ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Edebiyat » Homo Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi’nden 11 Rahatsız Edici Alıntı

Homo Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi’nden 11 Rahatsız Edici Alıntı

Gülşah Özgen Yazar: Gülşah Özgen
11 Kasım 2016
Kategori: Edebiyat, Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

“Hayvanlardan Tanrılara” kitabının yazarı, Yuval Noah Harari, insan bilimleri ve tarih konusunda uzmanlığa sahip bir akademisyen. Türkçeye çevrilen ilk kitabı “Homo Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi”nin her cümlesi çarpıcı, nihai sorulara birer cevap. Aslında biraz da rahatsız edici. Ama diğer yandan da hislerin kelimelere dönüşmüş hali diyebiliriz. Jared Diamond, James Gleick, Matt Ridley ve Robert Wright’ın eserlerine aşina, evrimin ve modern hayatın sorularını merak edenler için buluştuğumuz nokta tam da burası.

Ama bahsettiğimiz konu sadece bir ‘kaynak’ değil. Mesela, sizin şaşkın gözlerinizle göz göze gelip, cevapların tatminliğini yaşadığınızı görebiliyor. Cümlelerinin her biri birer tirada dönüşürken, geçmişi günümüze uyarlayıp örneklendirme yaparak her şeyi açıklamak istiyor. Homo Sapiens’i biz insanların ataları olarak tanımlamış 76 doğumlu, Filistinli yazar. İnsanların hayvanlardan farkını, nasıl dünyaya hükmedebildiğimizi, paranın değeri gibi kurgusal boyuta getirdiğimiz inançlarımızı basit bir dilde anlatmak istemiş.

İnanışlar, izm’ler, millet, yasa ve yazarın söylemleri bir filozofun sözünü anımsatır: “Keder ile hiçlik arasında bir seçim yapacak olsam, ben kederi seçerdim.” Yani, siz arzu ettiğiniz tüm deneyimlere sunacak bir makineye bağlı olsanız ve bunu bilmiyor olsaydınız, gerçek hayatta yaşayacağınız deneyimlere tercih eder miydiniz?

İyi okumalar…

1. “Aramızdaki fark bireysel seviyede değil, toplumsal seviyededir, Homo sapiens’in yani bizim dünyaya hükmedebilme sebebimiz uyumlu şekilde ortaklık kurabilmemizdendir.”

yuval-noah
“Bunu insan türü dışında açıklayalım; arıların tek düze işbirliğinde bahsederken herhangi bir olay karşısında savunma olarak, kraliçe arıyı idam edip komünist işçi sınıfı arılar ve sosyal bir toplum oluşturmasını bekleyebilir miyiz?”

2. “Evrende hiçbir tanrı, millet, para, insan hakkı, yasa ve adalet insanların ortak hayal gücü dışında var olmaz. Ne demek bu? Uyduruyoruz! Her şey tamamen bizim hayal gücümüzle var oluyor.”

homo-sapiens
Yani, nesnel olmayan, gerçekliğin dışında hatta ‘uydurduğumuz hikayeler’ olarak yaklaştığı bu kavramları öylesine benimsediğimiz, bağlandığımız ve en önemlisi inandığımız için yazarın kışkırtıcı açıklamaları yerinizde oturmayı zorlaştırıyor. Yine nesnel gerçekliği bulunmayan para için yaptığı çıkarımları/tanımlamaları günümüze uyarlıyor.

3. “İnsanlar neden paraya inandı? Cevabı çok basit. Çünkü komşum inanıyordu. En önemlisi kralım da buna inanıyordu.”

yuval-noah-2
İnsanların ortak hayal gücüne dayanan zihinsel devrimden biriydi. Kurgusallaştırılan bu değerin ortak paydada birleşip, birbirini tanımayan insanların bile güveneceği tek sistem para sayesinde olduğudur.

4. “Biyolojik açıdan her şeyi yapabiliyorken kurgusal kültürün oluşumuyla bu durum kısıtlanır.”

yuval-noah-ted
“Hindu inanışının temelinde -günümüzdeki bir çok inanış gibi- temizlik ve kirlilik yatar. Öyle ki bu inanış, kirli olan her şey kötü temiz olan her şey güzel anlatımıyla basitçe açıklanır. Siyahileri beyazlardan ayıran tek şey dış görünüşü olmasına rağmen ‘kirli’ temsilini onlar üstlenir, beyazlar ise ‘temiz’i temsil ederken sadece bu tesadüfi çıkarım sayesinde hiyerarşinin üst kademesinde yerini alır.” Yazar buna kısır döngü demiş. Bu farklılıklar erkek-kadın ilişkisinde de bir geçiş olarak görüyor.

5. “Dünyanın dört bir yanındaki insanlar Fransız Devrimi’nden bu yana eşitlik ve bireysel özgürlüğü temel değerler olarak görmeye başladılar, ki bu değerler aslında birbiriyle çelişir.”

yuval-noah-6
Günümüzde Amerika politikası da bu çelişkiyle işliyor ve örnek şu; fakirlere, yardıma muhtaç insanlara yapılan yardım vergilerimizle ödenirken bunu neden okula gönderdiğimiz çocuklar için harcayamıyoruz? Bu da paramı istediğim gibi harcayamamama neden olur ve çelişkinin doğduğu yer tam da burasıdır.

6. “Para sayesinde birbirini hiç tanımayan ve güvenmeyen insanlar etkin işbirlikleri yapabilirler.”

yuval-noah-8
Para, insanlar tarafından yaratılmış ve neredeyse tüm kültürel farkları aşabilen tek güven sistemidir, ayrıca din, cinsiyet, ırk, yaş ve cinsel yönelim üzerinden ayrımcılık da yapmaz.

7. “Para dışında ayrımcılık, anlaşmazlık ve nifak kaynağı olarak görülen dindir. İnsanlığı para ve imparatorluklarla birlikte en iyi birleştiren üçüncü şey olarak sayılabilir.”

yuval-noa
Din, insanüstü düzene olana inanca dayanan bir insani değerler ve normlar sistemi olarak tanımlanabilir. Mesela futbolun bir din olmadığını açıklayacaksak, -istek ya da uzlaşılardan bağımsız bir düzen dediğimiz için- pek çok kuralına, usulüne ve hatta bazen tuhaf ritüellere karşın herkes insanların futbolu icat ettiğini bilir. FIFA isterse kaleyi büyütebileceğini ya da ofsaytı da kaldırabileceğini bilir.

8. “İnsanlar yıllar boyunca aşkı bulmak isterler ama bulduklarında da nadiren hoşnut olurlar. Bazıları partnerlerinin kendilerini bırakacağından endişe eder, bazıları da razı olduklarından daha iyisini bulabileceğini bilirler.”

yu-no
Bu yüzden de insan hep doyumsuz ve huzursuzdur. Öte yandan bu istenilen şeyleri başaran insanları tanımışızdır.

9. “Gautuma’ya yani ‘aydınlaşmış kişi’ ve Budist geleneğine göre, arzular acı çekmeye sebep olur, acı çekmekten tamamen kurtulmanın tek yolu da arzu duymaktan tamamen kurtulmaktır.”

sid-gua
Siddharta Gautuma, MÖ 500 yılları civarında, Himalaya krallığının tek varisiydi. 29 yaşında evden kaçtığında aradığı ‘acılardan’ kurtulmaktı. Özgürleşmekti. Tatmin olmaktı. Bunu, ‘Acı vardır, acıdan nasıl kaçabilirim.’ ile zihnin eğitilebileceğini bilmiştir.

10. “Ama budizm ve diğer modernite öncesi dinler de tanrıya ibadet etmekten asla tamamen kurtulamadılar. Hatta Nirvanaya ulaşamadıkları gibi büyük bölümü dünyevi başarıların peşinde koşarak geçirdiler.”

budizm-budist
Bunlar, acı çekmekten tamamen kurtulma becerisine sahip olmasına rağmen hâlâ bu sefalet döngüsünden çıkamamış sayısız insana yardımcı olmak için bu özgürleşme hamlesinden vazgeçen varlıklardı.

11. “Tarihin altın kurallarından biri, geriye dönüp bakınca bariz olarak görünen şeyin olay esnasında son derece belirsiz olmasıdır.”

President-Barack-Obama
Bu, günümüzde de aynıdır. Küresel ekonomik krizden çıktık mı, yoksa daha kötüsü mü gelecek? Çin süper bir güç olana de büyüyecek mi? ABD hegemonyasını kaybedecek mi? Bütün bu durumlar için çok güçlü argümanlar geliştirebilir ama asla emin olamayız.

Paylaş229TweetleGönder
Gülşah Özgen

Gülşah Özgen

İleri
Bas Pedalı Bak Gökyüzüne: İstanbul’un En İyi 11 Bisiklet Topluluğu

Bas Pedalı Bak Gökyüzüne: İstanbul'un En İyi 11 Bisiklet Topluluğu

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?
Yaşam

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası
Seyahat

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Teknoloji - Bilim

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey
Yaşam

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı
Ekoloji

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?
Sağlıklı Yaşam

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti
Seyahat

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi
Film

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?
Ekoloji

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin
Yaşam

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

11 Eylül 2025
Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

11 Eylül 2025
Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

10 Eylül 2025
Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

10 Eylül 2025
Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

10 Eylül 2025
Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

9 Eylül 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu