Sanıyoruz, ‘Japonlar’ deyince sizin de bizim gibi, aklınıza ilk gelen şey onların çalışkanlıkları. Böylesine çalışkan insanlarla dolu bir toplumun, bilim ve teknolojiye olan katkısı da haliyle kaçınılmaz oluyor.
Peki ya şimdi kalkıp Japonya’ya gitseniz ve bir iş toplantısının ortasında başını masanın üzerine koyup uyuyan bir insan görseniz, onlar hakkındaki fikriniz değişmez mi? Değişir elbet; hayalleriniz bile yıkılır. Ama yapmayın, hiçbir şey sandığınız gibi değil!
Uyumamalarıyla ünlü Japonlarda “inemuri” isimli garip bir alışkanlık var
“İnemuri”, kamu alanlarında, toplu taşımada, okulda, işyerinde vb. uyuklama anlamına geliyor. Yani Japonlar istedikleri her an ve her yerde, uyumak istediğinde hiç tereddüt etmeden birazcık kestirebiliyorlar.
İnemuriden daha garip bir şey varsa: o da çalışmayı uykuya tercih eden bir toplumda; yolda, trende ayakta uyuyan insanların hiçbir şekilde yadırganmaması
Bu konuyla ilgili araştırmanın sahibi Dr. Brigitte Steger, ilk olarak 1980’lerde Japonya’ya gittiği sırada rastlamış bu tuhaf davranışa. Ve çalışkanlığıyla ünlü, uykudan uzak bir toplumda, insanların her yerde uyuyabilmek gibi bir rahatlıklarının olması bir hayli çelişkili gelmiş ona da.
Uyku vakti, tüm toplumlarda; bizde olduğu gibi karanlık çökünce uyumak; güneş doğduğunda uyanmak kadar basit değil
Japonya’da da eskiden insanlar geç yattıklarında azarlanır; alimlerse uyumayıp çalıştıkları için övgü alırmış. Yani uyku vakti konusunda kafalar biraz karışık olmuş hep. Uyuklama konusu ise üzerinde çok durulmayan bir konu olmuş daima.
Japonlar, canları istediği anda istedikleri yerde uyudukları yetmiyormuş gibi, bir de çocuklarını okula başlayana kadar kendileriyle aynı odada yatırıyorlar
Çünkü onlar, çocukların okul çağına kadar ebeveynleriyle aynı odada yatmasının, onları sosyal anlamda daha sağlam bireyler haline getireceğine inanıyorlar. Dr. Steger, belki de bu yüzden başkalarının yanında uyumayı da gayet normal karşıladıklarını düşünüyor. -Japonlar, 2011’de yaşadıkları tsunami felaketinden sonra da, büyük sığınaklarda birlikte uyuyorlardı. Bu şekilde kendilerini daha güvende hissediyorlarmış.-
İnemuri üzerine uzun araştırmalar yapan Dr. Steger, en sonunda bunun uyku olarak görülmediği sonucuna varmış
Yani bu eylem, Japonlar için ne gece uykusu anlamına geliyor; ne de öğleden sonra bir kestirme. İşin sırrı aslında kelimenin anlamında yatıyor. İnemuri, Çincede ‘orada olmak’ ve ‘uyumak’ anlamına geliyor. Uyuklayan kişi, bedensel olarak orada olduğu ve gerektiğinde katılım gösterebileceği için, inemurinin kimse için hiçbir sakıncası yok. Ne ayıp ne de günah.
Japon toplumunda ‘çalışkanlık’ büyük değer verilen bir özellik olduğu için; bir toplantıda uyuklamak da uzun saatler çalışmanın bir sonucu olarak görülüyor
Dolayısıyla tüm yorgunluğunuza rağmen o toplantıya katılmanız saygıyı hakeden bir durum. Kimseyi rahatsız etmeden, gerektiğinde toplantıya katılım göstererek mışıl mışıl uyuyabilirsiniz.
Yani onlardaki “inemuri” alışkanlığı, bizdeki “Uyumuyorum, gözlerimi dinlendiriyorum” durumuyla aynı şey değil
Çünkü inemurinin tembellikle uzaktan yakından bir ilgisi yok. Aksine kişinin sorumluluklarını yerine getirebilmesi için bir süreliğine bulunduğu ortamdan uzaklaşması hali.
Bir tavsiye: Türkiye’de denemeyiniz.
Kaynak: http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/05/160525_vert_fut_japon_isi_uyumama