Marketlerde satılan besinler, pazardan alınan sebze – meyveler, paketli gıdalar, ambalajlı ürünler, tüm bunların içeriğini gerçekten biliyor muyuz? Son zamanlarda epey popüler olan organik beslenmenin bu popülaritesinin sırrını merak ettiniz mi hiç ya da tükettiğiniz gıdaların güvenilirliği hakkında bilginiz var mı? Sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte özellikle son birkaç yıldır, insanlar pek çok konuda daha bilinçli hale geldi. Bu konulardan biri de beslenme. Aslında yıllardır Canan Karatay’ın anlattıkları yeni yeni geniş bir kitlenin ilgisini çekti diyebiliriz. Fastfood çılgınlığından, şok diyet önerilerinden sıyrılıp sağlıklı yaşam tarzına geçiş yapıyoruz yavaş yavaş. İşte tam bu geçiş evresinde biraz daha bilinçlenelim diye, beslenme konusunda doğru bildiğiniz yanlışları bir bir yıkacak, size beslenme alışkanlığını sorgulatacak 5 Netflix belgeselini yazdım.
1. Cowspiracy: Sustainability Secret / Sürdülebilirliğin Sırrı
Beslenme alışkanlıkları, gıda ve sağlık sektörü ile ilgili birçok belgesele imza atan Kip Andersen ve Keegan Kuhn’un yönetmen koltuğunda oturduğu 2014 yapımı olan Cowspiracy: Sürdürürülebilirliğin Sırrı isimli belgeselde, fabrika hayvancılığının dünyanın kaynakları üzerinde olumsuz etkisi vurgulanıyor. Hem çevreye verilen zararlar, hem de sivil toplum kuruluşlarının duyarsızlığı anlatılıyor. Gıda sektörünün küresel ısınmaya etkileri ve özellikle çevreci grupların neden buna müsaade ettiği sorgulanıyor. Hollywood yıldızlarından Leonardo Di Caprio’nun da desteklediği belgeselde, dünyanın beslenme ihtiyacımızı kaldırabileceği kadar doğal kaynağı olmadığı ve fabrikalarla, atıklarla, sera gazı salınımıyla çevreye verdiğimiz zarar gözler önüne seriliyor.
2. What The Health / Sağlık Komplosu
Keegan Kuhn ve Kip Andersen’in bir başka belgeseli olan Sağlık Komplosu, Cowspiracy’nin devamı niteliğinde. Beslenme tarzı ve sağlık arasındaki ilişkiyi inceleyen belgesel 2017 yapımı. Dünya devleri olarak adlandırabileceğimiz büyük markaların, sağlık kuruluşları ile arasındaki ‘gizli’ anlaşmaları ortaya çıkaran belgesel, hayvansal gıdaların kalıtsal olarak bildiğimiz hastalıklar üzerindeki etkisini de araştırmalarla ortaya koyuyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün işlenmiş eti 1. derece kanserojen olarak nitelendirmesine rağmen, diyabetle, kanserle ve daha pek çok hastalıkla mücadele derneklerindeki besin programlarında etin ana besin kaynağı olarak gösterilmesinin ardındaki gerçekleri gözler önüne seriyor.
3. Forks Over Knives / Çatal Bıçaktan Üstündür
Beslenme ve hastalıklar arasındaki ilişki inceleyen bir diğer belgesel olan Çatal Bıçaktan Üstündür’ün yönetmenliğini Lee Furkelson üstlenmiş. Belgeselin anlatıcıları ise, bitkisel beslenmenin sağlığa faydaları üzerinde araştırmalar yapan Amerikalı kalp cerrahı Dr. Caldwell Esselstyn ve Amerika’da beslenme konusunda en çok satan kitaplardan olan ‘The China Study’nin yazarı, biyokimya uzmanı Dr. Colin Campbell. Belgeselde, dünyanın değişen beslenme alışkanlığıyla birlikte obezite, kalp-damar hastalıkları, kanser ve diyabetin artması araştırılıyor. Özellikle işlenmiş hayvansal gıdaların hayatımıza girmesiyle kalıtsal hastalıkların ortaya çıkışı arasında bağlantı kuruluyor. Belgeselde ayrıca bitkisel protein ve hayvansal protein ile beslenen iki farklı grubun sağlık açısından süreçleri karşılaştırılıyor.
4. The Magic Pill / Mucize İlaç
Avustralya yapımı bu belgeselde ise, işlenmemiş hayvansal gıdaların ve doğal bitkilerin birlikte tüketilmesi gerektiğini savunan ketojenik beslenme biçimi ve faydaları anlatılıyor. Doğal ürünlerle, düşük karbonhidrat yüksek yağ alımına dayanan bu beslenme şeklinin kronik ve kalıtsal rahatsızlıklar üzerindeki olumlu etkisi belgesele katılan deneklerle izleyiciye sunuluyor. Avustralya aborjinlerinden olan dünyanın en eski topluluklarından Yolngu halkının da aralarında bulunduğu denekler, 2-3 hafta süreyle ketojenik beslenme programını deniyorlar.
5. Rotten / Gıda Suçları
6 bölümlük bu belgesel de gıda sektörünün, görünmeyen yüzünü ele alıyor. 2018 yapımı belgesel, günlük hayatta tükettiğimiz birçok ürünün genetik yapısının nasıl değiştirildiğini ve bunlara izin veren yönetimleri / yöneticileri açığa çıkarıyor. Bal, yer fıstığı, tavuk, sarımsak, süt ve balık gibi global ticaret hacmi geniş ürünlerin her birini ayrı bir bölümde ele alan Gıda Suçları, tükettiğimiz bu ve benzeri birçok daha fazla verim almak amacıyla yapılan sahtecilikleri anlatıyor.