Notre Dame Katedrali’ndeki yangın olayı, etkileriyle ve yangının olası bilançosuyla merak konusu olmaya devam ediyor. Dünya tarihinin mirası olan önemli yapılardan birinin böylesine bir felaketle karşılaşması; din, mezhep ayrımı olmaksızın irdelenmesi gereken bir olay niteliği taşıdığı açık.
Yangının çıkışına ilişkin geçen günlerde resmi bir açıklama gelmiş olsa da akıllarda hala soru işaretleri var çünkü gerçekliğe çok yakın komplo teorileri internet dünyasını kasıp kavururken, düşünmeye ve sorgulamaya da zemin hazırlıyor. Ya bir komploysa ve yangın kasıtlı olarak çıkarıldıysa?
İşte bu iddialara ilişkin detaylar…
Yangının sanılandan daha küçük olduğu iddiası
Şöyle ki; yangının katedrali kül ettiği iddiası kameralara konuşan müze yetkililerinden birine ait. Ancak son bilgilere göre durum pek de öyle değil. Çünkü müze yetkilisinin yakındığı gibi “19. yy. ve 13. yy.dan kalma her şey” yok olmadığı gibi bu nadide eserlerin büyük çoğunluğunun çıkarıldığı gelen bilgiler arasında.
Başta Emmanul isimli çan olmak üzere diğer büyük çanların da kurtarıldığı düşünülüyor. Bu bir beklentiden öte tahmin ancak bir kesinlik söz konusu değil fakat yangının sıçradığı alanlar çanların olduğu bölümlere uzak sayılabilecek bir mesafede. Bir başka olumlu yan ise muhtemelen Gargoyles ve Chimera gibi çok önemli heykellerin kurtarıldığı. Yine 9. Louis’in tuniği, 12 Havariyi simgeleyen ikonik heykeller de kurtarılanlar arasında.
Sözün özü gerek yenileme çalışmaları nedeniyle binadan daha önce çıkarılan önemli tarihi eserler gerekse çok hızlı bir şekilde yangın sırasında kurtarılanlar aslında yangının korktuğumuz kadar zarar vermediği iddialarını güçlendiriyor.
Konjönktür değerlendirmesi
Son aylarda yakından takip edilen ve Kasım 2018’den bu yana devam eden “sarı yelekliler harekeri” mevcut siyasal yönetim kadrosunu zor durumda bırakıyordu. Ancak yangın sonrası Fransız lideri Macron’un tam bir tarih aşkıyla, itina ile attığı adımlar olayın sorgulanması gerektiği ve böylesine bir felaketin kimin işine yarayacağı sorularının da sorulmasına sebep oluyor. Çünkü bu felaketin ardından Macron’un ortaya çıkan birliktelik ve dayanışma içerikli telkinler sayesinde Sarı yelekliler hareketinin etkilerini zayıflattığı görüşü oldukça yaygınlaşmaya başladı.
Arıların kurtulmuş olması
“Bu da mı tesadüf” sorusunun muhatap aldığı bir diğer durumda katedralde 2013 yılından bu yana beslenen yaklaşık 200 bin arının akıbetinin ölüm olmaması. Bu tabii ki sevindirici bir durum ancak tıpkı telafisi olmayacak eserlerin büyük çoğunluğunun kurtarılması gibi arıların olduğu kovanlar da yangının yaklaşık 30 metre yakınında olmasına karşın zarar görmeden güvenli alanda takılmaya devam ediyorlar.
Not düşmek gerekirse arılar yangın dumanında sakinleşen varlıklar olarak biliniyor.
Acaba yangın kontrollü bir kundak mıydı?
Restorasyon parası çıktı
Fransız yetkililerin yangın öncesi başlatılan restorasyon için gerekli olan miktarın karşılanamayacağını ifade ettikleri demeçler arşivi tatlı bir biçimde süslüyor.
Yangın sonrası oluşan haklı duygusal havada bir miktar toplandı. Bir miktar demem kimseyi aldatmasın; gerekli olan miktarın yaklaşık 8 katı kadarı şu an kasada harcanmayı bekliyor.
