Netflix, dünyada en çok tercih edilen dijital platformlardan biri. Kullanıcıların belirli bir ücret karşılığında hizmet satın aldığı bu platformda içerikler de sansürsüz yayınlanıyor. RTÜK ise, Netflix ve diğer platformlara geçtiğimiz yıl bir yayın düzenlemesi getirmiş, bu düzenlemenin ardından ise Netflix’e sansür uygulanıp uygulanamayacağı günlerce konuşulmuştu. Netflix’in kurucusu ise “Biz Suudi Arabistan’da varız, Pakistan’da varız. Yani oralarda sorun çıkmayacak da Türkiye’de mi çıkacak?” yanıtını vermişti. Ancak özellikle son dönemde LGBTİ+ bireylere verilen tepkilerin şiddetlenmesiyle Netflix’e sansür uygulanacağı hatta Netflix’in Türkiye’den çekileceği iddiaları yeniden gündeme geldi. Peki Netflix yasaklanıyor mu? Hangi kısıtlamalar gündemde?
RTÜK geçtiğimiz yıl Netflix ve diğer internet yayıncılığı yapan platformlara yönelik düzenleme getirmişti. Yeni 24 maddeden oluşan yönetmelik sonrası ise sansür iddiaları gündeme gelmişti
Netflix’in kurucusu ise “Biz Suudi Arabistan’da varız, Pakistan’da varız. Yani oralarda sorun çıkmayacak da Türkiye’de mi çıkacak?” yanıtını vermişti.
Sansür iddiaları bir süre konuşulmuş ancak daha sonra gündemden düşmüştü. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçtiğimiz aylardaki sosyal medya konusunda düzenlemeyle ilgili açıklamalarının ardından ise Netflix’in Türkiye’deki akıbeti yeniden gündeme geldi
Erdoğan, sosyal medya platformlarının kontrol altına alınması gerektiğini vurgulamış ve “YouTube, Twitter, Netflix gibi platformların ahlakı bozduğunu” öne sürmüştü.
Ardından ise AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Tanıtım ve Medya Başkanı Mahir Ünal gazeteci Cüneyt Özdemir’in Youtube programında yaptığı açıklamalarla sansür iddialarını güçlendirmişti
Mahir Ünal programda isim vermeden Netflix üzerinden yayınlanan Netflix yapımı Türk dizisi olan “Aşk 101“den bahsederek, dizide Osman isimli bir eş cinsel karakter olduğunu söylemişti. Ancak dizideki Osman karakteri eş cinsel değil. Mahir Ünal, AKP’nin eş cinsel kimliğe karşı olmadığını ancak bunun “dayatılmasına” karşı olduğunu söylemişti.
Bu da sansür iddialarını güçlendirmişti. Ardından ise ismini açıklamayan üst düzey bir RTÜK yetkilisi Netflix ile görüşmeler sonucu karakterin değiştirildiğini, “Sıkıntı giderilmiştir” sözleriyle paylaşmıştı.
Gazeteci Cüneyt Özdemir’in geçtiğimiz günlerde Twitter üzerinden duyurduğu bir iddiayla birlikteyse Netflix konusu farklı bir boyut kazandı;
1) SON DAKİKA; Netflix ve Ak Parti arasındaki pazarlık restleşmeyle bitti. Ak Partinin eşcinsellik sansürüne Netflix rest çekti. Türkiye'de dizi çekimlerini durdurdu. Sansürü kabul etmedi. Dünyada Netflix'i yasaklayan ilk ve tek ülke Türkiye mi olacak? +
— cüneyt özdemir (@cuneytozdemir) July 18, 2020
Özdemir, dijital platform Netflix ile AKP arasındaki pazarlığın restleşmeyle bittiğini iddia etti ve Netflix’in Türkiye’de dizi çekimlerini durduğunu söyledi.
İddialara göre Netflix’in Türkiye yapımı yeni dizisi olmaya aday “Şimdiki Aklım Olsaydı” isimli dizisinin senaryosunda eş cinsel bir karakter olduğu için çekimlere izin verilmedi
Dizinin senaristi Ece Yörenç, Altyazıfasikül‘e yaptığı açıklamada; “Senaryoda eş cinsel bir karakter olduğu için dizinin çekimlerine izin verilmediğini” söyledi. Yörenç ayrıca, söz konusu karakterin dizide herhangi bir fiziksel temas sahnesi olmadığını buna rağmen izin verilmediğini belirtti.
İddialara göre Kültür ve Turizm Bakanlığı başta diziye izin verdi. Ancak senaryoda eş cinsel bir karakter olduğu için çekim izni iptal edildi. Karakter senaryodan çıkarılınca dizi yeniden izin aldı
Fakat bu sefer de Netflix, 14 Temmuz’da RTÜK ile görüşerek diziyi iptal ettiğini belirtti. Habertürk yazarı Fatih Altaylı da köşe yazısında Netflix ve RTÜK arasındaki sürece yer verdi;
Altaylı yazısında; RTÜK’ün çok net konuştuğunu “Eş cinsel karakteri diziden çıkarın.” diye tepki gösterdiğini, bunun üzerine senaryodan karakterin çıkarıldığını belirtti. Altaylı ayrıca çekimlere başlandığı gün dizi setine Netflix’ten dizinin iptal edildiği haberinin gittiğini buna rağmen Netflix’in oyuncuların ve ekip çalışanlarının birkaç bölümlük ücretlerini ödeyeceğini de duyurduğunu yazdı.
Altaylı; “Sadece bu diziden Türkiye’nin kaybı bölüm başı 3,5 milyon TL. 10 bölüm olsa 35 milyon TL civarı bir döviz girdisi uçup gidiyor. Türk dizilerine ve Türk yapımlarına bundan sonra giderek azalacak ilgiyi ve bu şirketlerin Türkiye’de artık yaptırmayacakları işleri de göz önüne alırsanız kayıp büyük.” yorumunda bulundu.
Türkiye’nin gündemi günlerdir “Netflix yasaklanıyor mu?”, “Netflix Türkiye’den çekiliyor mu?” gibi sorularken, Netflix’ten konuyla ilgili bir açıklama geldi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi;
“Netflix olarak Türkiye’deki üyelerimize ve kreatif camiaya derinden bağlılığımızı sürdürüyoruz. Birlikte çalıştığımız birbirinden yetenekli isimlerle gurur duyuyoruz. Şu anda yapım aşamasında olan ve yakında çekimlerine başlanacak projelerimiz için çok heyecanlıyız ve bu hikayeleri dünyanın her köşesindeki üyelerimizle paylaşmayı dört gözle bekliyoruz.”