Hamile olduğunu öğrenen neredeyse her kadın, müjdeli haberi alır almaz doğum yöntemleri ile ilgili araştırmaya yapmaya ve doğumunun nasıl olacağını düşünmeye başlıyor. Bu sorunun cevabı, aslında doğum anına kadar net bir şekilde belli olmuyor. Çünkü son dakika yaşanan komplikasyonlar her an doğum şeklini değiştirebiliyor. Fakat hamileliğin son haftalarında yapılan muayeneler ile doğum yöntemi hakkında bir öngörü elde edilebiliyor. Yapılan bu muayenelerde anne adayının normal doğum yapmasına engel olabilecek baş pelvis uyumsuzluğu gibi durumlar saptanırsa, sezaryen doğum için planlama yapılabilir. Sizler için hazırladığımız bu yazıda; sezaryen hakkında en çok merak edilen 5 soruyu cevapladık.
1. Sezaryenden sonra normal doğum yapılabilir mi?
Sezaryen doğum yapan kadınların aklını kurcalayan belki de en önemli soru, hiç şüphesiz ki bir sonraki doğumun vajinal yoldan olup olamayacağıdır. Bu sorunun cevabı aslında tamamen anne ve bebeğin o anki sağlık durumlarıyla ilgili. Örneğin; anne sezaryen ameliyatı dışında daha önce rahim ile ilgili bir operasyon geçirmediyse, doğum kanalı normal doğuma elveriyorsa ya da bebeğin kilosu normal doğum için uygunsa vajinal doğum yapılabilir. Aksine, annede diyabet veya yüksek tansiyon gibi rahatsızlıklar varsa, rahim ile ilgili çok sayıda operasyon geçirildiyse ya da bebek iriyse sezaryen sonrası normal doğum mümkün olmayabilir. Bu aşamada yalnızca doktorun detaylı değerlendirmesinden sonra herhangi bir öngörü elde edilebilir.
2. Doğum sonrası ne zaman cinsel yaşama başlanabilir?
Sezaryen sonrası cinsellik de çiftlerin merak ettiği bir konuyu oluşturuyor. İster vajinal ister sezaryen, doğum şekli ne olursa olsun ilk 6 hafta cinsel ilişkiye girilmemesi gerekir. Çünkü lohusalık olarak da bilinen bu dönemde annenin bedeni kendisini toparlamaya devam eder. Rahim küçülür, yaralar kapanır, kanamalar azalır. Yaklaşık 6 hafta sonra ise vücut yeniden cinsel yaşama başlayabilmek için hazır hale gelir. Bu süre dolduktan sonra yine de iyileşmenin ne durumda olduğunu öğrenmek ve cinsel yaşama başlamak için hekimden onay almak önemlidir.
3. Sezaryen doğum kaç kere yapılabilir?
Özellikle ilk doğumunu sezaryen yapan annelerin merak ettiği konulardan biri de sezaryen operasyonunun kaç kere yapılabileceğidir. Zira yukarıda da bahsettiğimiz gibi her sezaryen doğumdan sonra vajinal doğum mümkün olmayabiliyor. Bu konuyla ilgili kesin bir yargı olmasa da uzmanlar yapılan her bir sezaryen operasyonunun çeşitli riskleri artırdığını, özellikle 3. sezaryen doğumdan sonra karın içi yapışıklık veya plasentanın yerleşim yerinin yanlış olması gibi risklerin yükseldiğini belirtiyor. Bu durum her kadında yaşanmayacağı gibi doğum öncesi annelerin kesinlikle riskler hakkında bilgilendirilmesi gerekiyor.
4. Sadece genel anestezi mi tercih ediliyor?
Bu tip doğum, çok uzun yıllar sadece genel anesteziyle yapıldı. Ancak tıbbın gelişmesiyle birlikte, son zamanlarda bölgesel uyuşma sağlayan spinal veya kombine epidural – spinal anestezi gibi anestezi türleri daha fazla tercih edilir oldu. Annenin doğum anını yaşayabilmesi ve doğumdan hemen sonra bebeği ile ten teması kurabilmesi gibi avantajlar da bölgesel anestezilere olan talebi fazlasıyla artırdı. Ancak son kararı mevcut duruma göre yine kişinin doktoru belirleyecektir.
5. İyileşme süreci nasıl ilerliyor?
Sezaryen, cerrahi bir operasyondur. Bu nedenle tıpkı diğer ameliyatlar gibi belli bir iyileşme süresi bulunuyor. Normal doğumdan kısa bir süre sonra anneler ayağa kalkabiliyorken, sezaryen doğumlarda bu durum biraz daha sancılı olabiliyor. Ama ağrı hissedilse dahi en geç ikinci gün dolaşımın sağlanması ve gaz probleminin giderilmesi için kısa yürüyüşlere başlamak gerekir. Dikişler ise genellikle 7 – 10 gün içinde kendiliğinden eriyor. Bu süre zarfında dikiş bölgesini koruyan bantlardan kullanılıyorsa, duş alınmasında herhangi bir sakınca bulunmuyor. Ancak kullanılmıyorsa bölgenin ıslanmaması gerektiği için banyo yapılması tavsiye edilmiyor.
Vajinal doğumlarda genelde bir gün hastanede kalınırken, sezaryen operasyonlarında bu süre 2 güne uzayabiliyor. Ameliyattan hemen sonra anestezinin etkisi devam ettiği için ağrı hissedilmeyebiliyor ancak birkaç saat sonra hafif ağrılar başlayabilir. Bu aşamada anneye basit ağrı kesiciler verilerek ağrısı kontrol altına alınabilir. Normal hayata dönüş ise en geç 1 hafta içinde gerçekleşir.