Afrika ülkelerinin insanlığın bilgisine açılması yavaş yavaş, sömürgeleşmesi ise çok kısa sürmüştür. 1870-1890 yıllarında Afrika ülkelerinin yüzde doksanı sömürge altına girmişti. Yüzde onluk kısımda yer alan Liberya ise hala Afrika’nın sömürgeleştirilmemiş ülkesi sıfatını taşıyor. Batı Afrika’da yer alan bu istikrarın bugünlere nasıl geldiğini, şimdi ne konumda olduğunu bilmek isteyenleriniz için bir liste hazırladık. Afrika’nın sömürge yönetimi görmemiş ülkesi olan Liberya hakkında bilgi edinmek için aşağıdaki listeyi okuyabilirsiniz.
1. Afrika’nın sömürge yönetimi görmemiş tek ülkesi ve kıtanın en eski cumhuriyeti Liberya’dır
Liberya ilk olarak 16. yüzyılda Portekizliler tarafından keşfedildi ve tarihi başlamış oldu. Liberya’nın modern tarihi ise 1821 yılından itibaren başladı.
2. Liberya Cumhuriyeti Afrika asıllı Amerikalılar tarafından kuruldu
Köleliğe karşı verilen mücadele sonucu satın alınıp azat edilen, köleleştirilmiş Afrika asıllı Amerikalıların özgür çocukları buraya gelerek ülkeyi kurdukları için bu ülkeye Liberya yani “özgürlerin toprağı” ismi verildi.
3. Portekizli yerliler Afrika asıllı Amerikalıların ülkeye yerleşmesini kabullenmedi ve isyanlar çıkardı
Afrika asıllı Amerikalıların gelişini kabullenemeyen Portekizli yerli kabileler uzun bir süre dirense de onların yayılmasına ve yerleşmesine engel olamadılar. Yine de direnmekten ve isyanlar çıkarmaktan vazgeçmediler.
4. Liberya hükümeti Amerika Birleşik Devletleri hükümet sistemi baz alınarak, temsili demokrasi ile yönetilmeye başlandı
Liberya hükümeti Amerika Birleşik Devletleri hükümet sistemi baz alınarak kurulmuş üniter anayasal bir cumhuriyettir ve temsili demokrasi ile yönetilir. Güçler ayrıcılığı ilkesi vardır. Yasama cumhurbaşkanı başkanlığında, yürütme Liberya meclisince ve yargı yargıtay tarafından sürdürülür. Cumhurbaşkanı, devletin başkanıdır ve aynı zamanda başkomutanıdır.
5. Liberya kurulduğu yıl BM Güvenlik Konseyi’ne seçildi ve tarihte seçilen ilk Afrika ülkesi oldu
Birleşmiş Milletler teşkilatı kurulduğu sene üye olan Liberya, 190 yılında üye seçilen ilk Afrika ülkesi oldu. Birleşmiş Milletler, Liberya’nın iç savaş yaşadığı dönemlerde gerektiği yerde müdahalelerde bulundu. BM üyeliği Liberya için askeri ve ekonomik anlamda faydalı oldu.
6. Liberya, 2. Dünya Savaşı’na Müttefikler safında girdi ve savaş sonrasında ABD ile karşılıklı bir savunma paktı imzaladı
2. Dünya Savaşı döneminde Uzak Doğu dışındaki en büyük kauçuk ve lastik üretim merkezi halindeki Liberya’nın ABD için önemi iyice arttı. ABD’li siyahlardan oluşan 5 bin kişilik askeri kuvvetle beraber birçok mühendis ve ekipman savaş sırasında Liberya’ya yollandı ve burada bir üs kuruldu. Afrika asıllı Amerikalıların kurduğu hükümet 2. Dünya Savaşı sırasında ABD ile birlikte Müttefikler’de yer aldı.
6. Zamanının siyasi anlamda en istikrarlı ülkesi olan Liberya, 1980’de Askeri Darbe yaşadı
Başçavuş Samuel K. Doe başkanlığında gerçekleştirilen darbe sırasında devlet başkanı öldürüldü ve sonrasında yönetim ele geçirildi. Yeni hükümet anayasayı feshetti ve askeri yönetimin hazırladığı yeni anayasayı yürülüğe koydu. Bir yıl sonra 1985’te yapılan devlet başkanı seçimlerinde ise şaşırtmayan bir şekilde General rütbesiyle Doe başkan seçildi.
7. Darbe sonrası gelen baskıcı rejime yeni düşen Liberya’da 1980’lerin sonuna doğru ilk iç savaş başladı
Doe yönetimindeki baskıcı rejim tüm ülkeyi etkisi altına aldı ve ekonominin de çökmesine yol açtı. Bu çöküş beraberinde iç savaşı getirdi. Charles Taylor’un liderliğinde Liberya Milliyetçi Vatansever Cephesi silahlı birlikler kurdu ve kırsal kesimin birçok bölgesinde, aynı zamanda başkentte idareyi ele aldı. 1995’te ateşkes antlaşması yapılsa da bazı yerlerde çatışmalar yaşanmaya devam etti. Charles Taylor devlet başkanı seçildikten sonra ise çatışmalar tekrardan başladı.
8. 1999-2003 yıllarında ise ikinci iç savaşı yaşayan Liberya’dan yüzbinlerce insan göç etti ve bu sebeple ülke ekonomisi çöktü
1989 yılından 2003 yılına kadar aralıklı olarak 14 yıl devam eden iç savaşta 250 bin kişi hayatını kaybetti. Birleşmiş Milletler devreye girdi ve Ekim 2005’te seçimlere gidildi, ikinci turda oyların %59.4’ünü alan Ellen Johnson-Sirleaf Cumhurbaşkanı seçildi.
2017’De yapılan son seçimde ise ünlü eski futbolcu George Weah ülkenin yeni devlet başkanı oldu.
9. Liberya 2014 yılında binlerce kişinin ölümüne sebep olan Ebola Salgını vakasını yaşadı
Aynı zamanda Gine ve Sierra Leone’de de Ebola Salgını yayıldı ancak salgın en çok Liberya’da etkili oldu. Liberya şimdiye kadar 4 bin 700’den fazla can kaybıyla Batı Afrika’da Ebola’nın en çok can aldığı ülke oldu. Ülkede hastalığa yakalanan her iki kişiden biri hayatını kaybetti.
10. Ekonomisine daha çok tarım ve hayvancılık hakim olan ülkenin aynı zamanda elmas ve altın yatakları da var. Elmas ithalatı şu anda tamamen BM Konseyi yönetiminde yapılıyor
Büyük bir iç savaşın içinde olan Liberya’nın ekonomisi ve güvenliği ile ilgili konularda üyesi olduğu Birleşmiş Milletler’in de yaptırımları oluyordu. Büyük bir ekonomik çöküşü de yaşayan Liber’ya da elmas ithalatini önce yasakladı daha sonra ise sınırlamalar getirerek yasağı kaldırdı.
11. Liberya’da dini inanç çeşitlilik gösteriyor ve Müslümanlar bu çişitliliğin %20’sini kapsıyor
Ülkedeki yerel dinler %40’ı oluştururken, Hristiyanlık diğer %40’ı ve müslümanlık ise %20’yi oluşturuyor.
