Farkında olmadan yaptığınız yaygın iletişim hataları…. “Aa, ben öyle biri değilim!” diye düşünüyorsanız, bir daha düşünün. Çünkü bilmeden hepimiz küçük konuşma hataları yapıyoruz! Sohbeti ilerletmek isterken aslında karşımızdakini sıkıyor, iletişim kurduğumuzu sanırken monolog çekiyoruz. Bir arkadaşınız size bir şey anlatırken “Ama geçen gün ben de…” diye araya giriyor musunuz? Ya da soru sormuş gibi yapıp kendi cevabınızı mı veriyorsunuz? Merak etmeyin, yalnız değilsiniz! İşte farkında olmadan yaptığınız yaygın iletişim hataları…
1. “Boomerask” yapmak
Şimdi dürüst olalım, hiç sadece kendi cevabınızı vermek için birine soru sorduğunuz oldu mu? Mesela şöyle bir sahne hayal edin:
“Sence kahvenin en güzel hali sütlü mü, sade mi?” Karşınızdaki tam cevap verecekken: “Bence kesinlikle sütlü! Hatta geçen gün şöyle bir kahve denedim…”
Ee, madem cevabı kendiniz verecektiniz, neden sordunuz? İşte buna “boomerasking” deniyor! Yani, aslında karşınızdakine pek de değer vermeden, sadece konuşmaya bahane yaratmak. Ve tahmin edin ne oluyor? İnsanlar bu davranışı manipülatif buluyor ve kendilerini önemsiz hissediyor. O yüzden, birine soru soruyorsanız, gerçekten onların cevabını dinlediğinizden emin olun. Yoksa, karşı taraf içinden “Soru sormasaydın keşke” diyebilir!
2. İnsanların lafını kesmek
Bazı insanlarla konuşurken cümleleri tamamlamaya fırsat bile bulamazsınız çünkü hop! Cümleniz yarıda kesilir. Eğer sık sık başkasının sözünü kesiyorsanız, üzgünüz ama bu biraz saygısızca olabilir.
Evet, bazen konuşacak çok şeyimiz var ve kendimizi tutamıyoruz. Ama unutmayın, sohbet bir monolog değil, diyalogdur! Uzmanlara göre, sürekli insanların lafını kesmek, karşınızdaki kişiye “Seni dinlemiyorum, sen önemli değilsin” mesajı verebilir. Ve inanın, bu hiç hoş bir his değil.
Kural net: Karşınızdaki kişi konuşurken bekleyin, hatta bazen bir saniye durup düşünün. Kim bilir, belki de onların söyleyeceği şey çok daha ilginçtir!
Birinin sadece kendisi hakkında konuştuğu bir sohbetin içinde kaldınız mı? Aman Tanrım, bu tam bir eziyet!
Herkes kötü bir buluşma hikayesi dinlemiştir: Karşınızdaki kişi; kendi hayatı, işi, tatili, köpeği, çocukluk travmaları hakkında durmadan konuşur ve size tek kelime etme fırsatı vermez. Konuşmanın bir noktada sohbetten çok, tek taraflı bir podcast’e dönüştüğünü fark edersiniz.
Elbette herkes kendini anlatmak ister ama işin sırrı denge. Sohbet bir tenis maçı gibidir; karşılıklı top atıp durmazsanız, oyun keyifsiz olur. Yani, biraz kendinizden bahsedin, biraz da karşınızdakine söz hakkı verin. Kimse birinin saatlerce kendi hayat hikayesini anlatmasını istemez. (Gerçekten, istemez!)
4. Sürekli tavsiye vermek
Sürekli tavsiye vermek en sık yapılan iletişim hataları arasında bulunuyor. Arkadaşınız size derdini anlatırken, hemen “Şunu yapmalısın, bunu denemelisin!” moduna mı giriyorsunuz? İşte burada bir duralım. Hepimiz bir problem duyduğumuzda çözmek isteriz, ama bazen insanlar sadece içini dökmek ister. Her zaman akıl vermek zorunda değilsiniz! Bazen en büyük destek, sadece “Anlıyorum, bu gerçekten zor bir durum” demektir.
TEDx konuşmacısı Dana Caspersen’e göre, sürekli tavsiye vermek, karşı tarafa “Sen bunu kendi başına çözemiyorsun, ben sana anlatayım” hissi yaratabilir. Ve inanın, bu hiç hoş bir duygu değil. O yüzden, biri size bir derdini anlattığında hemen çözümler sunmak yerine önce “Bunu duymak üzücü, nasıl hissediyorsun?” gibi bir şeyler söylemeyi deneyin. Emin olun, farkı hissedeceksiniz!
İşte en büyük sohbet öldürenlerden biri: Kapalı uçlu sorular! Eğer konuşmanın tıkanmasını istemiyorsanız, “Evet” veya “Hayır” gibi kısa yanıtlarla biten sorular sormaktan kaçının. Çünkü bu tür sorular sohbeti ilerletmek yerine durma noktasına getirir.
Bunun yerine, daha açık uçlu sorular sorun! “Güzel bir gün geçirdin mi?” yerine “Bugün seni en çok ne mutlu etti?”
Gördünüz mü? Açık uçlu sorular, karşınızdaki kişinin düşünmesini ve anlatmasını sağlar. Böylece konuşma doğal bir şekilde akar gider!
6. Anında konuyu değiştirmek
Diyelim ki birine “Son zamanlarda neler yapıyorsun?” diye sordunuz ve o da heyecanla yeni bir hobiye başladığını anlattı. Ama siz “Harika! Bu arada, geçen gün şunu duydun mu?” diyerek bambaşka bir konuya geçtiniz…
İşte bu, sohbeti baltalamanın en kestirme yolu! Çünkü karşınızdaki kişi, söylediklerinin sizin için önemli olmadığını hissedebilir. Takip soruları sormak, karşınızdakine değer verdiğinizi gösterir. Eğer biri size bir şey anlatıyorsa, ilgilendiğinizi belli edin ve konuyu derinleştirin.
7. Karşı tarafı sorguya çekmek
Sohbet etmek, karşılıklı bir etkileşimdir. Ama bazen farkında olmadan karşımızdakini soru yağmuruna tutarak sorguya çekmiş gibi hissedebiliriz. Düşünün, birisi size sürekli sorular soruyor ama kendisinden hiçbir şey paylaşmıyor. Ne hissedersiniz? Büyük ihtimalle rahatsız olursunuz. Çünkü sohbet tek taraflı bir sorgulama değil, karşılıklı bir alışveriştir. Eğer sürekli soru sormak yerine kendi düşüncelerinizi de paylaşır ve sohbeti dengeli bir hale getirirseniz, konuşma çok daha samimi ve doğal olur.
8. Küçümseyici dil kullanmak
Sohbetin büyüsünü bozmanın en hızlı yollarından biri de küçümseyici ifadeler kullanmaktır. Karşınızdaki kişi duygularını veya düşüncelerini paylaştığında, onları küçümsemek, sohbeti bir anda çıkmaza sokar. Unutmayın, sohbet sadece kelimelerden ibaret değildir. İçtenlikle dinlemek ve karşılıklı anlayış göstermek, sohbeti çok daha anlamlı hale getirir.