Birkaç sene önce tüm dünyayı sarsan Covid-19 salgınından sonra en ufak bir hastalık haberi insanlara korku salıyor. Çin’de insan metapnömovirüsü (HMPV) vakalarındaki artış da geniş çapta endişe yaramaya başladı. Sosyal medyadaki insanlar, HMPV ve influenza A vakaları sonucu hastanelerin dolup taştığını öne sürüyor. İnsan Metapnömovirüsü (HMPV), özellikle çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler arasında hızla yayılıyor. 2001 yılında keşfedilen bu virüs, soğuk algınlığı benzeri semptomlarla başlasa da, bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. İşte HMPV virüsü hakkında bilmeniz gerekenler, nasıl bulaşıyor, belirtileri ve korunma yolları neler?
HMPV virüsü nedir?
İnsan Metapnömovirüsü (HMPV), ilk kez 2001 yılında tanımlanmış, soğuk algınlığı benzeri semptomlara yol açan bir solunum yolu enfeksiyonu. Respiratuar sinsityal virüs (RSV) ailesine ait olan HMPV, özellikle bağışıklığı zayıf bireyler, yaşlılar, kronik hastalığı bulunanlar ve küçük çocuklar için risk oluşturuyor. Virüs genellikle öksürük, ateş, burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve boğaz ağrısı gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Daha ciddi durumlarda bronşit veya zatürre gibi akciğer enfeksiyonlarına yol açabilir.
HMPV nasıl bulaşır?
Virüs, genellikle damlacık yoluyla bulaşıyor. Hasta bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya temas ettiği yüzeylere dokunulması yoluyla sağlıklı bireylere geçebilir. HMPV, kış ve ilkbahar aylarında daha yaygın olmakla birlikte, kalabalık yaşam alanlarında hızlı bir şekilde yayılabilir.
HMPV salgını
Çin’de son dönemde HMPV virüsü vakalarında artış yaşanıyor, bu durum özellikle çocuklar arasında dikkat çekiyor. Pekin yönetimi, artışı mevsimsel bir dalgalanma olarak değerlendirirken, yerel sağlık otoriteleri kişisel hijyen ve maske kullanımı gibi önlemler alınması gerektiğini vurguluyor. Hastanelerde artan hasta yoğunluğu ve sosyal medyada yayılan görüntüler, COVID-19 pandemisini hatırlatır bir tablo yarattı. Ancak uzmanlar, HMPV’nin uzun yıllardır bilinen bir virüs olduğunu ve SARS-CoV-2 gibi yeni bir tehdit oluşturmadığını belirtiyor.
Diğer ülkelerdeki durum ise daha sakin seyrediyor. Hindistan ve Birleşik Krallık gibi ülkeler HMPV’nin bilinen bir virüs olduğuna dikkat çekerek, bu artışın küresel bir sağlık krizine yol açmayacağını vurguluyor.
HMPV enfeksiyonunun belirtileri genellikle hafif seyretse de bağışıklık sistemi zayıf bireylerde ciddi solunum yolu sorunlarına neden olabilir. Yaygın belirtiler şunlardır:
Öksürük
Ateş
Burun akıntısı veya tıkanıklığı
Boğaz ağrısı
Nefes darlığı
Halsizlik
Ciddi vakalarda bronşit, zatürre veya kronik akciğer hastalıklarının alevlenmesi gibi komplikasyonlar görülebilir.
HMPV nasıl teşhis edilir?
HMPV teşhisi genellikle doktor muayenesi ve solunum yolu örneklerinin laboratuvar analizleri ile yapılır. Burundan veya boğazdan alınan sürüntü örnekleri, virüsün varlığını belirlemek için kullanılabilir. Ancak, belirtileri diğer solunum yolu hastalıklarıyla benzer olduğundan, kesin teşhis için ileri testlere gerek duyulabilir.
HMPV tedavisi nasıl yapılır?
HMPV virüsü için spesifik bir tedavi veya aşı yok. Tedavi, semptomların hafifletilmesi ve hastanın genel durumunun desteklenmesine odaklanıyor. Önerilen tedavi yaklaşımları şunlardır:
Ateş ve ağrılar için ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler (örneğin parasetamol).
Bol sıvı tüketimi ile vücut direncinin artırılması.
Dinlenme ve stresten uzak bir ortam sağlanması.
Solunum sıkıntısı çeken hastalar için oksijen desteği veya nebülizatör tedavisi gerekebilir.
Ciddi komplikasyonlar yaşayan hastalar, hastaneye yatırılarak daha ileri tedavi alabilir.
HMPV enfeksiyonlarından korunmak için alınabilecek önlemler, diğer solunum yolu enfeksiyonları için uygulanan genel önlemlerle benziyor:
Elleri düzenli olarak en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkamak.
Hasta bireylerle temastan kaçınmak.
Maske kullanımı ve sosyal mesafeye dikkat etmek.
Öksürük ve hapşırık sırasında ağız ve burnu kapatmak.
Kalabalık alanlardan mümkün olduğunca uzak durmak.
Bağışıklık sistemini güçlü tutmak, enfeksiyon riskini azaltmak için önemli.
HMPV ne zaman geçer?
HMPV virüsü enfeksiyonunun süresi kişiden kişiye değişmekle birlikte, çoğu vaka 1-2 hafta içinde kendiliğinden iyileşiyor. Ancak bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde veya ciddi komplikasyonlar geliştiğinde iyileşme süresi uzayabilir.
