Gitar birçok farklı türü olan, en popüler müzik aletlerinden birisi. Hal böyle olunca birçok insan heves edip gitar çalmak isteyebiliyor. Tam da bu noktada birçok soru ve sorunsal ortaya çıkıyor. Gitar çalmak isteyen hevesli insanlar yeni başladıklarında yaşadıkları bu sorunlardan ötürü müzikten soğuyor ve vazgeçiyor. Gitar çalmak hayat boyu devam eden bir yolculuk ve bu yolculuğun her noktasında farklı şeyler keşfetmek mümkün. Yolculuğunuzun keyifli olması için ise iyi bir şekilde başlaması gerekiyor. Bizde bu yüzden sizlere rehberlik etmesi adına gitar çalmaya yeni başlayacakların en çok merak ettiği sorular, sorunlar ve çözümleri üzerine bir liste hazırladık. İşte gitar nasıl çalınır ve gitara nasıl başlanır sorularına cevap olabilecek listemiz. Keyifli okumalar!
1. Gitarınızı beğenin
Öncelikle alacağınız gitar sizi kendine aşık etmelidir. Birçok farklı tarz için üretilmiş binlerce farklı görünümde gitarlar mevcut. Ancak seçiminizi yaparken alacağınız gitarın görünüm olarak sizi yansıttığından emin olun. Eğer satın alacağınız gitarı beğenirseniz, bu size seviyenizi ilerletmek anlamında artı bir motivasyon ve verimlilik katacaktır. Gitarınızı sevin ve görünümü beğenmediğiniz bir gitarı satın almayın. Yani seçiminizi iyi yapın.
2. Hangi gitarı almalıyım?
Söz konusu gitar olduğunda birçok farklı alt tür mevcut. Her bir farklı türdeki gitarın kendisine özgü çalma şekilleri ve teknikleri var. Örneğin; elektro gitar pena ile klasik gitar parmak teknikleri ile çalınır. Bu anlamda yapmak istediğiniz müziğe göre bir gitar seçmeniz gerekiyor. Bas gitarla flamenko ya da klasik bir gitarla rock metal türü müzikleri elbette çalabilirsiniz ancak bas gitar veya klasik gitar bu tarz müzik türlerine uyumlu olarak üretilmediği için bu gitarlar sizi ileri seviyelerde kısıtlayacaktır. Her gitarın farklı bir tadı vardır dolayısıyla yapacağınız seçim sizin sevdiğiniz ve çalmak istediğiniz müziklerle doğru orantılıdır.
3. Başlamak için takip edilmesi gereken bir hiyerarşi var mı?
Elektro gitar çalmak istiyorsunuz ancak size öncesinde klasik gitar öğrenmeniz gerektiği söyleniyor. Bu konu hala tartışılan ve yıllar geçse de bir çözüme ulaştırılamamış bir konu . Birçok profesyonel eğitmen ilk olarak klasik gitar öğrenilmesi gerektiğini sonrasında akustik, elektro veya bas gitara geçilmesi gerektiğini söyler. Yine birçok eğitmen bunun gerekli olmadığını ne çalınmak istenirse onunla başlanılabileceğini söylemektedir. Yaygın kanı ise klasik gitarla başlamanın iyi olacağını ancak klasik gitar öğrenmenin şart olmadığını söyler. Zaten klasik gitar bir başlangıç enstrümanı da değildir. Klasik gitar aslında kendi çalım stiline sahip başlı başına bir enstrüman. Elbette klasik gitar öğrenmek size artı bir değer katacaktır ancak çalmak istediğiniz elektro ya da bas gitarsa öncesinde klasik gitar öğrenmenize gerek yok. Yani gitar türleri arasında bir öğrenme sırası veya hiyerarşisi mevcut değil. Hangi gitarı çalmak istiyorsanız onunla başlayın.
4. Ders almalı mıyım?
Elbette ders almalısınız. Kendi çalışmalarınızla elbette kendinizi geliştirebilirsiniz ama iyi bir gitar profesyonelinden ders almak sizi çok daha kısa zamanda iyi bir noktaya taşır. Tabii ki birlikte çalışacağınız gitar eğitmeninizin sizinle aynı kafa yapısına sahip olması size dikkat ve motivasyon anlamında olumlu bir şekilde geri dönecek. Haftada bir yada iki gün, her gün içinse bir yada iki saatlik eğitimler ve sonrasında derste gördüğünüz tekniklerle yapacağınız alıştırmalarla tekniğinizin zaman içerisinde giderek geliştiğini fark edeceksiniz. Ders dışındaki alıştırmalar dersler kadar önem taşır. Mutlaka ama mutlaka günde en az bir saatinizi bu alıştırmalar için ayırmanız gerekir. Eğer vaktiniz varsa daha fazla zaman ayırmanız sizin için daha yararlı olacaktır.
5. Nota öğrenmek şart mı?
Kesinlikle şart! Çalmak istediğiniz şarkıları, gitar programlarıyla ve tab kütüphanelerinin yardımıyla öğrenebilir ve çalabilirsiniz. Hatta bu kaynaklardaki çalması zor olan şarkıları seçerek sınırlarınızı zorlayabilir ve tekniğinizi ilerletebilirsiniz. Ancak bu yolla sadece belli bir noktaya kadar gelebilir ancak daha ileriye gidemezsiniz. Tıkandığınız bu noktayı sadece ama sadece nota ve armoni bilgisi ile aşabilirsiniz. Nota bilgisinin yanında müzik teorisi yani armoni bilmek ilerleyen zamanlarda doğaçlama çalışmalara uyum sağlayabilmeyi ve kendi bestelerinizi yapabilmenizi sağlar. Müziğinde kendi içerisinde bir matematiği vardır ve bunları bilmeden yapacağınız çalışmalar sadece şarkıları taklit etmenizi kolaylaştırır. Nota ve armoni bilmeden gitar çalmak sizi gitarist yapar ama biliyorsanız gerçek anlamda bir müzisyen olursunuz.
6. Ne kadar zamanda öğrenirim?
Bu sorunun kesin bir cevabı yok. Çünkü yukarıda bahsettiğimiz gibi gitar çalmak hayat boyu devam eden bir yolculuk. Gitar çalmaya karar verdikten sonra iyi bir seviyeye ulaşmak sizin; aldığınız eğitimlerin niteliği, günlük ne kadar zaman ayırdığınız, ne kadar alıştırma yaptığınız, sınırlarınızı ne kadar zorladığınız gibi etmenler doğrultusunda belirlenir. Günlük sekiz saat alıştırma yapan birisi ile günlük bir saat alıştırma yapan birinin aynı sürede aynı ölçüde gelişmesi beklenemez. Yaptığınız çalışmaların niteliği de gelişiminizde rol oynar. Kısıtlı bir bakış açısıyla sadece belli noktalara odaklanır ve zayıf olduğunuz noktaları göz ardı ederseniz gelişiminiz yavaşlayacak bir noktadan sonra ise duracaktır. İyi bir seviyeye ulaşabilmek adına düzenli ve tertipli bir çalışma disiplini şarttır.
7. 45 yaşındayım acaba çok mu geç kaldım?
Öğrenmenin yaşı yoktur. Müzik tarihi geç yaşlarda müzikle ilgilenmeye başlamış ama çok iyi noktalara gelmiş müzisyenlerin hikayeleri ile doludur. Erken yaşta başlanması bir avantajdır. Özellikle çocuk yaşlarda gitar çalmaya başlamış insanlar ilerleyen yaşlarında çok iyi bir seviyeye gelebilirler. Ancak bu geç yaşlarda gitar çalmaya başlanılamayacağı anlamına gelmiyor. Hangi yaşta olursanız olun eğer yeteri kadar vakit ayırır ve nitelikli bir şekilde çalışırsanız üst düzey bir müzisyen olabilirsiniz. Her şey çalışmayla ilgili.
8. Ellerim zarar görür mü?
Gitar çalmak için tellere baskı uygulamak gerekir. Ancak bu göründüğü kadar kolay bir konu değil. Parmaklarınızın alışması gerekir. Gitar tellerine baskı yapabilmek için parmaklardaki günlük hayatta çok fazla kullanmadığımız kasları kullanmak gerektiği için yeni başlayanlar bunda zorlanır ve olması gerekenden daha sıkı bir şekilde baskı uygulamaya çalışırlar. Bu hem kişiyi yorar hem de ellerin sonrasında ağrımasına ve parmaklarda sertleşmeye yol açar. Gitar çalmaya ilk başlanıldığında ellerinizde ağrı veya acı hissederseniz çalışmalarınızı hafifletmek veya ara vererek çalışmak bu süreci sağlıklı bir şekilde geçirmenizi sağlar Parmaklar gitara alıştıktan sonra ise her şey çok daha kolay bir hale gelir ve bu sorunlar yaşanmaz. Sanılanın aksine gitar çalmak ellerde nasır oluşumuna yol açmıyor. Elbette bu süreci kısa sürede, kolayca aşabilmek için size rehberlik edebilecek iyi bir eğitmenden yardım almak yararlı olacaktır.
9. Müzik kulağım yok nasıl çalacağım?
Bu durum yanlış bir yaklaşımın getirdiği bir düşünceden ibarettir. Müzik kulağı müziği seven her insanda vardır. Müzik kulağını geliştirmek ise düzenli çalışmaya ve egzersize bakar. Bazı insanlar müzik kulağı anlamında daha şanslı olarak doğmuş olabilir ancak bu durum sizin onlara yetişemeyeceğiniz anlamına gelmiyor. Başlangıçta sesleri ayırt edemiyor olsanız da düzenli olarak çalışırsanız ilerleyen zamanlarda seslerin birbirinden ayrıldığı noktaları daha iyi analiz edebileceksiniz. Gitar çalışmalarının yanında iyi bir armoni bilgisine sahip olmakta müziği anlamanıza yardımcı olacak ana etmenlerden birisidir. Armoni bilgisi müziği sadece dinleyerek değil görerekte anlayabilmenizi sağlar.
10. Kendi kendime öğrenemez miyim?
Kendi kendinize gitar öğrenebilirsiniz. Bilişim çağında yaşıyoruz ve bilgiye ulaşmak hiç bu kadar kolay olmamıştı. İnternette bulacağınız kaynaklarla yazılı ve görsel dersler veya metod kitapları alarak gitar çalmayı öğrenebilirsiniz. Ancak bu yolu seçmek aklınıza takılan soruların cevaplarını kendinizin bulmasını gerektirir. Bu göründüğü kadar kolay olmayabilir. Çok basit bir konunun çözümüne gereğinden fazla zaman harcar ve gelişiminizi yavaşlatırsınız. Üstelik gitar eğitimi internet ortamında çok fazla bilgi kirliliğinin mevcut olduğu bir konu ve doğru bilgiyi ayıklamak gereğinden fazla zamanınızı çalabilir. İnternet gibi açık kaynaklarda yer alan gitar dersleri sizin çalmak istediğiniz tarza ve hedeflerinizede uymayabilir. Bu anlamda sizi ve hedeflerinizi anlayan bir eğitmenin olması o hedeflere daha kısa zamanda ve kısa yoldan ulaşmanızı sağlar.
11. Gitar çalmak çok pahalı mı?
Bu sorunun cevabı sizin alım gücünüzle ilgili. Gitar çalmak çok pahalı bir uğraş değil. Günümüzde her bütçeye uygun kaliteli gitarlar mevcut. Buna mukabil yeni başladığınızda gidipte çok pahalı ve butik bir gitar almanızda gerekmiyor. Her gitar üreticisi başlangıç seviyesinde gitarlar üretiyor ve bu gitarlardan birçoğu oldukça uygun fiyatlı ve teknik anlamda yeterli. Zaman ilerleyip seviyeniz arttıkça ne istediğinize karar verebilir ve alım gücünüz doğrultusunda istediğiniz ses renklerine sahip. İcra etmek istediğiniz müziğe uygun üst düzey bir gitara sahip olabilirsiniz.
12. İkinci el gitar almak mantıklı mı?
Ülkemizde gitar fiyatlarının yüksek olması nedeniyle birçok yeni başlayan ikinci el gitarlara yöneliyor. İkinci el gitar alırken yanınızda bu işten anlayan birinden alacağınız onay neticesinde gitarınızı satın alın. Üst düzey bir gitarı uygun fiyatlara aldığınızda eğer gitarın hayati noktarında sıkıntılar varsa kazık yemiş olursunuz. Gitarlar hassas enstürmanlardır ve sıcak soğuk dengesizliği bile yapısal anlamda zarar görmelerine sebep olabilir. Ancak gitar yıllandıkça güzelleşen bir enstrüman olduğu için yıllanmış bir gitar almak hem sizin hem de sizi dinleyen insanların kulaklarına bayram ettirebilir. Eğer sıfır gitar alacak durumunuz yoksa, ikinci el gitar almanın barındırdığı risklerden kurtulmanın bir diğer yolu da kendi yakın çevrenizdeki güvendiğiniz müzisyenlerin gitarlarını satın almaktır. İkinci el gitar almak barındırdığı risklerden dolayı yeni başlayan ve ne istediğine henüz karar verememiş kişiler için çok fazla önerilmez.
13. Tırnaklarım kırılır mı?
Tırnak kırılması gitara başlamaya hevesli insanların uykularını kaçıracak kadar acı verici ve sinir bozucu bir problem. Her gitar türünün farklı çalış şekilleri vardır ve her gitar için tırnak uzatmanız gerekmez. Örneğin bas gitarlar parmak tekniği ile çalınır ve düzgün bir şekilde çalabilmek için tırnaklarınızı kısa tutmanız gerekmekte. Dolayısıyla bas gitar çalmak isteyenlerin bu konuda endişe etmelerine gerek yok. Ancak elektro gitar, klasik gitar veya akustik gitarda tırnakla yapılan bazı çalım teknikleri mevcuttur. Özellikle gitar çalmak isteyen kadınları endişelendiren bu konuda çok fazla endişe etmenize gerek yok. Gitar çalmaya başladıktan kısa bir süre sonra parmaklarınız gibi tırnaklarınızda bu duruma alışacak ve sertleşecektir. Zaten gitar üzerinde kullanılan tırnak teknikleri için tırnakların parmak ucundaki eti geçecek kadar uzun olması yeterlidir. Dolayısıyla çok fazla zorlamadığınız sürece tırnaklarınız kırılmayacaktır.
14. Ekipman almak şart mı?
Elektro gitar ve bas gitar çalmak için amfiye ihtiyaç duyarsınız. Amfinin yanında yeni başlayan biri kulaklarıyla akort yapamayacağı için tuner denilen akort aletleri gerekir. Klasik ve akustik gitarda evdeki çalışmalar için amfi ihtiyacınız olmaz ama elektro gitar ve bas gitarın sesini duyabilmek için amfi şarttır. Bunun yanında bir gitar askısı ve eskidikçe tellerin değişmesi gerekir. Ancak bu ekipmanların hepsi uygun fiyatlara bulunabilmekte. Üstelik elektro gitar veya bas gitara yeni başlayan birisi ilk zamanlarını parmaklarını alıştırmak amacıyla buna yönelik egzersizlerle geçireceği için bu alışma döneminde amfi gerekli bir ekipman değildir. Yani ilk başlanıldığında sadece gitarınızın olması kafidir. Ekipmanlar için ilerleyen zamanları bekleyebilir ve belli bir seviyeye ulaştıktan sonra bu ekipmanları edinebilirsiniz.