Son yıllarda insanlar, herhangi bir konuda, bir problemle karşılaştıklarında, çözüme giden yolun sadece “para” olmasından sıkıldılar. Böyle diyoruz, çünkü kendimizden biliyoruz. Bu ihtiyaç da, aslında ihtiyaçlarımızı temin etme konusunda bambaşka bir düzenin oluşmasını sağladı: Paylaşım Ekonomisi.
Peki ya, ne anlama geliyor bu paylaşım ekonomisi?
Paylaşım ekonomisi, aslında az gereksinim duyulan bir hizmetin, sahibi tarafından kullanılmadığı zamanlarda, ihtiyacı olan başka birine sunulması temelli bir alışveriş düzeni. Yani kaynak olarak parayı değil; insanların israf etmek istemediği yemekleri, arabaları, evleri, kullanılmayan eşyaları kullanıyor. Hatta öyle ileri gidiyor ki, insanların yeteneklerini paylaşmasına, bu sayede kendilerini geliştirmelerine de imkan sağlıyor.
Biz de sizlerle, paylaşım ekonomisi konusunda ön plana çıkan bazı yerli ve yabancı girişimleri paylaşalım istedik. İşte size fikir olabilecek, en başarılı paylaşım ekonomisi örnekleri.
1. Otel dışı yeni nesil bir konaklama metodu olan “Airbnb”
Bir seyahat programlama aracı olan Airbnb ile kendi evinizi veya boş odanızı kiralayabilir; gideceğiniz şehirlerde otel dışı bir konaklama yöntemi olarak kısa süreli ev kiralayabilirsiniz. Gittiğiniz şehirlerde bulunan zincir oteller yerine; o şehrin kültüründen izler taşıyan bir evde konaklamak; sanıyoruz çok daha keyifli bir fırsat.
2. Sizi, ihtiyaç duyduğunuz ürünlere satın almadan ulaştıran Türk girişim “Bumerangla”
Bumerangla, deneyime yönelik ürünlerin kiralanabildiği, ürün sahiplerini ve kiralamak isteyenleri buluşturan bir web sitesi. Örneğin yaz tatilinde suyun altında görüntüler çekebileceğiniz bir kamera istiyorsanız ancak günlük hayatınızda kullanmayacağınız için satın almaya hazır değilseniz, almış ve listelemek isteyen birinden kiralayabilirsiniz. Aynı şekilde senenin sadece belli günleri kullandığınız bir ürününüz varsa ve geri kalan zamanda odanızın duvarını ve Instagram fotoğraflarınızı süslemekten öteye gitmiyorsa, ona gerek duyan birilerine kiralayarak ekstra para kazanabilirsiniz.
3. Komşuluk ölmedi diyen mobil uygulama “Yerdle”
2012’de San Francisco’da kullanılmaya başlanmış olan bu mobil uygulama ile, ihtiyacınız olan her şeyi(pasta malzemelerinden, futbol ekipmanlarına…) komşularınız ve oturduğunuz bölgeye yakın olan insanlardan ödünç alabiliyorsunuz. Aradığınız bir şeyi bulamadığınızda, mobil uygulama, size anında nerede bulabileceğinizi söylüyor.
4. Çağırdığınız taksiyi öğrencilerle paylaşmanızı sağlayan “JumpInstudent”
İngiltere Leeds’te kurulmuş olan uygulama sayesinde, çağırdığınız taksiyi o yöne gidecek olan öğrencilerle paylaşıp masrafı bölüşebiliyorsunuz. Uygulama, sadece üniversite odaklı kullanılıyor ama kısa zamanda birçok üniversiteye de yayılmış durumda.
5. Ders kitaplarını almak yerine kiralayabileceğiniz “Chegg”
Bu site sayesinde öğrenciler, ders kitapları satın almak yerine kiralayabiliyor. Ayrıca derslerle ilgili yardımcı kaynak, ödevler konusunda danışma gibi konularda da portal olarak hizmet veriyor.
6. Çok değerli bir şeyi; yeteneğinizi paylaşabileceğiniz “skillshare”
2009’da New York’ta kurulan site sayesinde insanlar yeteneklerini başkalarına öğretebiliyor. Sitede yemek pişirmeden toplum içinde konuşma kursuna kadar aklınıza gelebilecek her konuda ücretli veya ücretsiz kurs bulmak mümkün.
7. Park sorununu kökten çözen “parkatmyhouse”
İngiltere kuruluşlu paylaşım ağı, şehirlerdeki park sorununu ciddi anlamda çözüyor. Şirketin kurucularından Anthony Eskinazi, ayrıca Londra’daki bir kilisenin bu uygulama ile 200 bin dolarlık otopark geliri elde ettiğini söylüyor.
8. Evinizi paylaşıma açtığınız her gece için fazladan seyahat edebileceğiniz “Cosmopolit Home”
Konaklama paylaşımı konusunda yeni modellerden biri olan Cosmopolit Home’da, evini başkasıyla paylaşanlar, paylaştıkları her gece için kredisini kendi zaman bankasına koyup, bunu sonraki seyahatlerinde konaklayacakları evler için kullanabiliyor.
9. Para yerine zamanın kullanıldığı sosyal paylaşım ağı “Zumbara”
Zumbara’da para geçmiyor. Burada parasız alabileceğiniz, yabancı dil dersinden grafik tasarıma, siz tatildeyken köpeğinize bakmaya kadar türlü türlü hizmet bulunuyor. Bu sayede insanlar para harcamadan güzel insanlarla tanışarak ihtiyaçlarını gideriyorlar.
10. İkinci el eşya alıp satabileceğiniz “Letgo”
Konuma göre ilan arama özelliğine sahip bu uygulama ile, yakın çevrenizdeki tüm ilanlara ulaşabiliyorsunuz. Elbette tek yapabildiğiniz şey satın almak değil. Aynı şekilde, kullanmadığınız her türden eşya için bir ilan açıp eski eşyalarınızı siz de satabiliyorsunuz. Ayrıca tüm bunları yaparken, uygulama üzerinden teklif usülü pazarlık da edebiliyorsunuz. Bu arada Letgo üzerinden herhangi bir ödeme söz konusu değil, uygulama sadece alıcı ile satıcıyı bir araya getiriyor.
11. Şehirler arası yolculuk paylaşımı için “BlaBlaCar”
BlaBlaCar, dünyanın 22 ülkesinde hizmet veren ve 30 milyon üyeye sahip bir uygulama. Kendi aracında boş koltuklarıyla yolculuk yapan sürücülerle, aynı yola giden yolcuları buluşturuyor. Bu uygulama sayesinde, hem kara ulaşımının etkinliği artıyor, hem de yolculuk masraflarından tasarruf edilebiliyor.
12. Ailelerin hayatını kolaylaştıran site “Armut.com”
Bu sitenin çıkış amacı, hizmet ihtiyacı olan kişileri hizmet verenlerle buluşturmak. Örneğin taşınacaksınız ve nakliye için birilerine ihtiyacınız var. Armut.com’a girip ihtiyacınızı 5 soru ile cevaplayarak paylaşıyorsunuz. Sonra site, talebinizi alarak sizi, kaliteli hizmet alabileceğiniz nakliye firmalarıyla eşleştiriyor. Firmalardan size teklif veriyorlar ve siz de teklifleri değerlendirip kendiniz için en uygun olanla anlaşıyorsanız. Tam da sloganı gibi: Armut piş, ağzıma düş!
