Kendi işini kurmak isteyen, işini büyütmek isteyen, yeni pazarlara veya başka sektörlere açılmak isteyen girişimci veya KOBİ’lerin, ihtiyaç duydukları sermayeyi oluşturabilmek için ilk çalacakları kapılardan biri KOSGEB yani Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’dır.
Hakkında birçok gov uzantılı devlet sitesinden ve hemen her forum sitesinden bilgi edinebileceğiniz kurumla ilgili en temel bilgileri, mevzuat kalabalığından arındırarak toparladık.
1. KOBİ nedir?
Önce iş kurma hayalini gerçekleştirmeye adım atanlar için KOBİ nedir ve kuracağınız iş hangi KOBİ sınıfına girecek ona bakalım isterseniz. KOBİ; mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin genel adıdır. Genel olarak çalışan personel sayısı 250’den ve yıllık net satış hasılatı 40.000.000’dan az olan işletmeler KOBİ olarak adlandırılıyor. Ama elbette çok daha küçük işletmeler de farklı KOBİ gruplarına dahil. Yani ister 2 elemanlı mikro ölçekli bir işletme kurmayı düşünün, isterseniz de hayalinizdeki iş 30 kişinin çalıştığı küçük ölçekli bir işletme olsun, KOBİ oluyorsunuz ve KOBİ desteklerinden faydalanma şansınız oluyor.
2. KOSGEB nedir?
Özellikle son yıllarda sık sık adını duymaya başladığımız ve çoğumuzun içten içe hayalindeki işi yapabilmek için “Acaba KOSGEB’den destek alabilir miyim?” diye düşündüğü KOSGEB’in açılımı: Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme İdaresi Başkanlığı. Kuruluş amacı da şöyle açıklanıyor: KOBİ’lerin rekabet güçlerini artırmak, ekonomideki rolü ve etkinliğini artırmak, AR-GE, kurumsallaşma ve ihracatta kapasitelerini geliştirmek, ayrıca girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmak ve girişimcileri eğitim ve mali olarak desteklemek.
KOSGEB’in KOBİ’leri ve yeni işletmeleri desteklediği pek çok farklı destek programı var. Bu programları şöyle sıralayalım, siz kendinize uygun olanı aradan seçin:
*KOBİ Proje Destek Programı (KOBİ’ler için)
*Tematik Proje Destek Programı (KOBİ’ler için)
*İşbirliği Güçbirliği Destek Programı (KOBİ’ler için)
*AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı (KOBİ’ler için)
*Genel Destek Programı (KOBİ’ler için)
– Yurt İçi Fuar Desteği
– Yurt Dışı İş Gezisi Desteği
– Tanıtım Desteği
– Eşleştirme Desteği
– Bağımsız Denetim Desteği
– Nitelikli Eleman İstihdam Desteği
– Danışmanlık Desteği
– Eğitim Desteği
– Enerji Verimliliği Desteği
– Tasarım Desteği
– Sınai Mülkiyet Hakları Desteği
– Belgelendirme Desteği
– Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği
*Girişimcilik Destek Programı (Girişimciler için)
*Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı (KOBİ’ler için)
*Kredi Faiz Desteği (KOBİ’ler için)
*Laboratuvar Hizmetleri (KOBİ’ler için)
3. KOSGEB kimlere destek/finansman sağlar?
Tekstilden gıdaya, turizmden hizmet sektörüne, yayıncılıktan yazılımcılığa birçok alanda destek veriyor KOSGEB. Birçok sektörde KOBİ tanımına giren bütün işletmelere ve girişimcilere belli kurallar ve eğitim sertifikaları çerçevesinde destek sağlıyor. KOSGEB’in desteklediği sektörlerin ayrıntılı listesini ve daha birçok bilgiyi kurumun web sitesinde bulabilirsiniz.
4. KOSGEB’den alınan desteklerin geri ödemeleri var mı?
Soruyu şöyle de sorabiliriz: KOSGEB destekleri geri ödemeli mi? Bu, KOBİ’ye göre, sektöre göre ve destek türüne göre değişiyor. KOSGEB’in hem hibe, hem kredi, hem de banka kredisi faiz desteği gibi üç farklı finansal destek çeşidi var. Siz KOSGEB’den finansal destek almak için başvuru yaptığınızda kuracağınız iş projesi KOSGEB danışmanları tarafından inceleniyor ve projenizin hangi tür desteğe ihtiyaç duyduğuna karar veriliyor.
5. KOSGEB yalnızca finansal destek mi veriyor?
KOSGEB’in esas amacı küçük ve orta ölçekli işletmeleri finansal açıdan desteklemek de olsa, aslında genel olarak KOBİ’lerin işlerini kolaylaştırmak ve projelerini geliştirmek. Bu yüzden de verdiği finansal desteğin yanı sıra proje boyunca başvurusu onaylanmış olan girişimcilere hem fizibilite, hem diğer hazırlıklar, hem de işletmenin ileride izleyeceği yol haritası için bir nevi stratejik danışmanlık da yapıyor.
6. Hiç sermayeniz yoksa KOSGEB desteği alabilir misiniz?
Maalesef hayır. KOSGEB sermaye ve kuruluş masraflarınızın büyük bir kısmını karşılasa dahi, kuruluş aşamasında önce altyapıyı sizin kurmanız gerekiyor. Yani kısaca KOSGEB’in işletmecilik/girişimcilik eğitimlerini tamamladıktan sonra projenizi oluşturup KOSGEB’e başvuruyorsunuz. Projeniz onaylandıktan sonra da işletmenizi kurmaya başlıyorsunuz. İlk masraflar sizden. KOSGEB desteği, (biraz da parayı alıp topuklamayacağınızdan emin olmak için) işletme temel olarak kurulduktan sonra size ulaşıyor.
7. Projem onaylanırsa KOSGEB tüm masraflarımın yüzde kaçını karşılıyor?
Sektöre göre, projeye göre ve işi kurduğunuz bölgenin kalkınmaya açık bölge ya da gelişmiş bölge mi olduğu gibi bazı kıstaslar göz önüne alınarak değerlendirme yapıldıktan sonra desteğin miktarı da yine KOSGEB danışmanları tarafından belirleniyor. Yeni bir proje söz konusuyla işletmenin ilk açılışı için maksimum 100 bin TL destek alabiliyorsunuz; miktarın toplam sermayenizin kadın girişimciyseniz en fazla %70’i, erkek girişimciyseniz de en fazla %60’ına denk olması gerekiyor.
8. KOSGEB’den Alacağım Destek Elime Ne Kadar Sürede Geçer?
Bu da projeye göre değişen bir süre olsa da, bu konuda en önemli şey evraklarınızın eksiksiz ve zamanında tamamlanmış olması. Çünkü tek bir kaşesiz evrak yüzünden bile bu süreç bir hayli uzayabiliyor. Evrakları bürokratik olarak sıkıntı yaratmayacak şekilde zamanında ve eksiksiz tamamladığınız zaman başvurunuz onaylandıktan ve işinizi kurduktan sonra birkaç ay içinde finansal KOSGEB desteği de size ulaşıyor.
9. KOSGEB’den Destek Alma Süreci Nasıl İlerliyor?
Her şeyden önce girişimcilik eğitimini tamamlamanız şart. KOSGEB’e ilk gittiğinizde KOSGEB destek danışmanlarının da yönlendirmesiyle kuruma ait gerekli girişimcilik eğitimlerini/kurslarını bitirip, sertifikalarını almanız gerekiyor.
Bu eğitimler tamamlandıktan ve girişimci sertifikanızı aldıktan sonra zaten elinizde eğitimlerle birlikte oluşturduğunuz bir proje planı olacak. İşte bu proje planıyla birlikte KOSGEB’e başvuruyorsunuz. Danışmanların incelemesi ve kurulun verdiği karar doğrultusunda projeniz onaylanırsa elinizdeki sermaye ile şirketi kurmaya başlıyorsunuz. Gerekli hazırlıklar tamamlandıktan ve şirket kurma işlemleri bittikten sonra KOSGEB desteğinize kavuşuyorsunuz.
KOSGEB girişimcilerin projelerine 30.000 TL’ye kadar hibe, 70.000 TL’ye kadar da kredi sağlıyor. Ancak bu desteği alabilmeniz için de KOSGEB’den proje onayını aldıktan sonra önce işletmenizi kurup gerekli evrakları beyan etmeniz gerekiyor. Şirket için yaptığınız bütün harcamaları faturaları ile beyan ediyorsunuz. KOSGEB bu faturalar üzerinden destek oranını belirliyor ve 2-3 ay gibi bir sürede ödeme yapıyor.
10. Zaten bir işletmem varsa ve yeni girişimci değilsem de destek alabilir Miyim?
Evet! Halihazırda bir iş yeriniz varsa, yani zaten KOBİ’yseniz, KOBİ olarak destek alabilmeniz için öncelikle KOSGEB veri tabanına kayıt olmanız ve KOBİ beyannamenizi doldurmanız gerekiyor.
Bunun için KOSGEB ana sayfasında yer alan “E-KOBİ” menüsünden “İlk Kayıt” linkine tıklayarak veri tabanına kayıt olmalı ve sistemde bulunan KOBİ beyannamesini resmi bilgilerinizi içerecek şekilde doldurmalısınız. Beyannameniz KOSGEB destek uzmanları tarafından değerlendirilip onaylandıktan sonra sistem üzerinden hem bütün destekler hakkında bilgi edinip hem de size uygun olan desteklere başvurabilirsiniz.
11. KOSGEB’e Nasıl Ulaşırım?
Merkezi Ankara Mamak’ta bulunan KOSGEB’in her ilde birimleri vardır. 444 1 567 (KOS) numaralı çağrı merkezini arayabilir veya kurumun web sitesinden bulunduğunuz ildeki birimin iletişim bilgilerini edinebilirsiniz.
KOSGEB destekleriyle ilgili mevzuat ve daha ayrıntılı bilgiler için: http://www.kosgeb.gov.tr/Pages/UI/Default.aspx