Kendi iç meselelerimize odaklanarak yaşarken aslında en büyük meseleyi gözden kaçırıyoruz. Eğer bir şeyler yapmazsak bir noktadan sonra Dünya hayatsız, cansız bir yere dönüşecek. Daha şimdiden birileri Mars’a biz koloni kuracağız diyerek milyarlarca dolar harcarken, içinde yaşam olan, evimiz Dünya’yı kendi başına mı bırakıyoruz?
Hadi hep beraber küresel ısınmanın ne olduğuna ve nasıl çözülebileceğini inceleyelim!
1. Yıllardır küresel ısınma geliyor geliyor önlem alalım derken artık küresel ısınma etkileriyle yaşıyoruz
Kışın ortasında şortluk havalar, yazın ortasında birden şiddetli yağmurlar, yükselen sıcaklıklardan etkilenen bitki örtüsü ve hayvanlar daha sayabileceğimiz yüzlerce hatta binlerce etkisi var küresel ısınmanın.
2. Küresel Isınmanın ilk olarak tespit edilmesi yaklaşık 50 yıl öncesine dayanıyor.
İlk olarak 50 yıl önce böyle bir tehlikeyi fark eden uzmanlar araştırma yapmaya başlamışlardır. 20. yy’da Dünya ortalama sıcaklığı 0.6 °C artmıştır. Bu 0.6 °C insan hayatı üzerinde fark edilebilir etkilere yol açmıştır.
İki bin yıllık bir zamanda onar yıllık dilimlerin ortalamalarına bakılarak çıkan sonuçlara göre 1860-1900 yılları arasında denizde ve karadaki küresel sıcaklık 0.75°C artış gösterdi. 1979’dan sonra alınan verilere göre ise kara ve deniz sıcaklığı önceki verilere göre 2 kat hızla yükselerek 0.13 °C olarak ölçüldü.
1979’dan beri on yıllık zaman dilimlerinde yapılan ölçümlere göre sıcaklık 0.12 ile 0.22 °C arasında artış göstermiştir. En son 2016 yılı ölçümlerin yapıldığı 1980 yılından beri dünyadaki en sıcak yıl olmuştur.
3. Peki bu küresel ısınma tam olarak nasıl oluyor?
Sanayi devriminden ve buharlı makinenin keşfinden sonra insan oğlu daha fazla karbon bazlı yakın kullanmaya başladı. Bu yakıtların yakılmasıyla ortaya çıkar gazlar atmosferde birikmeye başladı. Normal şartlarda Dünya’mız bu gazları bir şekilde yok edebilirken her geçen gün artan tüketimle bir süre sonra bu gazlar doğal yollardan yok edilemeyecek boyutlara ulaştı. Bu sera gazları Güneş’ten yansıyan radyasyonun dış uzaya yansımasını engelleyerek ve radyasyonun içindeki ısıyı yerkürenin içinde tutarak gezegenin sıcaklığının artmasına yol açıyorlar. Bu etkiye bir seraya benzediği için sera etkisi adını kullanıyorlar.
4. Son yapılan ölçümlere göre karbon seviyesi 400 ppm sınırını geçti
Mauno Loa Gözlemevi’nin haftalık olarak yayınlanan raporlara göre karbon seviyesi o kadar yüksek bir seviyeye ulaştı ki bu değeri indirmemiz çok uzun yıllar gerektirecek. Anlayacağınız artık geri dönüşünün kolay olmayan bir yola girmek üzereyiz.
5. Felaket, felaket daha çok felaket
Küresel ısınmanın bize karşı çok fazla yıpratan etkisi var ve biz bunları durdurmak için hala yerimizde sayıyoruz.
6. YÜKSEK SICAKLIKLAR (ESMİYOR)
Havaların bir anda aniden sıcak olması ve esmemesi bu yüzden. Artık sera gazlarının etkisi sayesinde yeryüzündeki sıcaklık atmosferin içinde daha fazla hapsoluyor bu da bizim o çok sevdiğimiz(!) lafın çıkmasına yol açıyor. ESMİYORRR!
7. Yükselen deniz seviyesi
Sıcaklığın artması yüzünden kutuplardaki buzullarda erimeler meydana geliyor. Bu erime sonucu ortaya çıkan su okyanuslara karışarak deniz seviyelerinde yükselmelere yol açıyor. Bu yükselmeler Amsterdam, Venedik gibi şehirlerin belki sonunu getirebilirken Türkiye’nin bazı kıyı kesimlerinin sular altında kalmasına yol açacağı düşünülüyor.
8. Hortumlar, Fırtınalar
Ani basınç farklılıkları sebebiyle öncesinde nadir olarak görülen bu olaylar Dünya’nın her yerinde daha sık gözükmeye başlayacaklar. Türkiye genelinde söylemek gerekirse daha önce çok nadir görülen hortum olayları son yıllarda git gederek sıklaşmaya başladı.
9. Açlık
Küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliği sebze, meyve ve tahıl üretimi için yeterli iklim değerlerinin sağlanamamasına yol açıyor. Bu sebep yüzünden uzmanlar ileride patates, arabica kahvesi, elma, makarnalık buğday, pirinç gibi ürünlerin üretilmesinin zorlaşacağı bazı bölgelerde kıtlık yaratabileceğini söylüyorlar.
10. Peki bu sorundan kurtulabilir miyiz?
Kocaman bir evet. Belki hemen olmayacak bir şey ama tüketim alışkanlıklarımızı değiştirerek aslında bir değişime başlayabiliriz. Tüketim alışkanlıklarımızı değiştirmek karbon ayak izimizi azaltarak çevreye olumlu bir katkı sağlayacaktır.
11. Fosil yakıt tüketimini ortadan kaldırmak
12. Lokal beslenmek
İtalya’dan ithal olarak gelen bir peynir yerine Türkiye’de üretilmiş bir peynir tüketerek o peynirin Türkiye’ye gelirken havaya saldığı karbon oranını yok edebilirsiniz. Böylelikle küresel ısınmaya karşı bir destek olurken aynı zamanda lokal iş yerlerine de destek olabilirsiniz.
13. Evinize ısı izolasyonu yapın
Böylelikle evinizi ısıtıp/soğutmak için kullandığınız enerjiyi kaybetmemiş olacaksınız.
14. Standart ampul yerine LED ampül kullanmak
Bu yöntem sayesinde yılda 75 kg karbondioksit tasarrufu sağlayabilirsiniz.
15. Her yıl en azından bir ağaç dikmek
Bir ağaç yaşamı boyunca yaklaşık 1 ton karbondioksidi içine çekebilecektir.