Proje sayesinde eski kuşaklar ülkelerini daha iyi hatırlarken, ülkesi hakkında hiç bilgisi olmayan çocuklar da Suriye hakkında bilgi sahibi oluyor.
4. İsmail Hariri savaş çıkmadan önce içmimar olarak çalışıyordu
44 yaşındaki İsmail Hariri heykel yapmaya eken yaşlarda başladı. Savaş sebebiyle eşi ve çocuklarıyla Ürdün’deki mülteci kampına gelmek zorunda kalmadan önce içmimar olarak çalışıyordu.
5. Kadim halk Nebatiler’e özgü eserlerin replikaları
İsmail Hariri, kampta bulduğu volkanik taşları oyarak, Busra’da bulunan kadim halk Nebatiler’in eserlerini gerçeğe uygun şekilde tekrar yapıyor.
6. Halep Kalesi
Dünyanın en eski ve en büyük kalelerinden biri olan Halep Kalesi’nin yapımı M.Ö. 3 bin yıllarına kadar dayanıyor.
7. Deyrizor Köprüsü
1927 yılında yayalar için yapılan bu köprü, Deyrizor kuşatması esnasında patlamalarla zarar gördü ve kullanılamaz hale geldi.
8. Emevî Camii
Şam Ulu Camii olarak da bilinen, bin 300 yıl önce inşa edilen Emevî Camii, dünyanın en büyük ve en eski camilerden bir.
9. Hama’daki su değirmeni
Suriye’nin batısında bulunan Hama şehrindeki tarihi su değirmeni, Asi Nehri’nin üzerine 750 yıl önce kurulmuş.
10. Selahaddin Eyyubi anıtı
2 Ekim 1187’de Kudüs’ü Haçlı kuvvetlerinden alan Selahaddin Eyyubi için Şam’da dikilen bronz heykelin replikası.
