Hatırlayacağınız gibi 7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırısı bölgede yeni bir savaşın başlamasına neden olmuştu. Takip eden süreçte İsrail Gazze Şeridi’ne hava saldırıları düzenlemiş, devamında ise kara harekâtına başlamıştı. İsrail’in Gazze Şeridi’ni bütünüyle abluka altına alması ve çok sayıda Filistinli sivilin hayatını kaybetmesi dünyanın dört bir yanında İsrail karşıtı protesto gösterileri düzenlenmesine neden oldu. Bununla birlikte İsrail’in Gazze saldırıları karşısında diplomatik düzeyde adım atmaktan geri durmayan ülkeler de var. Bolivya, geçtiğimiz günlerde İsrail ile diplomatik ilişkilerini kesen ülkeler listesinin ilk üyesi olurken, çok sayıda ülke İsrail’deki büyükelçilerini geri çağırmayı tercih etti. İşte İsrail ile diplomatik ilişkilerini kesen veya büyükelçilerini geri çağıran ülkeler.
1. Bolivya
Bolivya, İsrail’in Gazze saldırıları karşısında diplomatik düzeyde en sert tepkiyi veren ülkeler arasında yer alıyor. Bolivya Dışişleri Bakan Yardımcısı Freddy Mamani, 31 Ekim’de yaptığı açıklamada İsrail’in orantısız saldırılarını reddetmek ve kınamak için Bolivya hükûmetinin ilişkileri sonlandırma kararı aldığını duyurdu. Böylece Bolivya İsrail ile diplomatik ilişkilerini kesen ülkeler listesinin ilk üyesi haline geldi.
Mamani ayrıca Gazze Şeridi’ndeki ablukanın kaldırılması çağrısı yaparken, Bolivya’nın bölgeye yardım göndereceğini dile getirdi. İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lior Haiat ise İsrail ile diplomatik ilişkilerini kesen ilk ülke olan Bolivya’yı Hamas terör örgütünün yanında durup, teröre teslim olmakla suçladı.
2. Türkiye
Türkiye, İsrail’in Gazze Şeridi saldırılarının yüksek perdeden protesto edildiği ülkelerden biri. Ancak İsrail ile diplomatik ilişkilerini kesen ülkeler arasında yer almıyor. Fakat Türkiye, 4 Kasım’da Tel Aviv büyükelçisini geri çağırdığını duyurdu. Dışişleri Bakanlığı tarafından konuyla ilgili yapılan açıklamada, İsrail tarafının ateşkes çağrılarını kabul etmeyerek sivil halka yönelik saldırıları sürdürmesi ve Gazze’de yaşanan insani trajedi dikkate alınarak Tel Aviv Büyükelçisi Şakir Özkan Torunlar’ın istişarelerde bulunmak üzere Ankara’ya çağrıldığı belirtildi.
3. Şili
Güney Amerika ülkelerinin pek çoğu İsrail’in Gazze’deki saldırıları karşısında diplomatik düzeyde harekete geçmiş durumda. Şili de o ülkelerden biri. Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric geçtiğimiz günlerde İsrail’in Gazze Şeridi’nde insani alanda uluslararası hukuku ihlal etmesinin kabul edilemeyeceğini, bu nedenle Tel Aviv’deki büyükelçisini istişarelerde bulunmak üzere geri çağırdığını dile getirmişti.
4. Kolombiya
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro da İsrail’in Gazze ablukasına sert şekilde tepki gösteren liderlerden. Petro geçtiğimiz günlerde “İsrail Filistin halkına yönelik katliamı durdurmazsa orada olamayız.” açıklaması yapmış ve sosyal medya hesabından “İsrail’deki büyükelçimizi istişare için geri çağırmaya karar verdim.” ifadesini kullanmıştı.
5. Ürdün
Ürdün Dışişleri Bakanlığı, 1 Kasım’da İsrail büyükelçisini geri çağırdığını duyurdu. Bununla birlikte bakanlık tarafından büyükelçinin ancak İsrail’in savaşı durdurması ve neden olduğu insani krizi sonlandırması halinde Tel Aviv’e döneceğini ifade edildi. Ayrıca Ürdün hükûmeti İsrail’in Ürdün büyükelçisinin de aynı koşullar altında geri dönüşüne izin verileceğini duyurdu.
6. Bahreyn
Bahreyn Meclisi 2 Kasım’da Tel Aviv büyükelçisinin geri döndüğünü ve Bahreyn’deki İsrail büyükelçisinin de ülkeden ayrıldığını açıkladı.
7. Honduras
Honduras Devlet Başkanı Xiomara Castro, 3 Kasım’da sosyal medya hesabından İsrail’deki büyükelçinin geri çağrıldığını açıkladı. Castro’nun kararının gerekçesi “Gazze Şeridi’ndeki Filistinli sivil halkın yaşadığı ciddi insani durum” olarak belirtildi.
8. Güney Afrika
7 Ekim’de başlayan savaşın ardından İsrail’e diplomatik düzeyde tepki gösteren ülkelerden biri de Güney Afrika oldu. Hükûmet, geçtiğimiz günlerde İsrail büyükelçisini geri çağırdığını ve ülkedeki diplomatik misyonuna son verdiğini duyurdu. Khumbudzo Ntshavheni adlı bakan 6 Kasım’da düzenlediği basın toplantısında Tel Aviv’deki tüm diplomatları geri çekme kararı aldıklarını açıkladı.
9. Çad
İsrail ile diplomatik ilişkilerini gözden geçirme kararı alan ülkelerden biri de Çad. Hükûmet, 6 Kasım’da İsrail’deki büyükelçisini yaşanan şiddet olayları nedeniyle geri çektiğini açıkladı. Öte andan hükûmet sözcüsü tarafından yapılan açıklamada “Çad çok sayıda masum sivilin hayatını kaybetmesini kınamakta ve Filistin sorununa kalıcı bir çözüm getirecek bir ateşkes çağrısında bulunmaktadır.” ifadelerine yer verildi.
Kaynak: 1