Yaz aylarının başlamasıyla birlikte orman yangını haberleri de gelmeye başladı. Geçtiğimiz yaz, Türkiye tarihindeki en büyük orman yangınlarından birine şahit olmuştuk. Başta Muğla ve Antalya pek çok ilde günler süren orman yangınları yaşanmıştı. Pazartesi akşamından beri devam eden Marmaris orman yangınları ise hepimizde tedirginliğe neden oldu. Her yaz karşılaştığımız bu orman yangınları nasıl çıkıyor, neler tetikliyor ve neden söndürülemiyor? Bu soruların cevabını sizler için araştırdık. İşte Marmaris orman yangınları hakkında bilmeniz gerekenler…
Muğla’nın Marmaris ilçesinde, Hisarönü Mahallesi’nde başlayan orman yangını, pazartesi akşamından beri devam ediyor
İçmeler Mahallesi’ne doğru ilerleyen yangından dolayı Datça-Marmaris karayolu trafiğe kapatıldı. Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün, “Son 12 saatte 180 hektar orman yandı. Bunu belirleyebilmek için 250 futbol sahası büyüklüğünde bir alan dün yandı. Toplam olarak 3 bin 417 hektar bu da 4 bin 813 futbol sahası büyüklüğünde” dedi.
Gece boyunca çok sayıda ekip karadan müdahale etti. Sabahın ilk ışıklarıyla havadan müdahaleler yeniden başladı
Ekipler, yangını kontrol altına almak için çalışmalarını hızlı bir şekilde sürdürüyor. Meteorolojik verilere göre rüzgârın hızının 09.00-16.00 arasında saatte 30-40 km’ye çıkacağı tahmin ediliyor.
Orman Genel Müdürlüğü’nün açıklamasına göre 48 helikopter ve 13 uçak ile Emniyet ve Jandarma’ya ait 20 TOMA alevlere müdahale ediyor
Süleyman Soylu dün yaptığı açıklamada, “1988 doğumlu S.A. isimli şüpheli suçunu itiraf etti. Olay yerinde 2 adet benzin bidonu ele geçirildi. Şüpheli, ailesiyle arasındaki ticari bir husumetten dolayı olayı gerçekleştirdiğini söyledi. Hatta kendisini öldürmek istediğini de belirtti. Şu anda gözaltında.” demişti.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da yangınlardan 29 kişinin etkilendiğini ve bu kişilerden 12’sinin ambulanslarla hastaneye sevk edildiğini açıklamıştı.
Ne yazık ki yoğun çabalara rağmen yangın hala tam olarak kontrol altına alınamadı
Uzmanlara göre yangınla mücadelede önleyici adımlar atmak yerine çıkan yangınları söndürmeye odaklanmak, sorunun temelini oluşturuyor. Tabii hava sıcaklığı, nem ve rüzgar da diğer önemli faktörler. OGM verilerine göre bugün bölgede rüzgar 22 km/saat hızla esiyor, sıcaklık ortalama 34 derece ve nem oranı %36. “Normal koşullar altında” başlayan bir yangın, eğer kısa sürede müdahale edilebilirse kontrol altına alınabiliyor.
Uzmanlara göre havadan müdahale, aslında yangının ilk dakikalarında kritik önem taşıyor. Özellikle yangının geniş bölgelere yayılmaması için ilk 15-30 dakika içerisinde müdahale edilmesi gerekiyor. 21 Haziran günü akşam 20:00 sularında başlayan yangına ilk etapta 1 helikopter, 4 arazöz, 7 dozer ve 160 orman işçisiyle müdahale edildiği açıklanmıştı.
Erken müdahaleyle önlenemeyen yangınların söndürülebilmesi için adeta rüzgarla yarışılıyor
Rüzgar, alevlerin birkaç yüz metre öteye püskürmesine neden oluyor, haliyle kontrol etmek de güçleşiyor. Uzmanlara göre yangına müdahale edecek ekiplerin rüzgarı tanıması ve hangi yöne eseceğini bilmesi büyük bir avantaj sağlıyor. Yangınlara doğru şekilde müdahale edilmediğinde hava sirkülasyonu nedeniyle esinti oluşuyor ve yangın hızlı bir şekilde çevreye yayılıyor.
İklim krizi ve sıcak hava dalgaları, sıcaklığın şiddetini artırarak yangınlar için elverişli bir ortam yaratıyor
Elverişli koşullarda yangının başlayabilmesi içinse sigara, yıldırım, enerji nakil hatları vs. gibi bir tutuşturucu da gerekiyor. Orman Mühendisi Doç. Dr. Cihan Erdönmez’e göre yangın mücadelesi kapsamında yalnızca yangınları söndürmeye odaklanmak, bir noktadan sonra yangının kaderini doğaya bırakıyor. Dolayısıyla yangınların çıkmasını engelleyecek stratejilerin de uygulanması gerekiyor. Verilere göre Türkiye’de yangınların büyük bir bölümü insan-orman etkileşiminin artması sonucunda çıkıyor.
