20. yüzyılın en büyük ressamlarından, ressamlığın yanında heykelcilik, fotoğrafçılık ve film yapımcılığı ile ilgilenmiş, birçok filme, belgesele ve kitaba konu olmuş, kimine göre deli, kimine göre dahi; sıra dışı bıyıkların sahibi…
Evet, sürrealist ressam Salvador Dali’den bahsediyoruz!
1904 yılında, Katalonya’da doğdu 
Salvador Dali doğmadan önce, annesi Salvador Dali adında başka bir çocuk doğurmuştu
Kardeşi Salvador Dali’nin ölümünden 9 ay sonra doğması ve ona çok benzemesi nedeniyle, annesi ölen çocuklarının yeniden doğduğuna inanmış ve ona aynı adı vermiştir. Daha da ilginci, Salvador Dali de ölen kardeşinin reenkarnasyonu olduğuna inanıyordu.
İlk eserini yaklaşık 6 yaşındayken yaptı
Otoriter babasından pek destek alamayan Dali, 1914’te annesinin desteğiyle özel bir resim okuluna yazdırıldı ve 1919’da ilk sergisini açtı. İlk eseri Landscape near Figueres’ti.(Figueres çevresi manzarası)
Bir Endülüs Köpeği
1922’de Madrid’e taşındı ve burada okula yazılan Dali, 1923’te geçici olarak okuldan uzaklaştırıldı, 3 yıl kadar bir süre sonra okulundan temelli kovulan Dali, çok geçmeden askere alındı. Mart 1928’de Luís Montanyà ve Sebastià Gasch ile beraber, “Sanat Karşıtı Katalan Manifesto”yu yazdı. 1928 yılında Salvador Dali ve Luis Buñuel’in gördükleri bazı rüyaları birbirlerine anlatmalarıyla ortaya çıkan sürrealist film, deneysel sinemanın ilk örneği olarak kabul edilir.
Dali’nin büyük aşkı Gala
Dali, Paris’te Fransız şair Paul Eluard ile tanıştı ve yakın arkadaş oldular. Dali, Paul Eduard’ın eşi Gala ile tanıştığında ondan çok hoşlandı, duyguları karşılıksız kalmadı. Gala, kocasını ve çocuğunu terk edip, Dali’yle birlikte kaçtı ve 1934’te evlendiler.
O günden sonra Dali, Gala’nın silüetini birçok resmine yansıttı.
Bu aşk çok uzun bir süre kesintisiz devam etti, ta ki Gala ölene kadar. Gala’nın ölümünün ardından Dali, bu sözleri söylerek inzivaya çekildi:
“Gala’nın acısından
– ki benim acımdır
Gala’nın ölümünden
– ki benim ölümümdür
başka hiçbir şey hayatıma dokunamaz”
Belleğin Azmi
Sıcak ağustos güneşi altında erimekte olan bir Camembert peynirinden aldığı ilhamla yaptığı bu çalışma, Dali’nin en ünlü eseridir. O dönemde bu eser farklı bilim adamları tarafından farklı bilimsel şekillerde yorumlanmaya çalışılmış, Dali ise gülerek bu eserin sadece bir peynir ve saat olduğunu dile getirmiştir.
Sanat camiasındaki diğer ressamların aksine, Dali para kazanmayı severdi.
Kendisi “Dolarları Avuçla” anlamına gelen “Avida Dollars” ismiyle anılırdı. Bunun sebebi ressamın birçok reklamda (Alka Seltzer, Lanvin Chocolates, Braniff airways, Vete Rano) oynaması, dünyanın en ünlü lolipop markası Chupa Chups için logo hazırlaması, zengin müşterilerine eserlerini açıklarken içinde yılan zehri bulunan boyalar kullandığını belirtmesiydi. Aynı zamanda ısmarlama tablolar yaptığı ve kendi yapmadığı tablolara imza attığı söylentileri de var.
Dalinin oynadığı Lanvin Chocalates reklamı
Ara Güler ile buluştuklarında…
Ara Güler:”Dali’nin Paris’te oteline gittim, 101 numarada kalıyormuş. Kapısını açtım, bana bakıyor; “Niye benim fotoğrafımı çekmek istiyorsun?” dedi. “Çok meşhursun da onun için.” dedim. “Benim dakikam 25 bin dolardır.” dedi. “Güzel ama ben bir dakikada fotoğraf çekemem ki!” dedim. Beni tuttuğu gibi dışarı attı. O akşam bir Yahudi arkadaşımla yemeğe gittim.“Dali beni dışarı attı.” dedim, “O benim vaftiz babam.” dedi. “Ama sen Yahudi’sin o Hıristiyan nasıl olur?” dedim. “Sen karışma.” dedi, gitti konuştu. Ertesi sabah saat 11’de gittik. Dali bana bakıyor ben ona. “Senin fotoğrafını çekmeliyim. Adamakıllı bir fotoğrafın yok.” dedim. “Kimse yokken gel.” dedi. Ertesi gün saat onda gittim, üç gazeteci daha geldi. “Hani benden başka kimse olmayacaktı.” dedim. “Dur ben onları hemen salarım.” dedi. Elinde de gümüş saplı bir baston var. “Bilin bakalım, ziftin formülü nedir?” dedi. Kimse bilemedi. Formülü kafadan attı. “Benim adım Salvador Dali, bu bastonu ziftin içine sokar çıkarırım. Beş kuruşluk baston olur 50 bin dolar. Sen bunu yaparsan deli derler. Şimdi dediğimden ne anladınsa git onu yaz.” dedi. Üçünü birden toplayıp dışarı attı. O fotoğrafları o gün çektim.”
Dali’nin diğer çok ünlü eserleri
Son eseri “Kırlangıç Kuyruğu”
1989 yılında, 84 yaşında öldü
Kalp yetmezliğinden ölen Dali, Figueres’te kendi adını taşıyan müzenin mahzenine gömüldü. 1974 yılında kurulan Dali Tiyatrosu ve Müzesi günümüzde hala hizmet veriyor.
