Bir an önce yazıp bitirse de okusak dediğimiz acımasız fantastik kurgu kitaplarının yazarı, George R.R. Martin. Karakterlerine çektirdiği eziyetlerle Kemalettin Tuğcu’ya taş çıkartan, her kitabında Talihsiz Serüvenler Dizisi okuyormuşuz havası yaratan deli ve umarsız adam.
A Song of Ice and Fire, nam-ı diğer Game of Thrones (Taht Oyunları) serisinin babası olan bu amcamız yarattığı müthiş karakterleri hiç acımadan çatır çutur öldürmesiyle de meşhur.
Peki döneminin en çok beddua alan yazarı G.R.R. Martin nasıl bir karaktere sahip? Kendisini ve yazı tarzını Enneagram üzerinden biraz tanıyalım istedik. Öncelikle enneagramın ne olduğunu henüz bilmeyenlerin şu listemizi okumasını tavsiye ederiz. Kurguladığı dünyanın genişliği, acımasızlığı, gerçekçiliğini göz önünde bulundurduğumuzda Martin’in zihinsel merkezli biri olduğunu söylemek mümkün. Listemizdeki detaylar ise onun tam bir Tip 5 karakter olduğunun ispatı.
1. Fantastik ama gerçekçi
Enneagram’daki en objektif kişilik tipi 5’lerdir. Gerçekçi bakışlarını her türlü duygusal duruma rağmen koruyabilirler. Duygusal manipülasyonlara gelmezler ve hayatı tüm çıplaklığıyla görmek isterler. Gerçekler acımasız da olsa kabul etme taraftarıdırlar. G.R.R. Martin’in yarattığı kurgu dünyası da buz gibi gerçekçidir. Her ne kadar kurgu olsa da, gerçek zaafları ve hesaplaşmaları konu eder. İnsan doğası tüm çarpıcılığı ile işlenir. Gerçek dünyada hüküm süren kaos, onun dünyasına da aynen yansır. Ne iyilerin ne de kötülerin tarafındadır. İki tarafın da kazanma şansı yüzde ellidir. Bu yüzden acımasız görünür; oysa sadece gerçekçi olmaya çalışmaktadır.
“Bence en iyi kurgular hayatı aydınlık ve karanlık zamanlarında yakalayan kurgulardır.” diyor amcamız. Yani bu seriyi okurken ya da izlerken bize rahat yok.
2. Ölüm Hayattaki En Gerçek Şeydir
Bu sözü Steve Jobs’un efsanevi Stanford konuşmasından hatırlıyoruz. Peki bunun G.R.R. Martin’le ne alakası var? diyor olabilirsiniz. Aslında serinin devamlı müşterisi iseniz dizideki tüm karakterlerin büyük-küçük demeden çatır çatır gittiğini de bilirsiniz; yani ölüm hayatta olduğu gibi GoT’da da karşımıza sıkça çıkıyor. Peki Martin abimizin karakterleri acımadan öldürmesinin nedeni ne?
Hayattaki gerçekleri olanca netliğiyle görebilen objektif kişilikler olan 5’ler, ölümün mutlaklığını ve insanların hayatlarına yön veriyor olmasını da doğrudan kabul ederler. Çünkü bu, hayatta kalma içgüdüsünü tetikler.
3. Okurun beklentileri umrunda değil
Okurunun beklentilerini zerre kadar takmaz Martin. Kendi bildiğini okur. Bunu Tip 5’lerin duygusal beklentileri dikkate almama huyuyla açıklamak mümkün. Tip 5’ler objektif olmak için bir çaba sarfetmezler; çünkü zaten öyledirler. Duygusal hareketlerden kaçınırlar. Bu nedenle Hollywood’un mutlu son kurgusunu yerle bir eden bir tarzı vardır Martin’in. Yüzüklerin Efendisi serisini kazara Tolkien yerine o yazsaydı (Allah korusun), neler olurdu düşünmek bile istemiyoruz (https://pbs.twimg.com/media/BrUxqfmCMAAX7Dw.jpg)
4. Çok fazla karakter, çok fazla olay
Game of Thrones’daki karakterlerin fazlalığı, Martin’in aklındaki dünyayı ne kadar ayrıntılı kurguladığının kanıtı. Hayal gücü dağları denizleri aşmış, beyin kıvrımları ege kıyılarına dönmüş, eyvallah ama bu kalabalıkta hangi karakteri destekleyeceğimizi şaşırıyoruz vallahi. Bu kadar çok karakteri ustalıkla kurgulayabilmek ve her birini gerçekten yaşıyormuşçasına yazabilmek müthiş bir gözlem yeteneği gerektirir. Hayatı tanımayı gerektirir. Bu da G.R.R. Martin’in Tip 5 karaktere sahip oluşunu gösteren diğer bir önemli nokta. Tip 5’ler içe dönük ve yalnızca kendileriyle ilgileniyorlarmış gibi gözükseler de keskin gözlemcidirler. Bu da hayattaki ayrıntıları kolayca yakalamalarını sağlar.
5. Şeytan ayrıntıda gizlidir
Kitabın başında okuduğunuz ve unuttuğunuz küçücük bir ayrıntı yüzlerce sayfa sonra şıp diye karşınıza çıkarak anlam kazanır. İşte bu, sağlam kurgu dediğimiz şeydir. Bunu yapabilmek sabır, zeka, hatta biraz da Tanrılık kompleksi gerektirir. Şeytan ayrıntıda gizlidir ve gözlemci Tip 5’ler detaylara büyük önem verirler. Bir diğer ünlü Tip 5 karakter Sherlock Holmes’ü düşünelim; ayrıntılarla bu kadar ilgilenmiyor olsaydı ona bu kadar tutkun olabilir miydik? Aynı şekilde, Martin’in kurgusal dünyasında da ayrıntılar çok önemlidir; hatta ölümcüldür.
6. Belirsizlik ve Korkuyu Kullanmak
Belirsizlik ve kaygı Tip 5 karakterin dünyasında önemli yer tutar. Özellikle karamsar bir Tip 5’in gözüyle hayat, hafif kaotik ve nereden çıkacağı belli olmayan talihsizliklerle dolu bir yerdir. İşte bir Tip 5’i sürekli araştırmaya, bilmeye ve yalnızlığa yönlendiren motivasyon tam olarak budur: Muhtemel talihsizliklerden kaçma isteği. Fakat bu gerçekleşmesi imkansız bir istektir. Hayatın tüm belirsizliklerinden kaçamayız. Martin’in kurgu dünyasında da karakterler belirsizliklerden kaçamazlar. Tehlike bir şekilde onları bulur ve yok olmalarına sebep olur. Bu yüzden Martin’in kurgu dünyası olabilecek en gerçekçi kurgu dünyasıdır. Ve itiraf edelim, belirsizlik ve korkunun bizde yarattığı heyecan hepimizi bu seriye bağlayan en önemli şey.
Bonus 1:
Bonus 2: Aslan Kral’ı G.R.R. Martin yazmış olsaydı…
Bonus 3: Sonunda tahta kendisi oturacak diye bekliyoruz
