Sağlığınızı kötü etkileyen ve size dayanılmaz acılar veren hastalıklarınız varsa, doktorlardan neyi rica ederdiniz? Sizi iyileştirmelerini mi yoksa müdahale etmemelerini mi? Tahmin edilen o ki, ABD’de hastalıklarından dolayı dayanılmaz acılar çeken bir adam, B şıkkını tercih etmiş…
“SAKIN DİRİLTMEYİN”
New England Sağlık dergisinin güncel bir haberine göre, kendinde olmayan bir hastanın göğsünde tam olarak bu mesajı içeren bir dövme vardı.
Tıp dünyasının çok alışık olmadığı ve ardından ahlaki tartışmaları başlatan olay ABD’nin Florida eyaletinde meydana geldi. Hastalığın son evresinde ve artık ölmek üzere olduğu anlaşılan hasta, doktorlar tarafından operasyona alındı. Ameliyat için kıyafetleri çıkarıldığında ise göğsünde “Sakın diriltmeyin!” ya da “Sakın yaşama döndürmeyin!” anlamına gelen “DO NOT RESUSCITATE” yazılı bir dövme olduğu görüldü.
Hastanın bu mesajı ve durumu ile ilgili teoriler neler?
İsmi açıklanmayan hasta 70 yaşında bir erkekti. Fenalaşarak hastaneye kaldırılmıştı. Hastaneye geldiğinde kanında yüksek derecede alkol ve yüksek dozda ilaç bulundu. Doktorların belirttiğine göre fenalaşmasının sebebi de buydu. Hastalık geçmişine göre kişi kronik akciğer hastasıydı. Şekeri vardı ve kalbinde ritim bozukluğu bulunuyordu. Dolayısıyla da hızlı bir müdahale gerekiyordu. İşte tam da bu müdahale yapılacağı anda doktorlar hastanın bu dövmeli mesajı ile karşılaştı.
Doktorlar ikileme düştü!
Dövmedeki mesaja “SAKIN” anlamı veren İngilizce “NOT” kelimesinin altı da özellikle çizilmişti. Mesleki kimliğinizden bağımsız olarak siz bu durumu nasıl karşılardınız? Ya da nasıl karşılanması gerekir? “Sakın diriltmeyin!” anlamındaki bu söz doktorları ciddi bir ikileme sürükledi.
Hastanın bu mesajı ve durumu ile ilgili teoriler neler?
Bir iddiaya göre not, direkt adamın bilinci ve rızasıyla, kendi kararı olarak yazılmıştı. Eğer kendi rızasıyla ve bilinci ile yazdırdıysa; akla ilk olarak çektiği fiziksel acıların dayanılmazlığı geliyor. Notu dövme olarak yazdırdıktan sonra, bir ihtimal hastaneye kaldırılacağını tahmin ederek, doktorların müdahale etmemelerini amaçlamış olabilir. Notu yazdırdıktan sonra aşırı dozda alkol ve ilaç alarak da intihar etmek istemiş olabilir. Başka bir tahmine göre ise, bu nottan belki de kendisinin bile haberi yoktu…
Hasta hayatını kaybetti!
Hekimler hastaneye üzerinde kimlik olmadan bırakılan bu hastanın ailesine de ulaşamadı. Dövmenin kendisi tarafından mı yoksa bir başkası tarafından mı yaptırılmış olduğuna karar veremediler. Ekip bu durumdan emin olmak ve operasyon yapmak için resmi karar verene kadar, hasta hayatını kaybetmişti ve artık çok geçti… Bu olay, ABD’de hastane etiği, hasta etiği gibi kurallarla ilgili tartışma konusu oldu.
Çekilen acılar yüzünden ötanazi istemek…
ABD’de hayatını kaybeden ve doktorlardan müdahale etmemelerini dövmesiyle rica eden hastanın durumu ötanazi olarak tanımlanmasa da, çekilen fiziksel acılar yüzünden yaşamını sonlandırmak için tıbbi destek ya da “müdahale edilmemesini” rica eden başka insanlar olduğu da biliniyor.
Geçtiğimiz aylarda Antalya’da beyaz diş isteğiyle girdiği operasyonların ardından 32 dişini çektirmek zorunda kalan turizmci Sunay Öztürk, ağrıları dinmeyince ve çare bulunmayınca yurtdışına giderek ötanazi olmak istemişti. Ağrılarının çok dayanılmaz olduğunu ve asla sonlanmadığını söylüyordu.
2018 Mayıs ayında da bu sefer Avustralya’da, 104 yaşındaki bilim insanı David Goodall, İsviçre’ye giderek ötanazi olmak istediğini açıklamıştı.