Orta Çağ filmleri Hollywood’un ilk günlerinden beri popülerdir ve hala da ilgi çekmeye devam etmektedir. Bu tarz filmler çok beğenilse de birçoğu sinematik gösteri adına gerçek Orta Çağ olaylarından vazgeçerek doğruları esnetmektedir. Buna rağmen bazı filmler gerçeklik konusunda oldukça titizdir. Orta Çağ’da geçen filmler genellikle mızrak dövüşü ve kılıç dövüşü yapan şövalyeleri, onları bekleyen leydileri, birbirleri ile savaşan orduları ve taht kavgaları gibi unsurları içerir. Fakat bazı filmler var ki doğruları ya da en azından doğruların bir kısmını gerçekte olduğu gibi anlatır. İşte hepsi birbirinden gerçek Orta Çağ filmleri…
1. Jeanne d’Arc’ın Tutkusu – The Passion of Joan of Arc (1928) – IMDb: 8.2
1928 yapımı sessiz film Jeanne d’Arc’ın Tutkusu, aziz Jeanne d’Arc’ın yargılanmasının hikayesini anlatıyor. Filmin hikayesi, onun davasının gerçek transkriptlerine dayanıyor. Maria Falconetti, tek büyük film rolünde şehit azizi büyük bir inançla oynuyor. Anlatılana göre, yönetmen Carl Theodor Dreyer, içindeki ıstırabın daha belirgin olması için uzun süre taş üzerinde diz çökmesini ve bu süreçte ondan ifadesiz kalmasını istemişti. Sessiz film oyuncuları genellikle bol miktarda makyaj yapardı. Ancak Dreyer, oyuncularının gerçek hayatta olduğu gibi makyajsız olmasını istedi. Ayrıca film, tamamı betondan yapılmış ve günün mimarisine göre modellenmiş bir sahnede çekildi.
2. Monty Python ve Kutsal Kase – Monty Python and the Holy Grail (1975) – IMDb: 8.2
Klasik komedi filmi, Kral Arthur ve Yuvarlak Masa Şövalyeleri’nin Kutsal Kase’yi ararken yaşadıklarını konu alıyor. Film her ne kadar komedi unsurları içerse de birçok şeyi doğru bir şekilde yansıtıyor. Orta Çağ, yaygın hastalık, pislik ve şaşırtıcı ölümlerin zamanıydı. Gerçek Orta Çağ filmleri arasında bulunan Monty Python ve Kutsal Kase, veba kurbanlarının sokaklarda arabalarla sürüldüğü ve köylülerin pislik içinde yuvarlandığı sahnelerde bunu gösteriyor. Bir kale duvarının üzerinden fırlayan inek de gerçeğe dayanmaktadır; eskiden bazı olaylarda, dışkı maddesi, veba bulaşmış bedenler ve hayvan kadavraları biyolojik silah olarak kullanıldı. Film ayrıca, Orta Çağ’da bilimin ne kadar ilkel olduğunu ve batıl inancın kitleleri ne kadar etkilediğini gözler önüne seriyor.
3. Gülün Adı – The Name of the Rose (1986) – IMDb: 7.7
Gülün Adı, 14. yüzyıldan kalma bir Benedictine manastırında bir dizi cinayeti araştıran Baskervilleli William (Sean Connery) adlı Fransisken bir keşişin hikayesini anlatıyor. Umberto Eco’nun kitabından uyarlanan bu kasvetli film, izleyiciyi Katolikliğin en karanlık dönemlerinden birinde bir yolculuğa çıkarıyor. Bu süre zarfında, Katolik Kilisesi’nin sapkınlıkla mücadele etmek ve bunu yaptığına inandıklarını cezalandırmak için oluşturduğu bir kurum olan Engizisyon doruk noktasındaydı ve manastırlar günün doktrinine uymayan kitapları sakladı. Film, bu dönemi doğru bir şekilde yansıtıyor, çünkü cinayetler, Baskervilleli William’ın ziyaret ettiği manastırdaki ve doğası gereği pagan olduğuna inanılan kitapların saklandığı bir scriptorium’a (Orta Çağ’da el yazması kitapların üretildiği ve kopyalandığı atölye) dayanıyor.
Film, İngiltere kralı I. Edward’ın Orta Çağ İskoçyası’nı işgali sırasında Robert the Bruce’un verdiği mücadelenin ve fedakarlıklarının hikayesini anlatıyor. Outlaw King, tarihsel gerçekçiliğin zirvesi olmasa da Cesur Yürek filmine kıyasla İskoç Bağımsızlık Savaşları’nın hikayesini anlatma konusunda çok daha başarılıdır. Robert the Bruce (Chris Pine) karakteri, gerçek bir adamın hayatındaki doğru olaylar göz önünde bulundurularak yazılmıştır.
5. Yedinci Mühür – The Seventh Seal (1957) – IMDb: 8.1
Gerçek Orta Çağ filmleri arasında yer alan Yedinci Mühür, Haçlı Seferleri’nden dönen Antonius Block (Max von Sydow) adlı bir şövalyenin ruhu için Ölüm ile satranç oynadığı bir olay örgüsünü konu alıyor. Ingmar Bergman’ın hikayesi, 15. yüzyıldan kalma gerçek hayattan bir tablo olan Albertus Pictor’ın Death Playing Chess’ten esinlenmiş gibi görünüyor. Film aynı zamanda Orta Çağ’da hızla Avrupa’yı kasıp kavuran ve milyonlarca cana mal olan kara vebanın arka planında geçiyor. Bergman tarihi bir film yapmaya çalışmasa da yaygın hastalık, kıtlık ve silahlı çatışmalarla şekillenen dönemin karamsarlığını ve dinsel saygısını yakalamayı başardı.
Gerçek Orta Çağ filmleri arasında bulunan Henry V, aynı adlı Shakespeare oyununa dayanıyor. Filmin yönetmeni ve başrolü olan Kenneth Branagh, hikayedeki olaylar gerçekleştiğinde tasvir ettiği kralla aynı yaştaydı. Henry V, ok ve yay kullanılarak yapılan Agincourt Savaşı zamanını konu almaktadır. Bu büyüklükteki bir dövüşü bir tiyatroda sahnelemek zor olacağından, Shakespeare, hikayeyi bunun yerine göğüs göğse dövüşle anlatır, ancak Branagh okçuluk, atlar ve orduları kullanarak savaşı özgün bir şekilde yaratmayı başardı.
7. Cennetin Krallığı – Kingdom of Heaven (2005) – IMDb: 7.2
Gerçek Orta Çağ filmleri arasında bulunan Cennetin Krallığı 2005 yılında çıktığında başarısız oldu. Ancak hem drama hem de tarihsel doğruluk açısından eleştirmenlerden tam not aldı. Bu Haçlı Seferleri destanı, Hristiyan şövalyelerin kutsal toprakları Araplardan geri almaya çalıştığı Kudüs Kuşatması sırasında Hristiyanlar ve Müslümanlar arasındaki çatışmayı dramatize ediyor. Film, birçok Haçlı askerinin hayatını kaybettiği Hıttin Savaşı öncesi ve sırasındaki olaylara odaklanıyor. Bu savaş, İngilizlerin ve Fransızların da kutsal toprakları yeniden ele geçirmeye çalıştığı Üçüncü Haçlı Seferi’ne yol açmıştı.
Tarihçilere göre, Cennetin Krallığı, Haçlıların on yıllar boyunca doğululaştığını tasvir etmesi, gerçekçi savaş sekansları ve Selahaddin Eyyübi tasviriyle oldukça gerçekçi bir filmdir. Selahaddin Eyyubi’nin çadırındaki savaşın ve Kudüs’ün nihai teslimiyetinin ardından yaşanan sekansın büyük ölçüde doğru olduğu söyleniyor.
Filmde, Robin ve adamlarından oluşan çete, İngiltere’nin yoksullaşmış vatandaşlarını yolsuzluğa karşı temsil etmek için ayaklanıyor. 2010 yapımı filmde dönemin görsellerini doğru bir şekilde elde etmek için büyük bir çaba sarf edildi. Filmde de tasvir edildiği gibi 12. yüzyılda kılıçlar, oklar, kaynar yağ ve ateş gibi silahlar kullanılıyordu. Robin Hood’un doğru bir şekilde gösterdiği gerçeklerden biri de, o dönemde yaşayan insanların çektikleri zorluklardı. Çoğu insan sürekli hastalık ve aşırı açlık tehdidi altında kirli barakalarda yaşıyordu ve hemen hemen her yerde haşereler vardı.
Ahmet Ibn Fahdlan, yaşadığı 10. yüzyıl uygarlığının en önemli konumdaki birkaç adamdan biridir. Oldukça saygıdeğer ve korkulan bir insandır. Bir gün bir kadınla olan ilişkisi ortaya çıkınca Ahmet’in tüm geçmişi bir anda silinir. Ülkesinden sürülerek özel bir göreve atanır. Artık Ahmet’in hayatı değişmiştir. Gittiği yerde kendisiyle konuşmak isteyen askerleri dinler. Onların anlattıklarına göre 13. bir savaşçı aralarına katılmazsa yenilecektirler. Ahmet Ibn Fahdlan’ın seçilmiş kişi olduğuna inanmaktadırlar. Başta buna sıcak bakmayan Ahmet, bir süre sonra onlara katılacaktır.
13. Savaşçı, dönemin kostümleri konusunda oldukça gerçekçidir. Filmde İbn Fadlan gerçek bir Vikinginkine yakın bir zırh giymektedir. Ayrıca Vikingler tarafından kullanılan bıçaklar ve Viking gemileri gerçekte olduğu gibi tasvir edilmiştir.
10. Tanrı Olmak Zor İş – Hard to Be a God (2013) – IMDb: 6.6
Film, Orta Çağ’daymış gibi yaşayan ve pagan bir tanrının sözde oğlu tarafından yönetilen insanların yaşadığı Arkanar gezegeninde geçiyor. Dünya’dan bir elçi, insani fikirleri yaymak amacıyla Arkanar’a gidiyor. Yönetmen Aleksey German bu son filminde Tanrı ile insan arasındaki hiyerarşiye bir bakış atıyor.
Tanrı Olmak Zor İş, Orta Çağ’ın tüm pisliklerini gözler önüne seriyor. İzleyici, hayvanlar, demirciler ve savaşçılarla dolu köylerde karakterler kusarken ve ve etrafa tuvaletlerini yaparken dönemin tüm hastalıklarının ekrandan fırladığını hissedebiliyor.
Adım Caner Cem Martı, 1996 yılında Bartın'da doğdum. 2010 yılında geçirdiğim kaza sonucunda vücudumun %99'u felç kaldı. 2015'ten bu yana bazı cihazlar yardımıyla internet ortamında çalışabiliyorum. İçerik editörlüğü ve sosyal medya uzmanlığı gibi alanlarda tecrübe sahibiyim, ancak asıl uzmanlık alanım SEO uyumlu makale yazmak. Ayrıca front-end tasarımlar yapıyorum. Sinema, spor ve tarih gibi konular çok dikkatimi çekiyor. Özellikle sinema tutkunuyum.
