Vergi, devletin geçim sağlayabilmesi için kamu hizmetlerinde kullanmak adına toprakları üzerinden yaşayan insanlardan aldığı para. Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı “evlilik” açıklamasının ardından bekarlardan vergi alınacağı sosyal medyada konuşuluyor. Bu konu hakkında resmi kaynaklardan bir açıklama yapılmadı. Ancak son günlerde tartışılan bu konu Osmanlı devletinde bekarlardan ve evlilerden alınan vergileri gündeme getirdi. Bu vergiler neler, gelin birlikte bakalım.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz günlerde katıldığı bir toplantıda “Gençlerimiz evlenmiyor” diyerek şu sözleri söyledi;
“Gençlerimizin evlilik yaşı giderek yukarı doğru çıkıyor. Genç yaşta maalesef evlenmiyorlar, kızlar da erkekler de. Çoğu 30’u aşkın evleniyor ya da çoğu evde kalıyor. Böyle bir şey olur mu ya! Devlet Baba’dan bahsediyor muyuz? Devletin başında da Erdoğan var mı? Var. Tavsiye ediyorum. Hiç evlenmeyenlerin sayısı da artıyor. Evlilik dışı hayat biçimi medya aracılığı ile meşrulaştırılmaya daha da vahimi özendirilmeye çalışılıyor. Aman bunlara dikkat edin.”
Aile kurumunun eski önemini kaybettiğini belirten Erdoğan, evlilik yaşının yukarı çıkmasından şikayet etti. Bu durum ise sosyal medyada hem tepkilere neden oldu hem de oldukça fazla konuşuldu
Bazı kullanıcılar Erdoğan’ın bu sözlerine eğlenceli tepkiler verdi, bazıları ise “Geçinemiyoruz ki evlenelim” şeklinde yorumlar da bulundu
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu sözlerinin ardından evli ve bekarlardan vergi alınacağı haberi de kısa sürede gündem oldu fakat resmi kaynaklardan böyle bir açıklama yapılmadı
Nitekim tarihte böyle bir uygulamanın örneği bulunuyor. Osmanlı Devleti’nde bekarlardan ve evlilerden ayrı ayrı vergi alınıyordu
Osmanlı’da vergiler dini ve örfi vergiler olarak ayrılıyordu. Bekarlardan ve evlilerden alınan vergiler örfi vergilere tabiiydi
Evli erkeklerden alınan Bennak vergisi
Osmanlı Devleti’nde toprağı sürebilecek güçte olan evli erkeklerden alınan bu vergi, “ekinlü” ve “caba” olarak iki kategoriye ayrılırdı. Ancak bu ayrım yalnızca bazı sancaklarda yapılırdı.
Ekinlü bennâk; kanunnâmelere göre, elinde “nîm çift” yani yarım çiftlikten daha az toprak bulunanları ifade ederdi.
Caba bennâk ise işleyecek toprağı bulunmayan ve genellikle başkalarının toprağından işçilik yapan bennâklardan alınan vergiydi.
Erişkin bekarlardan alınan Mücerred vergisi
Bu vergi ise Osmanlı’da erişkin bekar erkeklerden alınıyordu. Erkekler evlendikleri takdirde kendilerini “bennâk” olarak kaydettiriyor ve ödedikleri vergi de artıyordu.
kaynak: 1