Türkiye’nin caz müzik sahnesinde parıldayan bir yıldız: İlham Gençer. Müziğe olan tutkusu ve özverisiyle adından söz ettiren usta sanatçı, Türk cazının öncülerinden biri olarak kabul ediliyor. Kariyerine başladığı günden ömrünün sonuna kadar pek çok projeye imza atan İlham Gençer’in hayatı, sadece müziğe değil aynı zamanda sanata ve kültüre olan derin bağlılığıyla da dikkat çekiyor. Peki, Türkiye’de caz müziğe yön veren isimlerden biri olan İlham Gençer kimdir?
İlham Gençer kimdir?
İlham Gençer, 30 Ağustos 1925 tarihinde İstanbul’da dünyaya geldi. Henüz 5 yaşındayken annesinden aldığı derslerle müzik hayatına başlayan Gençer, evlerindeki konsol piyanoyu çalarak kendini geliştirmeye başladı. İlerleyen yıllarda Türkiye’nin ilk piyanist şantörleri arasında yer alarak caz müziğinin gelişimine önemli katkılarda bulundu.
1944 yılında Türkiye’nin ilk yerli caz grubunu kurarak, müziği daha geniş kitlelere ulaştırma konusunda öncülük etti
Caz grubunun üyeleri arasında Badi Kemal (trompet), Mehmet Akter (klarnet) ve Türkân Pasiner (vokal) bulunuyordu. Gençer, hem grubuyla hem de bireysel olarak 1949 ile 1963 yılları arasında çeşitli radyo programları gerçekleştirdi.
Sahne kariyerine The Early Brothers şarkılarını seslendirerek başlayan Gençer’e Steinway marka piyanosu eşlik ediyordu. Sanatçı bu piyanonun kendisine şans getirdiğine inanıyordu
Özellikle Atilla Dorsay ile birlikte sahne aldığı dönemde, birçok yabancı şarkıyı seslendirmişti. Televizyon yayınlarının henüz nadir olduğu bu dönemlerde, sanatçılar yabancı dillerde şarkılar seslendirerek radyoda ün kazanıyorlardı.
Usta sanatçı, TRT İstanbul Radyosu’nun açıldığı dönemde cumartesi günleri “İlham Gençer ile Tatil Gecesi” isimli bir program yapıyordu
Bu dönemde radyo müzik dünyasına yön veriyordu. Türkiye’de, sonradan şöhrete kavuşan çok sayıda ismi Gençer tanıtmıştı. Örneğin 1950’li yıllarda ABD’li şarkıcı Eartha Kitt’e “Katibim” şarkısını öğretti. Bir diğer adı da “Üsküdar’a Gider İken” olan şarkı, dünya çapında hit oldu.
1960 yılında İstanbul Şişli’de Türkiye’nin ilk özel konservatuvarı olarak kabul edilen Çatı Kulübü’nü açtı
Ayten Alpman, Ajda Pekkan, Barış Manço ve Cem Karaca gibi önemli isimleri burada ağırlayarak sahneye çıkardı. Başlangıçta pop ve caz tarzlarında performanslar sergileyen kulüp, zamanla sanatçılara kendi tarzlarında müzik yapma özgürlüğü tanımaya başladı.
Yönetmenliğini İlham Gençer’in yaptığı Los Çatikos grubuyla farklı müzik deneyleri gerçekleştiren kulüp, geçmişte Ajda Pekkan’ı da solist olarak konuk etmişti. İlham Gençer, bir röportajında “Çatı Kulübü”nün tekrar açılmasını ve 50 yıl sonra hala hayatta olan sanatçılarla programlar yapmayı planladığını belirtmişti. Ne yazık ki bu planları gerçekleşmedi.
16 dilde şarkı söyleyen Gençer, dönemin hit parçası Fransız şarkıcı Bob Azzam’ın “C’est Si Bon”unu Türkçe seslendirerek büyük bir beğeni kazanmıştı. Bu parça, Türkçe söylenmiş ilk pop şarkısı olarak kabul ediliyor.
İlham Gençer, “Zamane Kızları” şarkısıyla 1965’te ilk kez düzenlenen Altın Mikrofon yarışmasında ilk ona giren isimlerden biri oldu
“Zamane Kızları” adlı parça, müzik marketlerinde satışa sunulmak üzere 45 devirlik vinil plak formatında basılmış ve dağıtılmıştı. İlham Gençer, ilk evliliğini Ayten Alpman’la gerçekleşirdi, ikinci evliliğini ise Necla Gençer’le yaptı. Usta sanatçının çocukları Bora Gençer, Ayşe Gençer ve İlhan Gençer de tıpkı babaları gibi müzikle ilgilendi. Sanat hayatındaki 50. yılını ise 1997 yılında büyük bir coşkuyla kutladı.
İlham Gençer, 24 Mayıs 2023 tarihinde Bodrum’da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti
Kariyeri boyunca pek çok şarkı ve besteye imza atan ayrıca sayısız sanatçı yetiştiren Gençer, milliyetçi kimliğiyle tanınmış bir isimdi. Öyle ki 2008 yılında mahkeme kararıyla ismini Bozkurt İlham Gençer olarak değiştirdi. Sami Coşkun tarafından kaleme alınan “Sanatta ve Siyasette İlham Gençer” adlı biyografi ile usta sanatçının hayatı geniş bir kitleye ulaştı.
