Ailemizdeki genlerin çeşitliliği bizim genlerimizin oluşumunda da son derece önem taşıyor. Anne babadan çocuğa geçen gen başta fiziksel özellikler olmak üzere, bireyin biyolojisinde de etkili. Bazen genetik kodlama ya da çeşitli hastalıklar nedeniyle kişilerin fiziksel görünümü diğerlerinden farklı olabiliyor. Gözleri farklı renklerde olan insanları ya da cildinde farklı renk türleri olan insanları görmüşsünüzdür. Bazı ünlülerden de aşina olduğumuz bu renk farklılığı anatomide heterokromi olarak adlandırılıyor.
Heterokromi, Heterochromia’nın Türkçesi. Hetero ve chromia kelimelerinden oluşuyor. Hetero farklı, chromia ise renk anlamına geliyor
Fraklı renkler anlamına gelen bu sözcük, genellikle farklı renklerdeki gözler için kullanılıyor. Nadiren saçlarda ya da ciltte de renk farklılıkları olabiliyor
Heterokromi melanin (pigment) fazlalığı ya da eksikliği sonucu oluşuyor. Bu kalıtsal olabiliyor ya da genetik mozaizm, kimerizm, hastalık, travma gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkabiliyor
Peki bu eşsiz görünüm nasıl oluşuyor?
Göze rengini melanin veriyor. İristeki melanin miktarı gözün; mavi, yeşil ya da kahverengi olmasını sağlıyor. En çok melanin kahverengi gözlerde bulunuyor, en az melaninse mavi gözlülerin irisinde bulunuyor. Bu durum kişinin görüşünü engellemiyor ve bir hastalık değil. Bunun yanı sıra bu durum sadece insanlarda değil, hayvanlarda da görülebiliyor.
Genellikle, kalıtsal bir hastalıktan ya da sendromdan kaynaklanıyor. Ancak pek çok farklı nedenle de ortaya çıkabiliyor. Heterokrominin çeşitleri ise şu şekilde sınıflandırılıyor;
– Tam Heterokromi: Bu heterokromi türünde iki göz birbirinden tamamen farklı renkte olabiliyor. Genellikle bir göz maviyken diğer göz; kahverengi, yeşil ya da siyah olabiliyor.
– Bölgesel Heterokromi: Parçalı heterokromide ise irisin bir kısmı farklı renkte oluyor ve iris ortadan bölünmüş gibi gözükebiliyor. Öte yandan tam bir bölünme görüntüsünün yanı sıra gözde farklı renkte bir “leke” varmış gibi de görünebiliyor. Bölgesel heterokromi insanlarda son derece nadir görülüyor, nüfusun yaklaşık yüzde 1’inde bulunuyor.
– Merkezi Heterokromi: Merkezi heterokromide irisin merkezi gözün geri kalanından farklı bir renkte oluyor. Genellikle mavi gözlülerde ortada altın sarısı olarak gözlenebiliyor.
Heterokromiye hayvanlarda insanlara oranla daha fazla rastlanıyor. Özellikle kedilerde hemen hemen her çeşit hetrokromiye rastlanıyor
Kaynak: 1