Bütün yollar Roma’ya çıkar sözünü daha önce duymuş olabilirsiniz! ? Doğruluk payı da yok değil. Zira bugün modern dünyada gördüğümüz pek çok şeyin kökenlerinde Antik Romalılar yatıyor. Tarihin en büyük imparatorluklarından birini kuran Romalılar, yalnızca Avrupa’ya değil, Batı Asya’ya, İngiltere’ye ve hatta Kuzey Afrika’ya hükmetti. Beton yapılardan gazetelere, modern dünyayı şekillendiren Antik Roma buluşlarını araştırdık. İşte Romalıların imzasını taşıdığını bilmediğiniz 9 buluş…
Beton yapılar
MS 126-128 civarında inşa edilen Pantheon, şimdiye kadar yapılmış en büyük desteksiz beton kubbe olma özelliğini taşıyor. Panteon, Kolezyum ve Roma Forumu’nun hala büyük ölçüde bozulmamış olması, Romalıların yapılarını uzun süre dayanacak şekilde inşa ettiklerini gösteriyor. Bugün yapılan testlere göre Pantheon’un 42 metrelik dökme beton kubbesinin yapısal olarak hala inanılmaz derecede sağlam! ? Anlayacağınız günümüz beton yapılarının hemen hemen hepsinde Romalıların imzası bulunuyor.
Refah kavramı
Sosyal refah kavramının modern bir kavram olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz! Zira bu kavram bundan yaklaşık 2 bin yıl önce de vardı. İmparatorlar, yoksul halkın gıdaya kolayca ulaşabilmesi için çeşitli politikalar benimsiyordu. Benzer bir şekilde yoksul çocukları beslemeye, giydirmeye ve eğitmeye yönelik programlar vardı. Kimi tarihçilere göre bu durum, Roma’nın ekonomisinde gerilemelere neden oluyordu.
Gazeteler
Romalılar, yazılı haber dolaşım sistemini tam olarak uygulayan ilk uygarlıktı. “Acta Diurna” veya “günlük eylemler” olarak bilinen bir yayın aracılığıyla, MÖ 131 gibi erken bir tarihte taşlara, papirüslere ya da metal levhalara güncel olayları yazdılar. Askeri zaferler, gladyatör dövüşleri, doğumlar ve ölümler, bu şekilde halkla paylaşılıyordu. Kısa süre sonra Roma senatosunda yaşanan tartışmaları anlatan ‘Acta Senatus’ ortaya çıktı.
Kemerler
Bugün Roma mimari tarzının belirleyici özelliklerinden biri olarak bilinen kemerler; köprülerde, anıtlarda ve binalar kullanılıyordu. Kemerlerin nasıl kullanılacağını anlayan ilk uygarlıklardan biri Romalılardı. Ustaca tasarlanmış yapıları kemerler sayesinde desteklediler, bu sayede Kolezyum gibi devasa yapılar inşa ettiler.
Ciltli kitaplar
“Kodeks” olarak da bilinen ciltli kitaplar, ilk olarak Antik Roma’da ortaya çıktı. Bilgi taşımanın kompakt ve kolay bir yolu olarak görülüyorlardı. O zamana dek yazı yazmak için kil tabletler ya da uzunluğu 10 metreyi bulan tomarlar tercih ediliyordu. Bu muazzam buluş, erken Hristiyanlık döneminde Hristiyanlığın yayılmasına yardımcı olmak için kullanıldı.
Yollar
Roma İmparatorluğu geniş topraklara yayılmıştı ve böyle bir alanı kontrol edebilmek için yollar gerekiyordu. Birçoğu bugün hala kullanılan Roma yolları, granit ya da sertleştirilmiş çakıl ve tuğlalar kullanılarak inşa ediliyordu.
Posta sistemler
Posta sistemi, İmparator Augustus tarafından MÖ 20 civarlarında kuruldu. Cursus publicus olarak da bilinen bu sistem, devlet tarafından yönetilen ve denetlenen bir kurye servisiydi. İtalya ile diğer eyaletler arasındaki mesajlar bu posta sistemi sayesinde taşınırdı.
Ameliyat araçları ve teknikleri
Vajinal spekulum, forseps, şırınga, neşter ve kemik testeresi gibi pek çok cerrahi alette de Roma imzası bulunuyor! Sezaryen gibi prosedürlere öncülük eden Romalıların icat ettiği bu aletler, 20. yüzyıla dek kullanıldı. Özellikle savaş alanında yaşanan zorluklara karşı oldukça hazırlıklıydılar. Özel olarak eğitilen tıbbi birlikler, turnike ya da kelepçe gibi yenilikler sayesinde binlerce askerin hayatını kurtardı.
Yerden ısıtma sistemleri
Romalılar, bir dizi beton sütun tarafından yükseltilmiş zeminlere ısı dağıtarak aslında bir anlamda modern yerden ısıtma sistemini icat etmiş oldular. Duvarlardaki baca ağları sayesinde sıcak hava tüm katları dolaşabiliyor, ardından çatıdan çıkabiliyordu. Elbette bu sistem yalnızca kamu binalarında ve zenginlerin evlerinde bulunuyordu. O zamanlar için tam anlamıyla bir mühendislik harikasıydı.
İlginizi çekebilir:
Caesar’dan Hadrian’a: Antik Dünyayı Şekillendiren 11 Roma İmparatoru
Kaynak: 1