Şiir seven romantikleri böyle alalım.
Nedendir bilinmez, şiir konusunda insanlar genelde iki uç noktada yer alırlar. Seven çok sever, sevmeyen de şiiri ve şiir seveni eleştirir durur. Oysa bir duyguyu karşındakine aktarmanın en muhteşem yolu şiirdir. Belki bu yüzdendir, tarif edemediğimiz bir duyguya, bir şairin dizesinde rastgelmek. Sonra o duyguyu sahiplenmek; kurulan bize ait bir cümleymiş gibi içselleştirmek.
İşte biz de, şiir sevenlerin kütüphanesinde mutlaka bulunması gereken, sevmeyenlerin ise bunlardan bir tanesini şifa niyetine denemesini önerdiğimiz kitapları bir araya getirdik bu listede. Buyrunuz, tatlı tatlı okuyunuz.
1. Cemal Süreya- Sevda Sözleri
Cemal Süreya’nın tüm şiirlerini bir arada bulunduran Sevda Sözleri, şiir seven herkes için bir başucu kitabıdır. Mavi, beyaz, güvercin… Onun tertemiz şiirlerinde sık rastlayacağınız şeylerdir. Sevda Sözleri; Üvercinka, Göçebe, Beni Öp Sonra Doğur Beni, Uçurumda Açan, Sıcak Nal, Güz Bitiği, Kalanlar isimli şiir kitaplarını ve ayrıca bu kitaplarda yer almayan 20’den fazla şiiri de barındırır içinde. Zaten şiir seven herkesin kitaplığında yüzde doksan ihtimalle Cemal Süreya Sevda Sözleri bulunuyordur. 🙂
Beni Öp Sonra Doğur Beni
…
Tahta heykeller arasında
denizin yavrusu kocaman.
Kan görüyorum taş görüyorum
bütün heykeller arasında
karabasan ılık acemi
“uykusuzluğun sütlü inciri”
kovanlara sızmıyor.
Annem çok küçükken öldü
beni öp, sonra doğur beni.
2. Pablo Neruda – Ayaklarına Dokunurum Gölgede
Gabriel Garcia Marquez tarafından “bütün dillerde 20. yüzyılın en büyük şairi” olduğu söylenen Şili’li yazar ve şair Pablo Neruda’nun ölümünden sonra evinde bulunan 21 şiiri içeren Ayaklarına Dokunurum Gölgede, şairin karısı Matilde’den esinlenerek kartpostallara, uçak menülerine, peçetelere yazdığı kırmızı bir kutu içinde bulunan kıymetli eserlerden oluşur.
1 Ayaklarına dokunurum gölgede, ellerine ışıkta, yol gösterir bana kartal gözlerin uçarken de Matilde, ağzından öğrendim öpüşlerle, öğrendi dudaklarım hemhal olmayı ateşle. Ah o kesin yulaf mirası bacaklar, Kırların kalbine uzanan savaş, dayadım da kulaklarımı sinene kanım işledi o saat dağlı sesine.
3. Turgut Uyar- Göğe Bakma Durağı
Turgut Uyar’ın en çok sevilen şiir kitaplarındandır Göğe Bakma Durağı. 100 sayfaya yakın ince bir kitap olmasına karşın içinde aşk dolu şiirler barındırır. Ve Tıpkı Cemal Süreya gibi, onun şiirlerindeki aşkın öznesi de Tomris Uyar’dır.
Göğe Bakma Durağı
…
seni aldım bu sunturlu yere getirdim
sayısız penceren vardı bir bir kapattım
bana dönesin diye bir bir kapattım
şimdi otobüs gelir biner gideriz
dönmeyeceğimiz bir yer beğen başka türlüsü güç
bir ellerin, bir ellerim yeter belleyelim yetsin
seni aldım bana ayırdım durma kendini hatırlat
durma kendini hatırlat
durma göğe bakalım
4. Ah Muhsin Ünlü- Gidiyorum Bu
Murat Menteş’in deyimiyle Gidiyorum Bu; ironi şoku, estetik fırtınası, heyecan aşısıdır. Gerçekten de kitap için yapılmış çok yerinde bir tespittir bu. Modern Türk şiirinin en iyi örneklerindendir, kelime oyunlarıyla doludur.
Hatırlat da Haziranın Sonlarında Çocukluğumu Yakalım
…
Sen beni öpersen belki de bulvarlar iltihablanır
Çağdaş coğrafyalarda üretir cesetlerini siyaset bilimi
O vakit bir sufiyi darplarla gebertebilirsin
Hayat bir yanıyla güzeldir canım, sen de güzelsin
-Yoksa seni rahatsız mı ettim?
Sen beni öpersen belki de aşkımız pratik karşılık bulur
Ne ikna edici bir intihar girişimidir şimdi göz göze gelmek
Elbette ata binmek gibidir seni sevmek sevgilim
Elbette gayet rasyoneldir attan atlamak
-Freud diye bir şey yoktur.
…
5. Başo – Kelebek Düşleri
Haiku, Japon edebiyatında ortaya çıkmış bir deyiş ve yazış biçimidir. Gücünü, etkisini ve felsefesini kısalığından, duruluğundan alan haiku, dünya edebiyatının da bilinen en kısa metin biçimidir. Kelebek Düşleri, 17. yüzyılda yaşayan büyük haiku ustası Başo’dan (Matsuo Kinsaku) iki yüz yetmiş haikuyu bir araya getiriyor.
Ne düş ama: bahar vardı geçen gün bugünse rüzgar
6. Didem Madak- Ah’lar Ağacı
Didem Madak’ın “sesinin tonunu emanet ettiği ah’lar ağacına” ithaf ettiği ikinci şiir kitabıdır Ah’lar Ağacı. O, şiirlerinde kendiyle konuşur; bir de bolca sohbet eder Tanrı’yla.
Ah’lar Ağacı
…
Ama yazgısını yaldızlı çokomel kağıtları gibi,
Tırnaklarıyla düzeltemiyor insan.
Yıllarca biriktirdim
rengarenk çokomel kağıtlarını kitap aralarında.
Aşık olduğumda,
Çikolata kokardı kırmızı yazgım.
hayatıma hayat diyemem artık.
sarı yazgım her sonbahar onu
biraz daha fazla, ömür yaptı.
Maviye de, yeşile de dili dönmez ömrümün artık.
Kara yazgımı şimdi kim bilir
Hangi kitabın arasında saklıyorsun tanrım?
Ah.. dedim sonra
Ah!
…
7. Ali Lidar- Alengirli Şiirler
Ali Lidar’ın samimi bir dille yazmış olduğu şiirleri, herkese şiiri sevdirdi diyebiliriz. Alengirli Şiirler de tam böyle bir kitap. Okudukça sanki sizi anlatıyormuş gibi geliyor. Ali Lidar okumuyorsanuz bile, onun dizeleriyle mutlaka karşılaşıyorsunuz sokaklarda, duvar yazılarında…
Alengirli Şiir
…
Ben seni severim aslında da düzenim bozulur diye korkuyorum
Durduk yere başımıza saçma sapan bir aşk çıkar
Sinemaya gitmeye ele ele tutuşmaya falan kalkarız
İşin yoksa çiçek al,saç tara, parfüm sık.
Küsmesi,barışması,ayılması,bayılması
Hatta eninde sonunda kaçınılmaz ayrılması
Meyhanede tanıdığım gerzek bir filozof vardı!
Güzel kadınlar insanın ömrünü uzatır derdi.
Bir sürü güzel kadın girdi hayatıma
Hepsi ağzıma sıçtı..
…
8. Nizar Kabbani – Aşkın Kitabı
Bazı kaynaklara göre, Adonis’le birlikte yaşayan en büyük Arap şairi olarak kabul edilen Suriyeli şair Nizar Kabbani, bir aşk şairi olarak bilinmektedir. 1967 Arap-İsrail savaşından sonra Arap şiirinde çağ açıcı bir rol oynamıştır. Eserlerinde yoğun olarak kadın, cinsellik, insan dramları ve sosyal ilişkileri ele alır.
Aşkın Kitabı – 4
… Aşka düşeli değişti…
değişti tanrının krallığı gecenin karanlığı koynumda uyur oldu batıdan doğar oldu güneş. …
9. Nilgün Marmara- Daktiloya Çekilmiş Şiirler
Nilgün Marmara’nın 1977- 1987 yılları arasında kaleme aldığı şiirler yer alır bu mor kitabın içinde. Ve şairin kısacık ömründen daha fazlasını bulursunuz onun dizelerinde.
Savrulan Beden
…
Yitiyor işte gözardı edilen bedenim,
Olduğum gibi ölmeliyim, olduğum gibi…
Dost, ana baba ve hiçbir umudu düşünmeden
Doğramalıyım bu tiksinç vücudu beynimle!
Bilirmiydim yaklaşan karanlığı daha önceleri,
Son verilebilir yaşamın benimki olduğunu?
Şendim, şendim ben,
Kahkaham insanları ürkütürdü!
…
10. Birhan Keskin- Kim Bağışlayacak Beni?
Onu ve şiirini tanımayanlar, olur da birgün denk gelirse bir sahafta bu kitaba, önce tanıştığına, sonra da Keskin’in şiir yazmayı seçtiğine çok memnun olacaktır. Birhan Keskin’in aranan şiirlerini bir araya toplayan bu kitap, Birhan Keskin okumaya başlangıç kitabıdır. Onun sihirli dünyasına girenler, bir daha kolay kolay vazgeçemez okumaktan.
Kim Bağışlayacak Beni
…
Sevgilim, günün belli saatlerinde seni unutmayı deniyorum.
Sen bunu aldığında
-ki mektup denemez buna-
umarım bağışlarsın kederimi, haylazlığımı,
umutsuzluğumu, dalgınlığımı; yani
benden geçtiğinde anlamı sarsılan ne varsa…
Umarım her şey olacağına varıyor der,
ve kabullenirsin
kum nasıl çizmişse incecik bir cam
…
11. Füruğ Ferruhzad- Yeryüzü Ayetleri
İranlı şair, yazar, oyuncu, yönetmen ve ressam olan Füruğ Ferruhzad, kısa bir ömür sürdü ama o kısacık ömrüne inanılmaz duygulu şiirler sığdırdı. İşte Yeryüzü Ayetleri’nde rastlayacağınız dizeler de, sizi de çok şaşırtacak. Çünkü onun benzetmeleri insanda gerçekten hayranlık uyandırıyor
Yeniden Doğuş
…
ah!
budur benim payıma düşen,
budur benim payıma düşen,
benim payıma düşen,
bir perde asılmasının benden aldığı gökyüzüdür,
benim payıma düşen, terk edilmiş merdivenlerden inmektir
ve ulaşmaktır bir şeylere çürüyüşte ve gurbette,
benim payıma düşen anılar bahçesinde hüzünlü gezintidir.
ve ‘ellerini
seviyorum’ diyen
sesin hüznünde ölmektir.
…
12. Louis Aragon – Elsa’nın Gözleri
En kibar şairlerden birisi olarak bilinen Louis Aragon, ilk gördüğü andan itibaren eserlerine ilham kaynağı olan, 1939 yılında evlendiği ve ölene kadar sevmeye devam ettiği Elsa Triolet için kaleme aldığı en güzel şiirlerini bu kitapta bir araya topladı. “Elsa’nın Gözleri”, Aragon’un Elsa’ya yazdığı aşk şiirleriyle birlikte, İkinci Dünya Savaşı sonrasi, Fransa’nın işgaline ve faşizme karşı direniş şiirlerini de kapsar.
Öyle derin ki gözlerin içmeye eğildim de
Bütün güneşleri pırıl pırıl orada gördüm
orada bütün ümitsizlikleri bekleyen ölüm
Öyle derin ki her şeyi unuttum içlerinde …
13. Şükrü Erbaş- Bütün Şiirleri 1
Usta şair Şükrü Erbaş’ın dizeleri insanı, aşkı, yoksulluğu anlatır. Daha doğrusu onun yaptığı bu duyguları anlatmak değildir; her nasıl oluyorsa hissettirir size dizelerini yazarken hissettiklerini. Ve her dizede “Nasıl yani?” dedirtir insana. Şimdiden söyleyelim, Şükrü Erbaş’ın Bütün Şiirleri 1 kitabını edindikten sonra, 2 ve 3 ü de ister istemez edineceksiniz. 🙂
Acı İlişki
Sevgilim,
Bir ülke senin gövden kadar masum olsaydı
Bir tek anne oğlunu devletten sormazdı…
14. Metin Altıok- Bir Acıya Kiracı
Metin Altıok’un tüm şiirlerinin bulunduğu kitaptır Bir Acıya Kiracı. Yaşamı elinden alınırken, yüreğindeki bu mısraları bıraktı bize Altıok.
Bir Acıya Kiracı
…
Sen yarım kalmış bir aşkın
Kaçınılmaz sürgünü,
Katlanan göğsündeki kayaya.
Sen orda şimdi bir hüznü köpürt,
Ben bir çocuğa su vereyim burda.
Ben ki kiracıyım bir acıya.
Sen imzalarsın sabah akşam
Defterini bensizliğin,
Bense kanla öderim
Kirasını kaldığım evin.
Bir takvimi tersten açardık
Eğer isteseydin.
15. Ahmed Arif – Hasretinden Prangalar Eskittim
İlk baskısı 1968’de yapılan kitap, bugüne kadar defalarca basıldı ve hala ilk günkü kadar hayranlık uyandırıyor. Ahmed Arif’in dizelerinde hem kendi kuşağının hem de sonraki kuşakların isyancı ruhunu göreceksiniz.
Hasretinden Prangalar Eskittim
…
Seni bağırabilsem seni,
Dipsiz kuyulara,
Akan yıldıza,
Bir kibrit çöpüne varana,
Okyanusun en ıssız dalgasına
Düşmüş bir kibrit çöpüne.
Yitirmiş tılsımını ilk sevmelerin,
Yitirmiş öpücükleri,
Payı yok, apansız inen akşamlardan,
Bir kadeh, bir cıgara, dalıp gidene,
Seni anlatabilsem seni…
Yokluğun, Cehennemin öbür adıdır
Üşüyorum, kapama gözlerini…
16. Kuzgun – Edgar Allan Poe
Bu kitap, Edgar Allan Poe’nun “Kuzgun” isimli ünlü şiirinin yeni ve güçlü bir çevirisi ile Poe’nun “Kuzgun”un yazılma sürecini anlattığı “Yazı Sanatının Felsefesi” isimli metnini bir araya getiriyor. Yaklaşık 100 dizeden oluşan bu hüzünlü şiirde Edgar Allan Poe, ölüm ve güzellik temalarının yoğun şiirselliğini okuyucuyla buluşturuyor. , Yaşamı boyunca yoklukla, hastalıklarla ve sevdiklerinin kayıplarıyla yüzleşmek zorunda kalan Edgar Allan Poe, oldukça karanlık ve bir o kadar da hüzünlü eserler kaleme almıştır.
… Uyuyor hanımefendi! Bırakın uyusun, Sabahı yok galiba bu derin uykunun! Cennet onu bağrında korusun! Bu oda artık kılındı mukaddes, Yatak ise büründü hüzne Dilerim Tanrı’dan ki uyusun gözlerini açmadan, Solgun hayaletler geçer iken yanından! …
17. Özdemir Asaf – Çiçek Senfonisi
Özdemir Asaf‘ın yedi şiir kitabının toplandığı kitaptır Çiçek Senfonisi. Asaf’ın şiirlerini, yer yer ezberiniz bozularak, yer yer tebessüm ederek, yer yer de buruk bir şekilde okuyacaksınız.
Çiçek Senfonisi
Çiçeklerin akşamlarını
Akşamların çiçekleri
Aydınlatır..
Çiçeklerin adlarını
Birbirlerine benzemezlikleri
Adlandırır.
Biri alır bir güneşi
Öbürüne yıldız sunar,
Biri öbürünü yağmurlandırır.
Bir başkası bir güzelliği
Akıl almaz çalımıyla
Karanlıklandırır.
…
18. Edip Cansever – Yerçekimli Karanfil
Türk edebiyatının büyülü kalemi Edip Cansever’in toplu şiirleri yer alır Yerçekimli Karanfil’de de. Şimdi okuyacağınız dizeler, daha önce Edip Cansever okumadıysanız; size onun tarzını özetleyecek. Daha önce okumamış olma ihtimaliniz yok ama olsun. 🙂
Yerçekimli Karanfil
Biliyor musun az az yaşıyorsun içimde
Oysaki seninle güzel olmak var
Örneğin rakı içiyoruz, içimize bir karanfil düşüyor gibi
Bir ağaç işliyor tıkır tıkır yanımızda
Midemdi aklımdı şu kadarcık kalıyor.
Sen o karanfile eğilimlisin, alıp sana veriyorum işte
Sen de bir başkasına veriyorsun daha güzel
O başkası yok mu bir yanındakine veriyor
Derken karanfil elden ele.
Görüyorsun ya bir sevdayı büyütüyoruz seninle
Sana değiniyorum, sana ısınıyorum, bu o değil
Bak nasıl, beyaza keser gibisine yedi renk
Birleşiyoruz sessizce.