Ana sayfa » Teknoloji - Bilim » Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Yalnız geçen bir gecede, yastığınızın altına saklanmış o eski, birazcık dağınık tişörtü çıkarıp derin bir nefes aldığınız oldu mu? Araştırmalar gösteriyor ki, sevgilinizin kokusuna sarılmak, uyku ilacı niyetine kullandığınız melatonin hapları kadar etkili bir sakinleştirici etkiye sahip.
Uyku, günümüz insanının en büyük lükslerinden biri haline geldi. Kafeinle dolu günler, stresli akşamlar ve sonsuz ekran ışıkları arasında başımızı yastığa koyduğumuzda hemen huzur bulmak pek de kolay olmuyor. Bu nedenle birçok kişi bu çözümü melatonin takviyesinde, uyku uygulamalarında ve bitki çaylarında arıyor. Oysa yanınızda sessiz sedasız duran, üstelik tamamen ücretsiz bir uyku ilacı var: Sevgilinizin kokusu. Evet, kulağa biraz romantik, hatta tuhaf geliyor olabilir ama bilim insanları bunun gerçek olduğunu söylüyor. Hatta öyle ki, sevgilinizin kokusu melatonin ile yarışacak kadar güçlü.
Sevgiliniz yanınızda değilken onun bir eşyasını koklayarak uyuduysanız, kendinizi biraz tuhaf hissetmiş olabilirsiniz
Ama sakin olun, bu davranış sandığınız kadar garip değil, hatta bilimsel bir dayanağı bile var. 2020 senesinde British Columbia Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırma; partner kokusunun uyku kalitesini artırdığını gösteriyor. Yani, o gömleğe sarılıp uyumak aslında uykusuzlukla savaşmanın doğal bir yolu olabilir. Dahası, etkisi melatonin takviyeleri kadar güçlü. Uyku ilaçlarına servet dökmek yerine, dolabınızdan alacağınız bir tişörtle huzurlu bir uykuya dalabileceğinizi bilmek biraz şaşırtıcı, değil mi?
Peki bilim insanları bu sonuca nasıl vardı?
İşin sırrı, sıradan bir tişörtte gizliydi. Araştırmaya katılan 155 gönüllünün partnerlerine temiz bir tişört verildi ve bunu 24 saat boyunca giymeleri istendi. Katılımcılar deodorant, parfüm gibi kokuyu bozacak ürünlerden uzak durdu; sigara içmek, yoğun egzersiz yapmak ve ağır kokulu yiyecekler yemek de yasaktı. Süre bitince tişörtler dondurularak kokuların korunması sağlandı. Ardından bu tişörtler, uyku deneyine katılanlara yastık kılıfı gibi sunuldu. Bir gece partnerlerinin kokusu, bir gece de temiz ya da yabancı birinin tişörtüyle uyudular. Katılımcılar hangisinin hangisi olduğunu bilmiyordu, ama vücutları gayet iyi anladı.
Araştırmanın en ilginç bulgularından biri de şu: Uyku verimliliği üzerinde sevgilinizin kokusu melatonin takviyesi kadar etkili!
Bu oran kulağa küçük gelebilir ama uzmanlar, melatonin takviyelerinin de benzer bir etki sağladığını söylüyor. Yani uykusuzlukla mücadelede sevgilinizin kokusu adeta doğal bir ilaç gibi işliyor. Katılımcılar, partnerlerinin kokusuyla uyudukları gecelerde kendilerini daha dinlenmiş hissetti. Dahası, uyku saatleriyle ölçülen veriler de aynı şeyi gösterdi: Katılımcılar, kimin kokusunu aldıklarını bilmeseler bile, partner kokusuyla daha az dönüp durdular ve daha kaliteli uyudular. Kısacası bedeniniz, burnunuzdan çok daha zeki çıkabiliyor.
UBC’den doçent Frances Chen, partner kokusunun bilinçli farkındalık olmadan bile uyku kalitesini artırabildiğini vurguluyor. Aslında bu, evrimsel bir avantaj gibi düşünülebilir. Uzun süreli ilişkilerde partnerin varlığı, kişide güvenlik ve huzur hissini tetikliyor. Dolayısıyla sadece kokusu bile bu sinyali beyne gönderebiliyor. Sanki yanınızda biri varmış gibi hissediyorsunuz, stres azalıyor ve uykuya geçiş kolaylaşıyor. Bir başka deyişle, partnerinizin tişörtü adeta biyolojik bir rahatlama butonu görevi görüyor. Bu yüzden yabancı birinin kirli gömleğiyle uyumak fikri ürkütücü gelse de, sevdiğinizin kokusu tam tersine huzur getiriyor.
Uyku sorunları günümüzde oldukça yaygın. Öyle ki Amerikalılar 2022’de uyumaya yardımcı olan ürünlere 67 milyar dolardan fazla para harcadı
Ancak bu ilaçlar ve takviyeler her zaman etkili değil; üstelik yan etkileri de olabiliyor. Araştırmanın işaret ettiği şey şu: Bazen çözüm çok daha basit ve yan etkisiz olabilir. Eğer sevgiliniz yanınızda değilse, onun tişörtünü bavulunuza atmak ya da yastığınızın altına koymak hiç de kötü bir fikir sayılmaz. Bu alışkanlık, sadece uyku kalitesini değil, ilişkinizdeki bağlılık hissini de güçlendirebilir. Hofer’in dediği gibi, tek başınıza seyahate çıktığınızda yanınıza alacağınız bir gömlek, uykusuz geceler için en kolay kurtarıcı olabilir.