Hirsutizm; bazı kadınlarda fazla miktarda, koyu renkli ve kalın tüylerin uzamasına neden olan bir durumdur. Çoğu kadının yüzünde ve vücudunda ince, solgun tüyler vardır, ancak bu tüyler bazen daha kalın ve daha belirgin olabilir. Hirsutizm; özellikle göğüs, sırt, yüz, alt karın gibi bölgelerde aşırı kıllanmaya neden olur. Aşırı tüylenme; vücudun, olması gerekenden fazla miktarda testosteron ve erkeklik hormonu salınımından kaynaklanır. Bu durum genellikle ergenlik çağında başlar ve vücuttaki yaygınlığı yaşla birlikte, özellikle de menopozdan sonra artar. Peki hirsutizm nedir, nasıl tedavi edilir? Detaylara birlikte bakalım.
Aşırı tüylenmenin en temel nedeni testosteron hormonunun fazla salınmasıdır. Bu hormon yüksek düzeyde salındığında vücutta başka değişikliklere de neden olabiliyor
Hirsutizmden müzdarip bir kadın, aşırı tüylenmenin yanı sıra, başka belirtiler de yaşayabilir:
- Sesin kalınlaşması
- Akne oluşumu
- Saç dökülmesi
- Meme boyutunda küçülme
- Kas kütlesinde artış görülmesi
- Klitoriste büyüme
Hirsutizm, bazı tıbbi problemlerden kaynaklanıyor olabilir
Aşırı tüylenmeye neden olabilecek hastalıklardan bazılarını sıraladık.
- PKOS (Polikistik over sendromu)
- Yumurtalıklarda ya da adrenal bezde bulunan tümörler
- Yumurtalıklardaki kistik yapılar
- Hipofiz bezi hastalıkları
- Tiroid sorunları
- Böbrek üstü bezi hastalıkları
- Bazı ilaçlar
- Cushing sendromu
Hirsutizm için risk faktörleri nelerdir?
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı etkenler hirsutizm için risk faktörü oluşturabilir:
- Kalıtsal özellikler: Aileden gelen ve hormonlarınızı etkileyen bazı durumlar hirsutizme neden olabilir.
- Irk: Akdeniz, Güney Asya veya Orta Doğu kökenli kadınların aşırı tüylenmeye sahip olma olasılığı daha yüksektir.
- Obezite: Fazla kilo, vücudunuzun daha fazla testosteron üretmesine neden olabilir bu da aşırı tüylenmeye yol açabilir.
Hirsutizm, kadınları psikolojik olarak olumsuz etkileyebilir
Aşırı tüylenme, bazı kadınlarda depresyona neden olabiliyor. Hirsutizmden muzdarip olan birçok kadın, aşırı tüylenme nedeniyle öz güven problemi yaşadığını bildiriyor. Epilasyon zaman alıcı, pahalı ve sinir bozucu olabileceğinden, birçok kadın epilasyon sürecini etkili bir şekilde yönetemiyor. Bu durum, uzun vadede kişiye psikolojik bakımdan zarar vererek duygusal bir yüke dönüşebiliyor. Hirsutizm genel olarak, üreme çağında olan kadınların yaklaşık % 5-8 kadarını etkiliyor.
Hirsutizm, çok fazla soruna neden olsa da tedavi edilebilir
Hirsutizm tedavi edilirken, endokrin bozukluğunun düzeltilmesi ve androjenin kıl folikülleri üzerindeki etkilerinin azaltılması hedeflenir. Aşırı tüylenme, endokrin bozukluğundan kaynaklanan bir durum değilse tıbbi tedaviye gerek duyulmaz.
Hirsutizm tedavi yöntemleri
Hirsutizmden kurtulmak için tıbbi tedavilerin yanında alternatif tedavi yöntemleri de vardır. Bunlardan bazıları kilo kaybı, epilasyon yöntemleri ve bazı ilaçlar olabilir.
1. Diyet
Aşırı tüylenmeden kurtulmak için ilk adım kilo vermek olacaktır. Eğer fazla kilonuz varsa, vücut ağırlığınızın %5’ini kaybetmek bile androjen seviyelerini düşürebilir. Bu da, kıllanmanın azalması ile sonuçlanır.
2. Epilasyon
Fazla tüyleri fiziksel olarak gidermek veya hafifletmek için uygulanabilecek yöntemlerden biri de epilasyondur. Hafif hirsutizm, epilasyon gibi çeşitli tekniklerle tedavi edilebilir. Bu teknikler sorunun kaynağını değil, sadece aşırı kıllardan kurtulmayı ele alır.
- Tıraş, epilasyon için güvenli ve etkili bir yöntemdir ancak günlük seanslar gerektirebilir.
- Tüy dökücü maddeler ve ağda, tüyleri almak için kullanılabilir. Ancak bu ürünler, bazı kadınlarda cilt hassasiyetine neden olabilir.
- Elektroliz, kıl köklerine çok ince bir iğne sokarak elektrik akımı verme işlemidir. Bu işlem teker teker her kıl kökü için yapılır ve kıl kökünü zayıflatır. Bu yüzden elektroliz, küçük alanların tedavisi için uygun bir tedavi yöntemi olsa da, daha büyük alanlar birden fazla seansla ve uzun zamana yayılarak tedavi edilebilir. Tedavi güvenli ve etkilidir, ancak ağrılı olabilir ve genellikle pahalıdır.
- Lazer epilasyon, pahalı olmasına rağmen elektrolizden daha etkili, daha hızlı ve daha az ağrılıdır. Özellikle açık tenli ve koyu tenli kişilerde, genellikle kıl büyümesini kalıcı olarak azaltabilir. Olumlu bir sonuç elde etmek için, yaklaşık 4 ila 6 hafta arayla, 4 – 6 seansa gerek duyulur. Aynı zamanda, yeniden büyüyen daha küçük ince tüyleri çıkarmak için her 6 ila 12 ayda bir bakım tedavilerine ihtiyaç duyulabilir.
- Kremler; kadınlarda istenmeyen yüz kıllarının büyümesini yavaşlatmak için kullanılabilen bir tedavi yöntemidir. Göze çarpan sonuçlar yaklaşık 6 – 8 hafta sürer. Krem kesildiğinde ise, yaklaşık 8 hafta sonra kıllanma durumu önceki seviyelerine döner. Bazı kremler cildin kızarmasına neden olabilir. Kremi yüzün daha geniş bir bölgesine uygulamadan önce, küçük bir cilt bölgesine uygulayarak bu yan etkiyi test edebilirsiniz.
3. İlaçlar
Hirsutizm tedavisi için çeşitli ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçlar vücut kıllarının miktarını azaltabilir, yeni kılların büyümesini durdurabilir ve mevcut kılların büyüme hızını ve kabalığını azaltabilir. Bu ilaçların çoğu, iyileşme saptanmadan önce en az altı ay boyunca alınmalıdır. İlaçlar, tüm kadınlarda aynı derecede etkili değildir.
- Doğum kontrol hapları, androjen düzeylerini düşürür. Genellikle hirsutizm tedavisi için ilk tercihtir. Hirsutizmli kadınların yüzde 60 ila 100’ü bu ilaçları aldıklarında iyileşme görürler.
- Antiandrojenler, androjen üretimini doğrudan azaltan veya androjenlerin kıl folikülü üzerindeki etkisini yok eden ilaçlardır. Bu ilaçlar doğum kusurlarına neden olabilir. Bu yüzden, antiandrojen alan ve cinsel açıdan aktif kadınlar için etkili bir doğum kontrol yöntemi gereklidir.
Listemiz bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. Eğer aşırı tüylenme sorununuz olduğunu düşünüyorsanız, mutlaka bir uzman hekime muayene olmanızı öneririz. Hormon düzeyleriniz ve kan tahlil sonuçlarınız neticesinde doktorunuz sizin için en uygun tedavi yöntemine karar verecektir.