Ülkemiz maalesef hayvan hakları konusunda diğer dünya ülkelerinden çok geride bir portre sergiliyor. Her geçen gün hayvan ölümlerinin arttığı, işkencenin sadece para cezasıyla üstünün kapatıldığı, tecavüz vakalarının sonuçsuz kaldığı, hesap sorulmaksızın cana ve yaşama nefretin büyüdüğü bir toplum olmaya başladık. Dünyada FBI dahi hayvana şiddet vakalarını özel olarak mercek altına alıp potansiyel suçlu gözüyle bakarken ülkemizde göz göre göre dalga geçer gibi yaptırımların uygulanması biz hayvanseverleri çok üzüyor. Hayvan haklarının ihlali ise birçoğumuzun yine kulaklarını tıkadığı konulardan.
İşte bu yüzden hayvanseverlerin ve derneklerin önderliğinde hazırlanan yasa tasarısı kabul edilmeli, hayvana işkence kabahatlerden çıkarılıp suç kategorisine alınmalıdır. Böyle güzel günlerin ümidini taşıyıp mevcut durumda hayvanlarımızı korurken 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun maddelerini bilmek de önem taşıyor. Özellikle anında müdahale edip şikayetçi olabilmek için lehimize kullanabileceğimiz bazı maddeleri derledik.
1. “Site yönetimleri, resmi özel kuruluşlar veya şahıslar sokaktaki sahipsiz hayvanları toplayamaz, bulunduğu yerden alamaz, başka yere götüremez. Bu durumlarda şikayetçi olunuz.”
İlgili madde: 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu Madde 20 – (1): Sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanlar aşağıdaki esaslara göre toplatılır: a) Belediyelerde sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların toplatılması için ihtiyacı karşılayacak bir toplama ekibi kurulur. b) Belediyeler tarafından, hayvan toplama ekiplerinin kurulması, bu kişilerin ehil kişilerden oluşması ve dönemsel olarak sorumlu veteriner hekimce eğitime tutulmaları sağlanır.
2. “Belediyeler sahipsiz hayvanları tam teşekküllü koşullarda tedavi ettirmek, hastane kurmak veya tedavileri için hizmet alımı yapmak zorundadırlar.”
İlgili madde: 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu Madde 4: Hayvanların korunmasına ve rahat yaşamalarına ilişkin temel ilkeler şunlardır: a) Bütün hayvanlar eşit doğar ve bu Kanun hükümleri çerçevesinde yaşama hakkına sahiptir. Sahipsiz hayvanların da, sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir. j) Yerel yönetimlerin, gönüllü kuruluşlarla işbirliği içerisinde, sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların korunması için hayvan bakımevleri ve HASTANELER kurarak onların bakımlarını ve TEDAVİLERİNİ sağlamaları ve eğitim çalışmaları yapmaları
3. “Belediyeler gönüllülere bakımevlerine giriş yasağı koyamazlar. Sahipsiz hayvanlara yönelik çalışmalarda gönüllülerle birlikte çalışmak zorundalar. Yasada 7 yerde bu hüküm yer almaktadır. Uygulamayan belediyeleri şikayet ediniz.”
İlgili madde: 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu Madde 7: (1) b) Geçici bakımevine gelen hayvanları öncelikle Ek-2 deki Sahipsiz Hayvan Kayıt Defterine kaydederek müşahede altına almakla, gerekli tedavilerin yapılmasını, kısırlaştırıp aşılanmasını ve işaretlenmesini müteakip alındığı ortama bırakmakla, geçici bakımevlerine gelen hayvanların sahiplenilmesi için yerel hayvan koruma görevlileri ve gönüllü kuruluşlar ile işbirliği yapmakla, ç) Bölge ve mahallerindeki, özellikle köpekler ve kediler olmak üzere, sahipsiz hayvanların bakımları, aşılarının yapılması, işaretlenmesi ve kayıtlarının tutulmasının sağlanması, kısırlaştırılması, alındığı ortama geri bırakılması ve sahiplendirilmelerinin yapılması için hayvan geçici bakımevlerine gönderilmesi gibi yapılan tüm faaliyetlerde yerel hayvan koruma görevlileri ve gönüllü kuruluşlar ile belediye veteriner hekimlerinin koordinasyonunun sağlanmasıyla görevli ve sorumludur.
4. “Belediyelerden gönüllülerle birlikte besleme odakları kurmasını, hayvanların devletin ve kanunların koruması altında olduğu, onlara zarar vermenin cezaya tabi olduğunu içeren UYARI ve YASAL BİLGİLENDİRME TABELALARI koymalarını ve besleme yapan gönüllülere mama desteği vermesini talep ediniz. Vermeyen belediyeleri şikayet ediniz.”
İlgili madde: 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu Madde 21: (1) Toplanılan sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanlar aşağıdaki esaslara göre bakılır: d) Geçici bakım evlerinde on gün sure ile gerekli duyurular yapıldığı halde sahiplendirilemeyen hayvanlar kontrolleri, aşıları ve tıbbi müdahaleler ile kısırlaştırılmaları yapıldıktan ve operasyon yaraları kapandıktan en az yedi gün sonra kayıt altına alınıp, müdahale görmüş olduklarını gösteren işaretleri üstlerinde olacak şekilde veteriner hekimin onayıyla alındıkları ortama geri bırakılır. Bu ortamlarda belediyeler, GÖNÜLLÜ KURULUŞLARLA BİRLİKTE BESLENME ODAKLARI kurar ve hayvanların beslenmesine yardımcı olur.
5. “Bakım evi olmayan belediyeler hayvan toplayamazlar. Çünkü kısırlaştırma veya tedavi dışında toplama yasada yoktur.”
İlgili madde: 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu Madde 21: (1) Toplanılan sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanlar aşağıdaki esaslara göre bakılır: d) Geçici bakım evlerinde on gün sure ile gerekli duyurular yapıldığı halde sahiplendirilemeyen hayvanlar kontrolleri, aşıları ve tıbbi müdahaleler ile kısırlaştırılmaları yapıldıktan ve operasyon yaraları kapandıktan en az yedi gün sonra kayıt altına alınıp, müdahale görmüş olduklarını gösteren işaretleri üstlerinde olacak şekilde veteriner hekimin onayıyla ALINDIKLARI ORTAMA geri bırakılır. Bu ortamlarda belediyeler, gönüllü kuruluşlarla işbirliği içerisinde besleme odakları kurar ve hayvanların beslenmesine yardımcı olur.
6. “Hayvanlar ormanlara veya ıssız alanlara, yaban hayatı yaşam alanlarına bırakılamaz. Kısırlaştırılmak veya tedavi etmek, aşılarını yapmak için aldıktan sonra tekrar aynı yere bırakmayan, ormanlara köpek atan belediyeleri şikayet ediniz.”
İlgili madde: 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu Madde 21: (1) Toplanılan sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanlar aşağıdaki esaslara göre bakılır: d) Geçici bakım evlerinde on gün sure ile gerekli duyurular yapıldığı halde sahiplendirilemeyen hayvanlar kontrolleri, aşıları ve tıbbi müdahaleler ile kısırlaştırılmaları yapıldıktan ve operasyon yaraları kapandıktan en az yedi gün sonra kayıt altına alınıp, müdahale görmüş olduklarını gösteren işaretleri üstlerinde olacak şekilde veteriner hekimin onayıyla ALINDIKLARI ORTAMA geri bırakılır. Bu ortamlarda belediyeler, gönüllü kuruluşlarla işbirliği içerisinde besleme odakları kurar ve hayvanların beslenmesine yardımcı olur.
7. “Belediyeler tarafından yapılan ilaçlı toplamalarda ekibin başında veteriner hekim de bulunmalıdır. İlaçların veteriner tarafından verildiği söylense de yasada veterinerin de uygulayan ekibin yanında olması gerektiği yazmaktadır.”
İlgili madde: 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu Madde 20: (1) (d): Sahipsiz hayvanlar öncelikle kafes ve ağ ile yakalanır. Bu metotlarla yakalamanın mümkün olmadığı durumlarda yakalama sopasıyla da yakalama yapılabilir. Uyuşturucu tüfek uygulamaları ile yakalama ancak veteriner hekim kontrolü altında yapılır.