Aklınıza mukayyet olun; Perseid meteor yağmuru başlıyor. En son 1992 yılında Dünya’nın çok yakınından geçen Swift-Tuttle kuyruklu (koskoca kuyruklu yıldıza verilen isim de yürek burkuyor gerçekten) yıldızından kopan parçaların oluşturduğu Perseid gök taşı yağmuru 12-13 ağustos gecesi çıplak gözle gözlemlenebilecek. NASA meteor uzmanlarına göre bu yıl, eski yıllarda görüldüğü gibi saatte ortalama 80 yerine, 150-200 meteor görebilme şansımız olacak. Yani hava karardıktan sonra her şehirden gözlemleyebilirsiniz. Tabi İstanbul-Ankara gibi plaza ışıklarının medeniyet sayıldığı illerimiz fazla beklenti içinde olmasın. Parlak şehir ışıkları ne yazık ki böyle harika manzaraları görmemizi engelliyor. Buralarda Ay’ın net görülebilmesi bile bir mucize. Biz umudumuzu kaybetmeyelim yine de…
Peki bu düşen meteor parçalarına ne oluyor?
Bu kadar güzel bir manzarayı çıplak gözle izleyip, “Allah’ım ne olur Berk Melisa’dan ayrılsın, benim kapıma gelsin” diye değişmez dileklerimizi sıralarken başımıza gelebilecek en saçma şey meteorun dileğimizi gerçekleştirmek yerine üzerimize düşmesi olurdu herhalde. Her türlü imkansız şekilde ölüp gittiğimiz cennet vatanımızda meteor altında kalarak can veren vatandaşımız neyse ki yok. Ama insan merak etmeden de duramıyor: Arkadaş bu meteorlar nereye düşüyor? Karadeniz’den Akdeniz’e yurdumuzun her deniz kıyısı beldesinin bir adet Akvaryum adında koyu olduğu gibi, Meteor adında tekne turlarının vazgeçilmez bölgeleri de mevcuttur. Cemre misali bir denize, bir havaya, bir de toprağa düşebilen bu meteor hadisesinin kendine ait bir borsası olduğunu biliyor muydunuz? Üstelik Bingöl’de…
Bingöl Sarıçiçek Köyü’nün yıllık gök taşı cirosu 1 milyon lirayı geçti
Tarım ve hayvancılıkla uğraşan, bir kısmı da büyükşehirlerde dönemsel işlerde çalışan köylülerin yaşadığı Sarıçiçek, şimdilerde ABD, Rusya ve Avrupa’dan gelen meteor avcılarının en önemli adreslerinden biri. Habertürk’ten Serkan Akkoç’un haberine göre, 2 Eylül 2012 gecesi dünya yörüngesindeki Vesta asteoridinden kopup atmosfere girdikten sonra büyük bir patlamayla parçalanan meteor, Sarıçiçek Köyü ve çevresine saçıldı. Kendi halinde yaşamını sürdüren köylünün hayatı o gece değişti. İşi gücü bırakan köylüler, yaşlısından çocuğuna, gece gündüz demeden, dağ taş meteor parçası arıyor. Herkesi topyekün seferber eden bu çabanın nedeni, meteor tüccarlarının akın ettiği köyde, göktaşının 1 gramının 60 dolara kadar alıcı buluyor olması…
Başlangıçta köy ve çevresinde göktaşlarını toplayanlara deli gözüyle bakılmış; taşların altından bile değerli olduğu fark edilince bütün köy kendini dağa taşa vurmuş 🙂
Şu anda Elazığ, Tunceli, Diyarbakır, Şanlıurfa gibi yakın illerden insanlar buraya otobüs kaldırıp ya da kamyonların arkasına doluşup taş aramaya gelmekte. Kim bilir belki bu haber duyuldukça ülkenin geri kalanı da yavaş yavaş Sarıçiçek köyüne doluşup taş üstünde taş bırakmayana kadar buranın altını üstüne getirecektir. Burada insanların başını yerden kaldırmadan konuşmasının sebebi tevazudan değil, gözlerin devamlı yerde taş aramasından kaynaklanıyor. Bingöl’ün kahvelerinde memleket meseleleri değil sadece göktaşı konuşuluyor ki NASA’da bile arada Kim Kardashian’ın poposundan bahseden oluyordur. Anlayacağınız
Bulunan göktaşları üzerine dönen şehir efsanelerinin ardı arkası kesilmiyor
En iyi göktaşı hangi bölgede bulunur, en büyük parçayı kim bulmuş, kim gramını kaça satmış, bir göktaşının sahtesi ile gerçeği birbirinden nasıl ayrılır, hangi yıl iyi göktaşı yaptı… Bütün Sarıçiçek köyü meteor uzmanı olmuş çıkmış. Malzeme çok olunca hikayeler de giderek şehir efsanelerine dönüşmüş. Örneğin, büyük boyda taş bulan bir kişinin hastanede tedavi altına alındığı söyleniyor. Taşın gece ışık tutulunca parladığı ve daha kolay bulunduğu dedikodusu yüzünden ise halen gecenin zifiri karanlığında elleri fenerli insanlar dağlarda tepelerde göktaşı arıyor. Bu kadar aramaya Sarıçiçek’in altından petrol ya da antik kent çıkarsa şaşırmayın.
Başına konan talih kuşunu iyi değerlendiren köy halkı giderek zenginleşiyor
Köy arazisinin ortasından yol geçmesi, köprü geçmesi, arazinin B2 kapsamına alınması gibi durumlara alıştık. Bir anda devletleşen mısır tarlası ya da kamulaşarak yazlık site haline gelen hazine arazileri sayesinde pek çok zenginleşen vatandaşımız var. Ancak göktaşı ile zenginleşen köylü az rastlanır bir durum. Şu an Sarıçiçek’te yaşayan köylülerin 1 milyon liranın üzerinde satış yaptığı belirtiliyor. Meteor parçalarından büyük paralar kazananlardan kimileri ev, araba almış. Gramlık satış yapabilenler borçlarını sıfırlamış.
Göktaşı bulanlar arasında Hasan Beldek, rekoru elinde tutuyor
Beldek, Sarıçiçek Köyü yakınındaki tepede tam 1475 gramlık meteor parçası bulmuş. Bir dinlenme tesisinin oto yıkama bölümünde aldığı bahşişler karşılığında çalışan 30 yaşındaki Beldek, kayınvalidesinin ve baldızının ısrarı ile başlıyor taş aramaya. 3-4 saat aradıktan sonra siyah parlak bir taş bulup o kadar heyecanlanıyor ki; hemen ailesini arayarak haber veriyor ve etraftan başka taş aramaya gerek duymadan eve dönüyor. Meteor parçalarının gramı köye gelen meteor tüccarları arasında 60 dolara rahatlıkla alıcı bulurken, Hasan Beldek’in elinde yaklaşık 1.5 kiloluk bir servet yatıyor. Taşın değeri 250 bin lira ama Beldek, internet sitelerinde taşın gramının 200 dolardan satıldığını öğrenince biraz daha beklemeye karar vermiş. Kendisine yapılan 300- 350 bin lira arasındaki teklifleri de şimdilik reddediyor. Yıllardır ailesiyle birlikte türlü ekonomik sıkıntılar içinde yaşayan Beldek’in konuyla ilgili açıklamaları ise şu şekilde:
“Bu bize Allah’ın bir lütfu. O taş benim kısmetim olarak orada beni bekliyormuş. Gittim ve onu oradan aldım. Bundan sonra bir nebze olsun ailecek rahatlamak istiyoruz. Meteor parçaları internet sitelerinde bizden aldıklarından çok çok yüksek fiyatlara satılıyor. O yüzden ben de şimdiye kadar söylenenden daha fazla verecek bir müşteri olursa diye bekliyorum. Eğer iyi bir rakama elimden çıkarabilirsem Bingöl’de 2 daire alıp İstanbul’da kardeşlerimle beraber çalışabileceğim bir börekçi açmak istiyorum.”
Konuya bilimsel açıdan yaklaşan tek kişi ise köyde internet kafe işleten Nezir Ergün
2 Eylül’ün ertesi sabahında evinin bahçesine düşen taşları toplayan Ergün, daha sonra durumu Bingöl Üniversitesi Fizik Bölümü’ne bildiriyor. Olaya İstanbul Üniversitesi ve en sonunda NASA da dahil oldu. Başlangıçta taşların değerini kendisinin de bilmediğini söyleyen Nezir Ergün, önemli bir miktarı Bingöl Üniversitesi ve NASA yetkililerine verdiğini anlatıyor. Bu kurumların yaptığı araştırmalarda Bingöl’ün Sarıçiçek Köyü’ne düşen meteoridin en kıymetli meteor taşlarından “Howardite” türü olduğu belirtildi. Taşın içinde 60’a yakın element var ve bunların arasında yoğun bir şekilde titanyum ve mangan bulunmakta. Ayrıca eser miktarda altın, toryum ve uranyum da var.
Perseid’e geri dönersek
Yazının başında da belirttiğimiz gibi 12-13 ağustosta Perseid meteor yağmuru var ve saatte 150-200 tane “ah aşkım yıldız kaydı hadi dilek tutalım” anı yaşayacağız. Bize sorarsanız dilek dilemektense o meteor kayıp nereye düştü, bunu takip etmekte fayda var.
