Genellikle yılda iki defa gerçekleşen Güneş tutulması, gökyüzündeki en etkileyici doğa olaylarından biri. Her yıl büyüleyici manzaraların ortaya çıkmasına olanak tanıyan bu doğa olayı Ay’ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş’in arasına girmesi ve Güneş’i kısmen veya tamamen örtmesi ile gerçekleşiyor. Ay’ın Güneş’i tamamen örttüğü durumlarda tam Güneş tutulması meydana geliyor. Eksen eğikliği ve yörünge gibi faktörler sebebiyle Ay’ın Güneş’i tam olarak örtemediği tutulmalara ise parçalı Güneş tutulması adı veriliyor. İşte 2022’nin son Güneş tutulması da bir parçalı Güneş tutulması. Üstelik 25 Ekim 2022’de yani bugün gerçekleşecek. Hem profesyonel hem de amatör gözlemciler büyük bir heyecanla tutulmayı bekliyor. Dünyanın farklı bölgelerinden gözlemlenebilecek tutulma, ülkemizden de takip edilebilecek. İşte 2022’nin son Güneş tutulmasına dair bilmeniz gerekenler…
Parçalı Güneş tutulması şeklinde gözlenebilecek olan bu doğa olayı, en net haliyle Avrupa’da, Afrika’nın kuzey ve doğu kesimlerinde, Orta Doğu ve Asya’nın batısında takip edilebilecek
Bununla birlikte Kuzey Kutup bölgesi ile Rusya’daki gökyüzü gözlemcileri de güneş tutulmasını oldukça net bir şekilde gözleme imkânı bulacak.
Tutulma, ülkemizden de görülebilecek
Ülkemizdeki gözlemciler, yılın son Güneş tutulmasında Güneşin yaklaşık yarısının Ay tarafından örtüldüğüne tanık olabilecek. Ancak ülkemiz ne yazık ki yılın son Güneş tutulmasının en net şekilde gözlenebileceği konumlardan birinde değil. Buna karşın uzmanlar şehir merkezlerinden uzak, görece ışıksız bölgelerde Güneş tutulmasının daha kolay takip edilebileceğini ifade ediyor. Elbette Güneş tutulmasının net bir şekilde gözlemlenebilmesi için hava şartlarının da uygun olması gerekiyor.
2022’deki son Güneş tutulmasının Türkiye’deki başlangıç saati 12.40
Tutulma, yaklaşık 3 saat boyunca devam edecek. Maksimum evresine ise 13.50’de ulaşacak. Bu anda Güneş’in yaklaşık yüzde 50’si örtülmüş olacak. Ülkemizden gözlenebilecek bir sonraki Güneş tutulması ise 2 Ağustos 2027 tarihinde meydana gelecek. 2027 yılındaki Güneş tutulmasında Güneş’in yüzde 80’i örtülecek.
Güneş tutulmasını güvenli bir şekilde izleyebilmek için ne yapılmalı?
Bu muhteşem doğa olayı dünyanın dört bir yanındaki profesyonel gözlemcilerin yanı sıra milyonlarca insanın da ilgilisini çekiyor. Ancak gerekli tedbirler alınmadan Güneş tutulmasını gözlemlemek son derece tehlikeli durumların ortaya çıkmasına neden olabilir. Her şeyden önce uzmanlar tutulmanın çıplak gözle izlenmemesi gerektiği konusunda uyarıyor. Güneş tutulmasının herhangi bir sağlık sorununa neden olmadan izlenebilmesi için özel olarak üretilmiş, Güneş filtresine sahip teleskopların veya özel gözlüklerin kullanılması gerekiyor. Tutulmanın bu filtrelerden yoksun, sıradan teleskoplarla veya dürbünlerle izlenmesinin ise ciddi retina sorunlarına hatta körlüğe neden olabileceği ifade ediliyor. Bazı illerimiz için güneş tutulmasının saati ve örtülme oranları aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz?
