RANT RANT RANT. Ülkece bir rant sevdası, bir gelişme büyüme sevdası uğruna akıl almaz bir sapkınlıkla ilerliyoruz. Her gün farklı bir doğa ya da tarihi güzelliğimizi bu rant sevgisi yüzünden yitiriyoruz. Anlık hırslarımız, tutkularımız yüzünden belki farkında olarak belki olmadan katlediyoruz. Bunun son örneklerinden biri de güzeller güzeli Hasankeyf. Elveda güzel şehir koruyamadık seni elvedaaa…
Medeniyetlerin ilk ortaya çıktığı Mezopotamya’da yer alan Hasankeyf’in kimler tarafından kurulduğu bilinmiyor.
Kentin kurulduğu kayaların yaklaşık 100 binlerce yıllık akarsu aşındırması sonucu ortaya çıktığı tahmin ediliyor.
Hasankeyf farklı topluluklarca farklı isimlerle anılıyor. Süryanice Hesna Kepha, Arapça’da Hisn Kafya ve Osmanlılarda’da Hasankeyf olarak geçiyor.
Antik kentin çevresinde yaklaşık olarak 6 bine yakın mağara bulunuyor.
Arkeologlara göre bir sığınak olan kentin bilinen tarihi M.Ö. 8. yüzyıla dayanıyor.
Tarih boyunca Hasankeyf, Mezopotamya’ya hakim konumu ve içerisinden geçen nehirleri yüzünden çeşitli kavimlerin paylaşamadığı bir şehirdi.
M.S. 1. yüzyılda Bizanslılarla Sasaniler arasında el değiştiren şehir. Daha sonra yaklaşık 350 yıl gibi bir süreyle Bizans hakimiyetinde kaldı.
Bu güzel ve önemli şehir daha sonra sırasıyla Emevi, Abbasi, Hamdani, Mervani, Artukl, Eyyubi ve Osmanlı hakimiyetine girdi.
Hasankeyf altın çağını Artukluların başkenti olarak yaptığında kazandı. Dönemin önemli ticaret yollarından olan Dicle Nehri sayesinde ticari olarak Bağdat, Şam gibi şehirlerle yarışır duruma geldi.
Kentin bir dünya ortak mirası olarak adlandırılmasındaki en önemli özellik, bir sürü işgale rağmen her işgalci uygarlığın kendinden öncekinin üzerine koyarak şehri daha da güzelleştirmesi.
Doğal yollarla oluşmuş 6 bine yakın mağarının haricinde şehirde dev bir kale, kale üzerinde Eyyübilere ait Ulu Cami, Büyük Saray ve Küçük Saray bulunuyor.
Aynı zamanda Asurlular zamanından kaldığı tahmin edilen Taş Köprü, Eyyubi Sultanı tarafından yaptırılan El-Rızk Camii, Sultan Süleyman Camii, Eyyübilere ait Koç Camii, Hasankeyf’in sembollerinden ve Akkoyunlulara ait tek eser olan Zeynel Bey Türbesi bu eserlerin başlıcalarını oluşturuyor.
Hasankeyf, Hristiyanlık ve İslamiyet açısından da hatırı sayılır bir öneme sahipti. Tarihinde başpiskoposluk olarak önem kazanan şehirde, İslamiyet açısından da Mezopotamya’da yapılan ilk camiler bulunuyor.
Ilısu Barajı çalışmaları kapsamında son gördüğümüz görüntüler hepimizi çok üzdü.
Baraj yapmak için bütün çevreyi katledip antik kenti dinamitlerle uçurmaya değdi mi bilemiyoruz ama üzülüyoruz.
Baraj tamamlandığında ilk çağlardan beri yerleşim alanı olan bölgede İran, Arap Yarım Adası, Kafkaslar ve Anadolu arasındaki geçişi sağlayan pek çok geçit sular altında kalacak. Bu yüzden insan türünün kökenleri, tarımın başlangıcı ve çok sayıda medeniyetin kalıntıları da sular altında kalmış olacak.
1. Sosyal medya da duruma tepkisiz kalmadı.
Tam 12 bin yıl
Depremlere dayandın
Sellere savaşlara
Hatta sayısız istilaya..
Şimdi ise kurban edildin
3 kuruşluk rant'a..
(Hasankeyf) pic.twitter.com/RMQ9wr4fN6— Haluk Levent (@haluk_levent) 14 Ağustos 2017
2.
Biri çıkıp anlatsın; Hasankeyf'te süregiden kıyımın, IŞİD'in Musul'daki tarih katliamından farkı nedir? pic.twitter.com/uM5N31b74g
— Acerakis (@Acerakis) 15 Ağustos 2017
3.
Bir tarihi ve güzel olan ne varsa her şeyi yok ediyorlar…#Hasankeyf pic.twitter.com/t69ckwLJdY
— Zuhal (@Suna_zerin) 14 Ağustos 2017
4.
12 bin yıllık Hasankeyf'i dinamitle yıkan bir barbarlık işte.
— erk acarer (@eacarer) 14 Ağustos 2017
5.
Hasankeyf'i kendi ellerimizle dinamitleyip 12 bin yıllık tarihi yok ediyoruz. Bu nasıl bir şuursuzluk… İmdaaaaat! pic.twitter.com/cBe0BagrDX
— Zeki Kayahan Coşkun (@zekikayahan) 14 Ağustos 2017
6.
Burası 12 bin yıllık tarihi olan Hasankeyf❗
Dinamitle patlatıp yok ediyoruz❗
Tarihe, kültüre saygı hu kadar❗ pic.twitter.com/bSMEotofnE— ? Neslihan ⭐⭐⭐⭐ (@zek_i_nesli) 14 Ağustos 2017