Aşermek, erken hamilelik belirtileri arasında yer alan önemli bir işarettir. Hem hormonâl dengenin değişmesi hem de vücudun artık daha fazla enerjiye ihtiyaç duyması, bu dönemde iştahın açılmasına neden olabilir. Peki ama hamilelikte hiçbir besleyici değeri olmayan, hatta besin kategorisinde bile değerlendirilmeyen kil, tebeşir veya sigara külü gibi maddelere de aşerilebileceğini biliyor muydunuz? Evet, doğru okudunuz. Pika sendromu, daha çok çocuklarda görülse de hamilelerin de neredeyse 1/10’ini etkileyen bir hastalıktır. Bu sendroma sahip olan kişiler, besin olarak değerlendirilmeyen toprak, kağıt ve hatta saç gibi maddeleri ısrarlı bir şekilde yemek isterler. Gelin şimdi bu hastalığı daha yakından inceleyelim.
Pika sendromu nedir?
Hamilelik denilince akla ilk gelen şeylerden biri de aşermektedir. Bu dönemde hormonâl dengenin değişmesi ve vücudun artık daha fazla enerjiye ihtiyaç duymasının bir sonucu olarak, yeme isteğinde artış görülmesi gayet normaldir. Mevsimi olmayan meyveler, hiç denenmemiş yiyecekler veya daha önce tadı beğenilmeyen besinler, hormonların da etkisiyle hamilelik döneminde daha cazip hale gelebiliyor. Peki ya, besin olmayan maddeleri aşerenler olduğunu biliyor muydunuz? Pika sendromunda kişiler toprak, tebeşir, kum ve plastik gibi besin kategorisinde değerlendirilmeyen maddeleri yeme isteğinde bulunuyor. Bu sendrom, aslında çocuklarda çok daha yaygın görülüyor. Ancak eldeki verilere göre, hamilelerin de azımsanmayacak bir kısmında pika sendromu geliştiği görülüyor. Pika sendromunun nedeni henüz kesin olarak bilinmiyor ancak bilim insanları demir, çinko, bakır ve kalsiyum gibi maddelerin vücutta eksik olması durumunda pika sendromunun gelişebileceği konusunda hemfikir.
Hastalığın ilk belirtileri genellikle hafta hafta gebelik takvimindeki 1. – 12. haftalar arası ortaya çıkıyor. Besin olmayan maddelerin tüketilmesiyle birlikte, kısa bir süre sonra karın ağrısı, şişkinlik, enfeksiyona bağlı ateş gibi şikâyetler oluşmaya başlıyor.
Pika sendromunun hamilelik üzerindeki etkileri nelerdir?
Pika sendromuna sahip olan kişiler, özellikle enfeksiyon hastalıklarıyla karşı karşıya kalma açısından ciddi bir risk altındadırlar. Çünkü yenen toprağın içindeki parazit veya parazit yumurtaları, kişinin bağırsaklarında parazit oluşumuna neden olabilmektedir. Ayrıca mide hasarı, civa veya kurşun zehirlenmesi gibi sonuçlarla karşılaşma ihtimali oldukça yüksektir. Kısmen daha az tehlikeli olan riskleri ise ağız ve diş sağlığının bozulması, irritabl bağırsak sendromu ve kabızlıktır.
Gebelik döneminde tüketilen yiyeceklerin kordon vasıtasıyla bebeğe ulaştığı düşünüldüğünde, hastalığın hem anne hem de bebeğin sağlığını olumsuz anlamda etkileyebileceği ve gebeliği riske sokabileceği biliniyor.
Pika sendromunun tedavisi var mı?
Pika sendromunun ortaya çıkmasındaki en önemli faktörün demir eksikliği olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle öncelikle kan testi yapılarak vücuttaki eksik maddeler saptanır. Ardından eksik olan bu maddeler, doktor kontrolünde takviyeler yardımıyla yerine konur. Bu noktada uygulanan tedavi ile anne adaylarının besin olmayan maddeleri yeme dürtüsünün büyük oranda azalması beklenir. Ancak problemin hâlâ devam etmesi durumunda, uzman bir psikologdan yardım alınması gerekebilir.
Pika krizleriyle baş etmek için öneriler
- Öncelikle mutlaka muayene olunmalı ve doktorun gerekli görmesi durumunda kan testi yaptırılmalıdır.
- Demir eksikliği varsa, hekimin önerdiği takviyeler düzenli bir şekilde kullanılmalıdır.
- Vücut için gerekli olan vitamin ve mineralleri eksiksiz bir şekilde besinlerden sağlayabilmek için uzman bir diyetisyenden yardım alınabilir.
- Toprak veya kil gibi besin olmayan maddeler aşerildiğinde, şekersiz sakız çiğneyerek veya yudum yudum su içerek kriz anı atlatılabilir.
- Demir takviyesine rağmen şikâyetler azalmıyorsa mutlaka psikolog ile görüşülmelidir. Aksi halde, besin olmayan ve vücudun sindiremeyeceği maddeleri tüketmek, hem anne adayının hem de bebeğin sağlığını tehdit edebilmektedir.