Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının sembolü olarak 12 Mart 1921’de kabul edilen İstiklal Marşı Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılıp Osman Zeki Üngör tarafından bestelendi. Sözleri ve bestesiyle tüm ülke halkının tüylerini diken diken eden İstiklal Marşı bir yarışma sonucunda seçildiğini hepimiz biliyoruz elbette ama marşın kabul edilme sürecine dair detaylar hakkında bilgi edinmek isterseniz, sizi yazının devamına alalım…
1. Kurtuluş Savaşı yaşanırken Milli Eğitim Bakanlığı milli bir marş ihtiyacı olduğunu söyler
23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi açılır ve ardından Milli Eğitim Bakanlığı İstiklal Savaşı’nın anlam ve önemini simgeleyecek aynı zamanda da Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının sembolü olacak bir marş için çalışmalar yapmaya başlar.
2. Bir yarışma düzenlenir ve teşvik etmesi amacıyla yarışma “ödüllü” hale gelir
Yarışma sonucunda kazanan şiirin Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin milli marşı kabul edileceği kararı alınır. Ayrıca yarışmayı kazanan kişiye dönemin şartlarına göre büyük bir meblağ olan 500 lira verileceği bildirilir.
3. Ülkede bu yarışmayı duymayan kalmasın diye büyük çaba harcanır
Milli marşa verilen önemden dolayı ülkenin birçok yerinde duyurular yapıp katılımın çok yüksek olması için yoğun çaba harcanır. Fakat savaş ortamında kısıtlı iletişim araçları ve okuma yazma oranının düşük olması beklenilen katılımın gerçekleşmemesine sebep olur. 6 ay gibi uzun bir süre verilmesine rağmen toplam 724 şiir yarışmaya aday olur.
4. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bir komisyon kurulur
O zamanki ismiyle Maarif Vekaleti şiirlerin titizlikle değerlendirilmesi için bir komisyon oluşturur. Yarışmaya katılan 724 şiir tek tek okunur ve tamamına yakını elenir. Elemeyi geçen 6 şiir ise meclis matbaası tarafından bastırılarak milletvekillerine dağıtılır.
5. Milletvekili Mehmet Akif Ersoy para ödülü olmasından dolayı katılmak istemez
Dönemin Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver para konusunun çözülebileceğini ve yarışmaya mutlaka katılması gerektiğini belirterek Mehmet Akif’e bir mektup yazar. Kahraman ordumuza diye ithaf ederek bir şiir yazan Mehmet Akif, şiiri Maarif Vekaleti’ne teslim eder. Herkesin beğendiği bu şiir diğer 6 şiirin arasına eklenir.
6. Mehmet Akif’in şiiri kazanır
Yapılan oylamaların sonucunda en beğenilen, Mehmet Akif Ersoy’un şiiri olur. Maarif Vekili Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından büyük bir coşkuyla okunan şiir salonun alkışları ve tezahüratları eşliğinde oybirliği ile 12 Mart 1921’de seçilir. Birkaç kez daha meclis kürsüsünden okunan milli marşı milletvekilleri ayakta heyecanla dinler.
7. Mehmet Akif yarışmanın para ödülünü kabul etmez
Yetkililer birkaç gün sonra para ödülünü vermek için Mehmet Akif’in kapısını çalarlar. Müsabakaya girmediğini ve paranın kendisinin hakkı olmadığını belirten Mehmet Akif Ersoy, yetkililerin parayı kasada tutamayız isterseniz siz alın ve bir yere bağışlayın demesi üzerine parayı kabul eder. Mehmet Akif yarışmadan kazandığı paranın tamamını hastanede yatan gazilere bağışlar.