İyi müziğin kalitesi pek çok şeyle ölçülebilir elbet. Şarkının sözleri, verdiği duygu, kullanılan enstrümanlar ve o enstrümanların kullanış biçimi… Kişiden kişiye değişmekle beraber, bazı şarkılar neredeyse dinleyen herkesi etkilemeyi başarır. Özellikle de gerçeklere dayanan bir öyküsü varsa… İşte “Güldünya” tam da böyle bir şarkı.
Belki bu topraklarda yaşamayan, bizimle aynı acıları yaşamayan ve aynı dili konuşmayanlar anlayamaz, ama gerçekleri bilen ve vicdanı olan herkesi derinden etkileyen bir şarkıdır Güldünya.
Yıllar önce yaşanan gerçek bir kabusun, isyan dolu bir ağıta dönüşmesiyle hayat bulan şarkının öyküsünü hatırlatmayı boynumuzun borcu bildik; Güldünya’nın yazılan son şarkı olmasını dileyerek.
1. 1982 yılında Bitlis’te Güldünya Tören adında, töre yüzünden hiçbir zaman gülemeden yitip gidecek olan bir kız dünyaya geldi
Güldünya’nın ailesi bölgedeki aşiretlerden biri olan Şego aşiretine bağlıydı.
2. Güldünya daha gencecik yaşta, kadın olmanın getirdiği acıları, teyze oğlunun tecavüzüne uğramasıyla çekmeye başladı
(Güldünya solda)
Aynı zamanda halasının kızıyla evli olan Servet Taş’ın tecavüzü sonucu Güldünya hamile kaldı. O güne kadar korkusundan hiçbir şey söyleyemeyen Güldünya, aşiret büyükleri tarafından sorguya çekilince her şeyi anlatmak zorunda kaldı.
3. Ailenin namusunu kurtarmaya karar veren aşiret büyükleri Güldünya’ya ne yapacaklarını bilemiyorlardı
Tecavüzcü Servet Taş da olayı kabul edince, Güldünya’yı kuma olarak alıp gitmesini söylediler. Ama Güldünya bunu istemedi. Servet Taş bunun üzerine köyü tek başına terk etti. Ama namus temizlenmiş değildi… Güldünya bu sefer de İstanbul’daki amcası Mehmet Tören’in yanına gönderildi.
4. Güldünya, töre cinayeti girişiminden iki kez kurtulsa da, üçüncüden kaçamadı. 1 Mart 2004 günü, 22 yaşındaki Güldünya’nın yaşamının son günü oldu
Abi İrfan Tören’in canını almaya ilk gelişinde Güldünya pencereden kaçarak kurtulmayı başarmıştı. Bunun üzerine polise giden Güldünya, ölmekten korktuğunu söyledi ama abiler onu öldürmeyeceklerine dair polise söz verdiler. Bu arada bebeğinin hayatından da endişe eden Güldünya, oğlu Umut’u evlatlık vermek zorunda kaldı.
Cinayeti kafalarına koyan abileri, onu teyzesinin yanına götüreceklerini söyleyip kandırarak, 25 Şubat’ta sokak ortasında Güldünya’yı kurşunladılar. Hastaneye kaldırılan Güldünya, kardeşlerinden şikayetçi olmadı ama ameliyat olduğu günün gecesinde, abisi Ferit Tören refakatçi olduğunu söyleyerek girdiği hastanede Güldünya’nın başına iki kez ateş ederek yarım kalan cinayetini tamamladı.
5. Güldünya’nın ölümü, yıllarca sürecek bir kan davasına dönüştü
Güldünya’nın kardeşleri hapis cezasına çarptırıldı. 23 yıl 4 ay hapis cezası alan Ferit Tören 2012 yılında cezaevindeyken kalp krizi geçirerek öldü. Baba Şerif Tören, Güldünya’nın ölümünden 7 yıl sonra kızının tecavüzcüsü Servet Taş’ı İstanbul’da bularak öldürdü. Bu olay iki aile arasında kan davasının başlamasına neden oldu ve adliye kapılarında savaş gibi kavgalar yaşandı. 2013 yılında ise Zeytinburnu Gündoğan Cami’sinin toplantı salonunda aileler barıştırıldı.
6. Güldünya’nın bebeği Umut, devlet tarafından koruma altına alındı
Henüz Güldünya ölmeden iki ay önce, devlet Umut’u evlatlık verdiği aileden aldı. 2003 doğumlu Umut, güvenlik nedeniyle adı gizli tutulan bir yuvada büyüyor.
7. Türkiye’deki tecavüz ve töre cinayetlerinin sembolü haline gelen kadın Güldünya ve Aylin Aslım’ın şarkısı
Aylin Aslım’ın sözlerini yazdığı ve bestelediği hem isyan hem de ağıt niteliğindeki etkileyici şarkının sözlerini de yazalım;
Canım abim vurma beni
Bu dünyadan alma beni
Dökülür mü kardeş kanı
Bir karında yatmadık mı
Bir anadan doğmadık mı
Bir memeden doymadık mı
Binbir yarayla tek bir kurşunla gitti Güldünya
Kim farkında, kimin umrunda yandı bir dünya
Seni gönderene söyle
Köydeki büyük meclise
Söyle daha çocuk yaşta
Üstüme çıkan herife
Eğer böyle ölürsem
İki elim yakanızda
Hayaletim gezer
Düşer peşinize
Binbir yarayla tek bir kurşunla gitti Güldünya
Kim farkında kimin umrunda söndü bir dünya
8. Kasım 2008’de “Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı”na destek amacıyla 13 kadın sanatçı bir araya gelerek “Güldünya” albümünü çıkardı
14 şarkılık albümün tüm şarkıları farklı sanatçılar tarafından seslendirildi. Aylin Aslım’ın Güldünya şarkısını bu albümde Sezen Aksu seslendirmişti.
9. “Dünya Kadına Yönelik Şiddete Son” gününde piyasaya sürülen albüme adının verilmesi, Güldünya’nın kadın şiddetinin sembolü olmasının bir örneğiydi
Albümdeki “Kadınlar Vardır” şarkısı Nazan Öncel, Aylin Aslım, Aynur Doğan, Nilüfer, Zuhal Olcay, Sezen Aksu ve Rojin’in yer aldığı kadın sanatçılar tarafından koro halinde seslendirildi.
